نظر مردم در «امارت اسلامیِ» طالبان جایگاهی ندارد/ طالبان پرورشیافته دروغ سیاسیاند
استاد حوزه علمیه افغانستان در گفتوگوی اختصاصی با ردنا:
طالبان از زمانی که زمام قدرت در این کشور را به دست گرفتهاند سعی کردهاند گفتمان متفاوتی را نسبت به قبل مطرح کنند، اما همزمان ویدئوها و مطالبی از افغانستان منتشر میشود که میتواند نگرانی جامعه مدنی این کشور نسبت به تغییرنکردن رویکرد طالبان را برانگیزد و این ذهنیت را ایجاد کند که طالب، دیر یا زود مجری همان تفکرات بیست سال قبل خود خواهد بود.
حجت الاسلام و المسلمین سلطان حسین فهیمی بزرگمهر، مدرس و مسئول حوزه علمیه حیدریه بلخاب در گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار ردنا (ادیان نیوز)، پیرامون آینده افغانستان در حکومتی که طالبان آن را «امارت اسلامی» مینامد، اظهار کرد: تمدن افغانستان برای پارسها است و در این تمدن پشتونها یا طالبان سهمی نداشتهاند. برای همین بخشی از بامیان را از بین بردند چون هویت خود را در آن نمیدیدند.
وی منازعات افغانستان با دو رویکرد قومی-قبیلهای و مذهبی تحلیل کرد و گفت: طالبان برای بحران خلق شده و در واقع طالبان خود یک بحران است، نه یک اعتقاد. این گروه در پاکستان به وجود آمد. خود پاکستان به وسیله انگلیس از شبه جزیره هند جدا شده است. می توان گفت پدر این گروه آمریکا، مادرش عربستان و مامای آن انگلیس است و در پاکستان رشد کرده است.
حجت الاسلام و المسلمین فهیمی بزرگمهر تصریح کرد: طالبانیها برای آمریکا و انگلیس کار کردند. آمریکا در حال حاضر، هم به دنبال این است که بحران ایجاد کند و هم آن بحران را مدیریت کند. تاکنون این کار را کرده است. سیاست انگلیس هم که در منطقه مشخص و همان سیاست کهنه اختلاف بینداز و حکومت کن است. آنها با به وجود آوردن طالبان این اختلاف را در بین مردم ایجاد کردند و در این زمینه موفق بودند.
طالبان مسئول جنگ نیابتی برای آمریکا است
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: آمریکا یک زمانی مستقیم در افغانستان به جنگ پرداختند و ضرر کردند. انگلیسها هم که نتیجه حضور مستقیمشان در افغانستان مشخص است و پیش از آمریکاییها این ضرر را تجربه کرده بودند. الان به این نتیجه رسیدهاند که جنگ نیابتی به راه بیندازند. این دو سیاست الان جواب داده است. هم ایجاد بحران شده و هم آمریکا و انگلیس در آن نقش مستقیم ندارند که به واسطه آن ضرر مالی و جانی بدهند. آنها بحران را هم مدیریت می کنند.
حجت الاسلام و المسلمین فهیمی بزرگمهر در ادامه سخنان خود به نقش عربستان سعودی در تحولات افغانستان اشاره کرد و گفت: عربستان در افغانستان کار کرده است. ده سال قبل در بلخ مدرسهای به نام مدرسه ابوحنیفه دیدم. ۸۰۰ کودک در این مدرسه تحت پوشش عربستان درس میخواندند. آنها فقط حدیث و قرآن یاد میگرفتند. عربستان واقعا دلش برای بچه افغان سوخته که آمده به آنها قرآن یاد بدهد؟ در کابل مدرسهای ساختهاند که شبخواب آن ۴۰۰۰ نفر است. تمام امکانات اینها را هم تامین کردهاند. عربستان در افغانستان به دنبال ایدئولوژی و اهداف خود است و برای آن هم بودجه هزینه میکند.
عربستان سلفیگری را در افغانستان توسعه داد
وی درباره روش اعتقادی طالبان توضیح داد: طالبان در ابتدا حنفی مذهب بودند؛ اما با تلاشی که عربستان داشت الان سلفی مذهب شدهاند. حنفی با سلفی نزدیک هم هستند. این سلفی با اعتقاد علوی نمی سازد و نمی توانند حکومتی بسازند که بتواند زندگی مسالمت آمیزی را برای همه مذاهب ایجاد کند. البته حنفیها به تعقل بهای بیشتری میدهند و این نکته روشنی است. اما در افغانستان امروز بستگی دارد که این افراد چطور جهت داده شوند. اگر عربستان بخواهد مدیریت کند تکلیف مشخص است.
این استاد حوزه علمیه افغانستان اظهار کرد: اعتقاد اینها با سلفی و حنفی و تکفیری آمیخته شده است. سلفیها با شیعیان مشکل پیدا می کنند. اینها الان دروغ سیاسی را یادگرفته اند. یاد گرفتهاند که چگونه فریب بدهند، وعده بدهند و بعد زیر قولشان بزنند. اینها سیاست معاویه را پیش می برند. در آینده با فارسها و شیعیان به مشکل بر می خورند. شاید جمهوری اسلامی بتواند طالبان را برای سهیم شدن فارسها و شیعیان در حکومت متقاعد کند. اگر چنین اتفاقی رخ بدهد. این حکومت قابل تحمل می شود اما اگر بر مبنای فقه شان عمل کنند بحران ایجاد می شود.
مردم افغان به گذشته بر نمیگردند
حجت الاسلام و المسلمین فهیمی بزرگمهر ادامه داد: طالبان دیگر نمیتواند به روش بیست سال قبل حکومت کنند. آنها خودشان هم متوجه شدهاند که یک قوم یا یک فکر به تنهایی نمیتواند در افغانستان حکومت دوامدار داشته باشد. لذا ممکن است از نگاه رفتاری و حکومتی مقداری طالبان را تعدیل شده ببینم. این تعدیل تاحدودی نیز دیده می شود.
وی درباره حکومت مورد ادعای طالبان تبیین کرد: نوع حکومت افغانستان امارت اسلامی است و ما بالفعل تاکنون چنین حکومتی را نداشته ایم. رهبر اینها ولی فقیه نیست، بلکه امیرالمومنین است. یعنی مردم در چنین ساختاری نقشی ندارند. آنها معتقدند هرچه امیرالمومنین گفت از جانب خدا آمده است. ولی فقیه قدرت را پخش کرده و مردم در انتخاباتها نقش ایفا میکنند؛ اما در اینجا مردم نقش نخواهند داشت. اگر مردم نقش نداشته باشند، و مخالفان امیرالمومنین را بخواهند از اسلام خارج بدانند، کشور دچار بحران شده و امید از نسل جوان گرفته می شود.
این استاد حوزه علمیه افغانستان تصریح کرد: سازندگان طالبان دوست ندارند در کنار حکومت جمهوری اسلامی یک حکومت امارت اسلامی با رویکرد اعتدالی شکل بگیرد. آنها خواستار ایجاد بحران در کنار جمهوری اسلامی هستند.
وی درباره نقش زنان در حکومت آینده افغانستان گفت: دوست داریم بدبین نباشیم. اما همین الان نسبت به حقوق زنان کوتاه نیامده است. رفتار طالبان به شکلی است که زنان را در حصر قرار می دهد. دیپلمات آن امروز حرفهایی را درباره حقوق زنان مطرح می کند که در عمل خلاف آن را می بینیم.