صفات فرابشری امامان (ع) از نگاه اصحاب ائمه (ع)

چکیده فارسی:
اختلاف مسلمانان در مساله امامت، نخستین مساله اساسی بود که پس از رحلت پیامبر (ص) رخ نمود. وحیانی بودن امامت نزد شیعه و انتخابی بودن آن نزد اهل سنت، این اختلاف کلامی ـ فقهی را دامن زد و مبنای بشری یا فرابشری بودن صفات امامان (ع) را پایه گذاری کرد.

شیعه بر اساس ادله عقلی و روایات متواتر، فرابشری بودن صفات امامان را لازمه امامت شمرد؛ هرچند اهل سنت نیز گاهی ناچار به اعتراف به پاره ای صفات فرابشری ائمه (ع) شده اند اما بیشتر آنان و برخی شیعیان با تمسک به پاره ای از روایات و گزینش های تاریخی منکر صفات فرابشری امامان (ع) گردیده اند و بر این باورند که این صفات ساخته و پرداخته غلات است که پس از قرن سوم و چهارم در میان شیعیان راه یافته اند.

در این مقاله با بیان نمونه هایی از دیدگاه اصحاب امیرالمومنین (ع)، همچون سلمان، ابوذر، عمار و اصحاب امامان دیگر، یادآور شده ایم که آنان، ائمه (ع) را حجت و امام دانسته اند و از محتوای گفتار و کردار آنان چنین استنباط می شود که ائمه (ع) را دارای عصمت و علوم ماورای طبیعی دانسته اند و سرانجام به برخی شبهات معاصران در حد گنجایش این مقاله پاسخ داده شده است و با بررسی سخنان ابن قبه و مناظره عبداله بن ابی یعفور با معلی بن خنیس، به این ادعا که ابن قبه و ابن ابی یعفور در شمار منکران صفات فرابشری اند، پاسخ گفته ایم.

چکیده عربی:
إن اختلاف المسلمین حول مسأله الإمامه کان المسأله الأولی والأساسیه التی حدثت بعد وفاه النبی. إن الاختلاف الکلامی الفقهی بین إلهیه الإمامه عند الشیعه وانتخاب الإمام عند أهل السنه أصبح أساسا للبحث فی أن صفات الأئمه هل هی صفات بشریه أم أنها فوق صفات البشر.

الشیعه وعلی أساس الأدله العقلیه والروایات المتواتره، تری لازم الإمامه هو کون صفات الأئمه فوق صفات البشر، ومع أن أهل السنه یعترفون أحیانا مجبرین بأن بعض صفات الأئمه هی فوق الصفات البشریه لکن أکثرهم مع بعض الشیعه یتمسکون ببعض الروایات والحوادث التاریخیه لإنکار الصفات فوق البشریه للأئمه ویعتقدون أن هذه الصفات قد وضعها وبثها الغلاه بین الشیعه بعد القرن الثالث والرابع الهجریین.

فی هذه المقاله ومن خلال بیان أمثله لأصحاب أمیر المؤمنین مثل سلمان، أبوذر، عمار وأصحاب الأئمه الآخرین یتبین أن أصحاب الأئمه کانوا یعتقدون أن کلا من الأئمه هو حجه وإمام وأن ما یستنبط من قولهم و فعلهم أنهم کانوا یعتقدون أن الأئمه معصومون و عالمون بماوراء الطبیعه.

وفی النهایه تجیب هذه المقاله عن بعض الشبهات المعاصره بحدود هذه المقاله وبعد التحقیق فی کلام ابن قبه ومناظره عبد الله بن أبی یعفور مع المعلی بن خنیس تجیب عن الادعاء بأن ابن قبه وابن أبی یعفور هما فی عداد المنکرین للصفات فوق البشریه للأئمه.
 
کلید واژه: کلیدواژه فارسی: امامان معصوم، اصحاب امامان، صفات فرابشری، علم غیب، عصمت، عالمان ابرار (کلیدواژه عربی: الأئمه المعصومین، أصحاب الأئمه، الصفات فوق البشریه، علم الغیب، العصمه، العلماء الأبرار)