نخستین ترجمه عربی تورات | تفسیر معیار یهودیان جهان اسلام +pdf

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، کتب مقدس ادیان ابراهیمی قداست زیادی در میان پیروان این ادیان دارند. در این میان «تفسیر التوراه بالعربیه» اولین و مهم‌ترین ترجمه عربی تورات است که به دست سعدیا گائون (متکلم، فیلسوف و عالم بزرگ یهود که در قرن سوم هجری می‌زیست) با رویکرد تفسیری نگاشته شده و ازجمله مبانی تلمودی اش را در واکنش به یهودیان مخالف تلمود استفاده کرده است.

او برای اینکـه یهودیـان جهـان اسلام را باسنت آبـا و اجدادی‌شان آشنا سازد و مانع گرایش آنان به سایر ادیان و مکاتب فلسـفی شـود، کتـاب مقـدس را بـرای اولین بار به زبان عربی ترجمه کرد و تفسیری بر آن نگاشت. از تفسیر او تنها قسمت‌هایی باقی‌مانده و همچنان از آن به‌عنوان تفسیر معیار یهودیان یاد می‌شود. این دستاورد بزرگ قابل‌مقایسه با ترجمۀ هفتادی در دنیای یونانی زبان بود. سعدیا نخستین کتاب دعا را نوشت تا نیاز یهودیان را برطرف کند.

باید دانست که بنابر نظر اغلب پژوهشگران، ترجمه عربی کتاب مقدس پس از انتشار اسلام و زبان عربی آغاز شد زیرا اهل کتاب در این فضای زبانی و فرهنگی جدید به این ترجمه‌ها نیاز پیدا کردند. (مدخل عهد قدیم ،، ص۸۲)

برخی پژوهشگران معتقد هستند سعدیا گائون فیومی در این ترجمه تفسیری از مسلمین اثر گرفته و تحت تأثیر معتزله، عباراتی از تورات که دلالت بر تجسیم خداوند دارند را تأویل کرده است.

آشنایی با مسیحیت شرقی تا آئین مانی و هندی

از قرن نهم به بعد و در زمان” مأمون”، خلیفه عباسی، دارالترجمه بغداد فعالیت خـود را آغـاز کـرد و آثـار فیلسوفان یونانی و دیگر اندیشمندان را به زبان عربی و سریانی ترجمه کردند و همۀ این آثار در اختیار سعدیا قرار گرفت. درواقع، این دوره، دوره نوزایی اسلامی بـود. سـعدیا بـا دیدگاه‌های “یوحنـای دمشـقی “، سـخنگوی مسیحیت شرقی، و حتی مکتب اسپانیایی تعمیدیان آشنا بود. او همچنین با آیین زرتشت، آیین مانی و فلسفه هندی که هرکدام با تشکیل حلقه‌های خاص خود در بغداد حضور فعال داشتند، آشنایی داشت.

جایگاه سعدیا گائون در تاریخ فلسفه یهودی

تفسیر کتاب مقدس، نقش اساسی در کلام یهودی ازجمله تفکر سعدیا  ایفا می‌کند. او یک گرایش عقل‌گرایانه در تفسیر کتاب مقدس به وجود آورد. البته این اختصاص به سـعدیا نداشـت، زیـرا قبـل از او نیـز کسانی این کار را انجام داده بودند، ولی قلمرو کار او و نیز تأثیرش بر نسل‌های بعـدی باعـث شـده کـه از او به‌عنوان پدر و پایه‌گذار فلسفۀ یهودی یاد کنند.

درواقع برخلاف دیدگاهی که شکل‌گیری قرآن را تحت تأثیر یهودیت و مسیحیت معرفی می‌کند، می‌توان به این پرداخت که قرآن و اسلام چه تأثیرات مهمی در تاریخ این ادیان بر جای نهاده‌اند؟ آیا می‌توان مدعی شد که قرآن از عهدین و منابع اهل کتاب اقتباس‌شده باشد؟

کتاب ترجمه عربی تورات جهت دانلود تقدیم می گردد:

ترجمه عربی تورات

فرآوری: محمد پناه زاده

منابع:

۱-دانش پژوه، محمدتقی؛ «نخستین مترجم عربی تورات»، دانشنامه آبان ۱۳۲۶ شماره ۲ : پرتال جامع علوم انسانی

۲- عدالت نژاد، سعید؛ «سعدیا گائون و رویکرد معتزلی او در تفسیر و کلام»، جستارهای فلسفی دوره۵ شماره۲ : www.virascience.com

۳- گندمی نصرآبادی، «سعدیا گائون؛ نخستین فیلسوف یهودی»، حکمت و فلسفه سال نهم ش اول بهار۱۳۹۲ ص۱۱۲-۹۳