انگاره چلکوفسکی در عزاداری شیعه؛ نقد دیدگاه چلکوفسکی در مجموعه «Shi’ism»

نویسندگان: سید رضا قائمی – علی راد

پژوهه حاضر نقد مقاله «Popular Shi’i Morning Rituals» (مقاله ۴۴) از مجموعه «Shi’ism» نوشته دکتر پیتر چلکوفسکی است. نگاه ایشان به مراسم عزاداری شیعه با وجود بی‌طرفانه نگاشتن او، همانند نگاه بسیاری از مستشرقان کاستی‌هایی دارد. وی با بیانی توصیفی به شرح مراسم عزاداری در نواحی مختلف شیعه‌نشین جهان می‌پردازد.

مبنای وی در بررسی این برنامه‌ها بر نگاه نمادین یک ناظر بیرونی و بدون کمک گرفتن از آموزه‌ها و مصادر شیعه استوار است. یکی از راه‌های شناخت باورهای یک جامعه، بررسی نمادهای موجود در آن محیط است که نویسنده از این روش در تحلیل‌های خود استفاده کرده است. نوشتار حاضر درصدد اثبات این امر است که چنین روشی نمی‌تواند بیان درستی از شعائر و آموزه‌های شیعه ارائه نماید و با کاستی‌ها و مشکلاتی همراه است.

این پژوهه در دو محور کاستی‌ها و امتیازات، به نوشته چلکوفسکی نگاه می‌کند و نکات مثبت این مقاله را در شکل و ساختار مقاله و روش نویسنده و کاستی‌های آن را با دو رویکرد محتوایی و روشی مورد تحلیل قرار می‌دهد.

کلیدواژه: مستشرقان، عزاداری شیعه، نماد، چلکوفسکی، نقد

انگاره چلکوفسکی در عزاداری شیعه؛ نقد دیدگاه چلکوفسکی در مجموعه «Shi’ism»