حجت‌الاسلام جعفری: خواب در مسائل اعتقادی و دینی حجت نیست

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد جعفری، مدیر گروه پژوهشی کلام پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا(س)، در سلسله مباحث خود با موضوع نقد مدعی مهدویت(احمدالحسن) که اخیراً در قالب یک فایل صوتی منتشر شده است به بحث حجیت خواب و استناد وی به خواب اشاره کرد و گفت: احمدالحسن به خواب برای اثبات حجیت خود اشارات زیادی دارد؛ اصل اینکه خواب در روایات و دین اسلام، حجت باشد مورد قبول نیست، به خصوص اینکه درباره عقاید باشد.

وی افزود: در کافی در جلد سوم روایتی آمده است که ان الدین الله اعز ان یری فی النوم؛ دین خدا عزیزتر از آن است که در خواب دیده شود. البته این روایت در مورد احکام شرعی است نه اعتقادات یعنی وقتی اینقدر حساسیت درباره احکام شرعی وجود دارد، قطعاً حساسیت عقاید بیشتر است و خواب به هیچ وجه حجت نیست.

مدیر گروه پژوهشی کلام پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا(س) بیان کرد: گروهی در نماز و وضو روش خاصی داشتند و وقتی امام(ع) این رفتار را دیدند که خلاف حکم شریعت بود سؤال کردند که چرا اینها اینطور می‌کنند و جواب دادند که ابی بن کعب در خواب اینطور دیده است و حضرت فرمودند مگر دین خدا از خواب به دست می‌آید؟

بنابراین باید براساس حجت بیّن عمل شود؛ امام صادق(ع) خطاب به مفضل در حدیث مفضل که بحارالانوار در جلد سوم آن را منتشر کرده است، فرموده‌اند: ایشان به مفضل فرمودند ای مفضل به خواب دقت و تأمل کن که خدا طوری خواب را آفریده است که امور صادق و کاذب در آن بهم آمیخته می‌شود و اگر بنا باشد همه خواب‌ها صادق باشد که همه مردم انبیاء هستند و اگر قرار باشد، کذب باشد که هیچ منفعتی در آن نخواهد بود و این هم درست نیست.

علت پیدایش خواب

حجت‌الاسلام جعفری تصریح کرد: روایت دیگری داریم که فرمودند در ایام گذشته مردم اصلاً خواب نمی‌دیدند و خداوند وقتی انبیاء را فرستاد، تکذیب می‌کردند لذا خدا خواب را ایجاد کرد تا قرینه برای کمک به باور به معاد باشد و انبیاء بتوانند بهتر آن را به مردم بفهمانند و بدانند خواب شبیه مرگ است.

استاد جامعه‌الزهرا افزود: در روایت آمده است که خواب جنبه هدایتی و تحذیر دارد لذا مصلحتی در آن نهفته است و مواقع بسیاری هم صادق نیست و مردم نباید به خواب اعتماد کنند؛ طبق این بیان خواب دو نوع است و بیشتر خواب‌ها کاذب و دروغ است و مردم نباید به آن اعتنا و اعتماد کنند و اقلی از آن تابع مصلحت الهی است، مانند آنچه را که انبیاء با عنوان رؤیای صادقه می‌دیدند.

وی افزود: بنابراین خواب قابل اعتماد نیست و کسی نمی‌تواند بگوید نیت کنید و چند روز روزه بگیرد تا خواب ببینید؛ برخی می‌گویند چطور می‌شود افراد خواب می‌بینند، پاسخ این است که بخشی از آن تلقین است و یا اینکه ذهن افراد درگیری خاصی دارد که بحث عرفانی، فلسفی و روان‌شناختی دارد؛ الان کسانی که در عمرشان به فردی مانند احمدالحسن فکر نکرده‌اند آیا اصلاً او را در خواب می‌بینند.

تلقین نفسانی؛ یکی از عوامل خواب‌بینی

جعفری بیان کرد: بنابراین مواردی از خواب، تلقین نفسانی است و البته با فرض اینکه فرد به خود تلقین کرد و سه روز روزه هم گرفت و نیت کرد تا احمدالحسن را در خواب ببیند ولی از کجا معلوم که او را در قامت شیطان نبیند؟ پس اینکه پیروان احمدالحسن استناد به خواب می‌کنند اگر برای افرادی خواب احمدالحسن رخ داد و ضلالت و گمراهی او را دیدند و چهره شیطانی برای آنان متصور شد هم باید این مسئله حجت باشد ولی قطعاً این مورد را نخواهند پذیرفت.

استاد حوزه بیان کرد: در مورد استخاره هم می‌گویند اگر استخاره به قرآن بزنید هر آیه‌ای بیاید برای شما حجت است و برخی افراد این کار را می‌کنند ولی نتیجه عکس می‌گیرند و اینها جواب می‌دیدند نیت تو پاک نبوده است و اگر نیتت پاک بود حجت می‌شد و استخاره خوب بود یعنی اگر چیزی به نفع آنان باشد آن را معتبر می‌دانند و برعکس.

وی افزود: روایت معتبری از پیامبر(ص) داریم که فرمودند هیچ کسی نمی‌تواند در صورت پیامبر ظاهر شود و این اول کلام است زیرا ما که صورت پیامبر و یا اوصیای او را ندیده‌ایم از کجا بدانیم وقتی کسی را در خواب دیدیم آن را بر پیامبر و ائمه تطبیق دهیم لذا شیطان می‌تواند القائاتی داشته باشد که این تصور برای فرد ایجاد شود که فلان چهره در خواب چهره پیامبر بوده است یا شیطان خودش را در قامت پیامبر(ص) و امام خودش را نشان داده باشد بنابراین صرف ادعای کسی برای مشاهده امام زمان(عج) در خواب به هیچ وجه قابل اعتنا نیست.

ادعاهای باطل درباره تقلید و فقها

جعفری همچنین با اشاره به ادعای احمدالحسن درباره تقلید، افزود: حمله به فقها و علما در لسان اتباع احمدالحسن رواج زیادی دارد؛ وقتی اینها مرکزیت فقاهت و علم دینی را زیر سؤال می‌برند جای شک و تردید دارد زیرا وهابیت هم جایگاه علم و عالم را زیر سؤال می‌برند. اینها در احکام و ارزش‌های دینی به چه کسانی مراجعه می‌کنند؟ به نام سفیر امام زمان(عج) بودن فقها و مراجع را زیر سؤال می‌برند.

استاد جامعه الزهرا اضافه کرد: روایات غیرمعتبری را پیدا کرده‌اند که مثلاً یک نمونه آن این است که علما و فقهای آخرالزمان دورترین مردم از اسلام و شر خلق خدا هستند؛ البته روایت داریم که اذا فسد العالم فسد العالم؛ بنابراین ما اصل این نوع روایات را می‌پذیریم که برخی از فقهای آخرالزمان بدترین مردم هستند و نمونه آن در اهل سنت و وهابیون و شیعه وجود داشته است که در خدمت استکبار بوده‌اند، مگر مرجع انگلیسی نداریم که با عنوان بیت و دفتر زیر پرچم و چتر آنان هستند.

جعفری بیان کرد: پیامبر(ص) فرمودند: زمانی خواهد آمد که از قرآن مگر خط و رسم آن باقی نمانده است و … و فقهای آن زمان بدترین فقها در زیر این آسمان هستند و فتنه از عمامه آنان برمی‌خیزد. احمدالحسن چنین روایاتی را بهانه کرده است تا به اصل فقاهت و علم بتازد. اگر او سفیر امام زمان(عج) است دو حالت دارید یا نایب عام است یا خاص؛ اگر نایب عام باشد همانند بقیه فقهاست و می‌پرسیم کجا درس خوانده‌ای و علم فقهی را از کجا آموختی؛ این فرد ۳ سال در حوزه نجف بوده است و بعد مدعی نیابت امام شد.

وی افزود: اگر احمدالحسن معصوم است چرا درس خوانده است و اگر خوانده است سند علمی او چیست که ما فقاهت او را بپذیریم همچنین اگر نیابت او خاص است چه سند و مدرکی برای این کار دارد؟ سفارت خاص نیازمند دستور است کما اینکه نایبان خاص امام زمان(عج) هر کدام دستور از جانب امام داشتند؛ در مورد آخرین نایب خاص بیان شده است که تو شش روز بعد خواهی مرد و حق نداری به دیگری وصیت کنی زیرا دیگر نایب خاص وجود نخواهد داشت و دوره غیبت شروع می‌شود؛ در این روایت بیان شده است که در شیعه من کسانی خواهند آمد که مدعی ارتباط با من هستند ولی اگر قبل از خروج سفیانی کسی ادعای سفارت امام را داشته باشد کاذب است.

فتوای عجیب احمدالحسن

مدیر گروه پژوهشی کلام پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا(س) تصریح کرد: اینکه وی فقها و علما را زیر سؤال می‌برد با چه جایگاه و پشتوانه علمی این کار را می‌کند؟ اگر حتی فقیه است فقیهی مانند بقیه است که حق دارد فتوا بدهد و فتاوای او نقد شود و اگر نیابت خاص است باید سند و مدرک معتبر داشته باشد. جالب اینکه یکی از فتاوای او این است که اگر کسی در شب ۲۳ ماه رمضان نماز قضا بخواند نماز قضا از او ساقط خواهد شد زیرا یک شب آن معادل با هزار ماه یعنی ۸۳ سال است.

وی تأکید کرد: فتاوای وی خلاف نص صریح قرآن و روایات است از جمله گفته است که متعه کمتر از شش ماه جایز نیست که خلاف نص آیات و روایات است.