تفاسیر هولناک از قوانین توهین به مقدسات در پاکستان

به گزارش سرویس ترجمه ردنا (ادیان نیوز)، در شانزده اوت گذشته شواهد محلی از وقوع یک رویداد توهین به مقدسات در منطقه فیصل‌آباد شهر جرانوالا در استان شرقی پنجاب پاکستان خبر داد. به دنبال این رویداد گروهی از مسلمانان  خشمگین چندین کلیسا را به آتش کشیدند و به خانه‌های اقلیت مسیحیان در این استان حمله کردند. خشونت پس‌ازآن آغاز شد که ساکنان محل ادعا کردند صفحات پاره شده قرآن را نزدیک خانه دو برادر مسیحی در محله فیصل‌آباد در شهر جرانوالا پیداکرده‌اند. پلیس دو برادر مسیحی را به اتهام توهین به مقدسات دستگیر نمود اما نتوانست جلو حمله جمعیت خشمگین به محله‌های مسیحی نشین را بگیرد.

در کشوری مثل پاکستان توهین به مقدسات خواه ثابت‌شده  یا نشده پتانسیل ایجاد خشونت‌های شدید و در بسیاری موارد مرگ متهم توسط گروه‌های خشمگین را دارد. به‌صورت کلی می‌توان گفت افراط‌گرایی مذهبی در تاروپود سیاست در پاکستان تنیده شده و حکومت در این کشور هرگز نتوانسته خشونتی که از سوی برخی گروه‌ها به نام مذهب بروز می‌کند را کنترل کند.

در حادثه ماه گذشته در شهر جرانوالا دولت زمانی توانست خشونت‌ها را کنترل کند که از نیروهای شبه‌نظامی استفاده کرد. بیش از صد و شصت نفر در ارتباط با حمله به منازل مسکونی مسیحیان و خشونت شدید علیه این اقلیت دینی در جرانوالا دستگیر شدند. گروه حقوق بشر پاکستان اعلام کرد خشونت‌های صورت گرفته علیه جامعه اقلیت مسیحیان در این شهر بخشی از یک برنامه کلان‌تر تبلیغاتی نفرت پراکنی علیه مسیحیت هست که از سوی برخی رهبران سیاسی محلی مدیریت می‌شود. به هر صورت در ارتباط با حملات انجام‌شده در جرانوالا سؤالات زیادی مطرح است که بی‌پاسخ‌مانده است: اینکه چرا رهبران محلی برای کنترل کسانی که در مساجد علیه گروه‌های دینی دیگر ازجمله مسیحیان تحریک می‌شوند اقدامی نمی‌کنند؟ اینکه پلیس و مجریان قانون در پاکستان در ساعاتی که حملات صورت می‌گرفت کجا بودند و چرا در این مورد پاسخگو نیستند؟

ازآنجایی‌که نودوهفت درصد جمعیت پاکستان مسلمان هستند، توهین به مقدسات و قوانین مرتبط با آن موضوعات حساسیت‌برانگیزی در این کشور به شمار می‌روند. برای اولین بار حاکمان بریتانیایی در سال ۱۹۸۶ میلادی باهدف کنترل خشونت‌های مذهبی در پاکستان قوانین توهین به مقدسات را تطبیق نمود. در ادامه این قوانین از سوی جنرال ضیاءالحق در سال‌های ۱۹۸۸-۱۹۷۷ اصلاح شد. بر اساس این قوانین توهین به حضرت محمد(ص) و قرآن کریم در پاکستان با مجازات مرگ همراه خواهد بود.

نکته تأسف‌بار در این مورد سوءاستفاده از قوانین توهین به مقدسات در پاکستان است: در بسیاری از قضایای صورت گرفته قبل از اینکه پرونده‌ها به مراجع ذی‌صلاح مجری قوانین توهین به مقدسات سپرده و متهمین دادگاهی شوند از سوی برخی گروه‌های دیگر بررسی‌شده در مورد آن‌ها تصمیم خودسرانه گرفته می‌شود. به عبارتی می‌توان گفت ناکامی دولت پاکستان در سرکوب گروه‌های افراطی و کنترل گروه‌های خشونت‌گرای مذهبی مشکل اصلی کنونی در پاکستان بوده است. حملات شانزده اوت در جرانوالا برگ تلخی از داستان وحشی‌گری گروه‌های خودسر دینی که به نام پاسخ به توهین به مقدسات صورت می‌گیرد را ورق زد. تنها در سال جاری میلادی نزدیک به صد و نودوهشت نفر به توهین به مقدسات در پاکستان متهم شده‌اند که هشتادوپنج نفرشان مسلمان هستند.

یک هفته قبل از حادثه جرانوالا، یک معلم در منطقه کچ استان بلوچستان به اتهام کفر گویی به ضرب گلوله مردان مسلح کشته شد. در فوریه ۲۰۲۲، مردی به اتهام هتک حرمت به قرآن کریم در منطقه خانوال استان پنجاب توسط گروهی از مردم خشمگین سنگسار شد. در دسامبر ۲۰۲۱، یک شهروند سریلانکایی به اتهام توهین به مقدسات توسط گروهی در منطقه سیالکوت پنجاب به طرز وحشیانه‌ای کشته شد. مدیر کارخانه Priyantha Kumara Diyawadana توسط کارگران کارخانه تا حد مرگ مورد ضرب و شتم قرار گرفت، جسدش به جاده کشیده شد و توسط اوباش سوزانده شد.

بررسی پرونده‌های متهمین به توهین به مقدس در پاکستان نشان می‌دهد که در بسیاری موارد منافع شخصی و انتقام‌جویی‌های فردی و اختلافات مالی دخیل بوده‌اند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به پرونده مشعل خان، دانشجوی دانشگاهی در منطقه مردان در استان خیبر پختونخوا در سال ۲۰۱۷ اشاره کرد که به دلیل انتشار مطالب توهین‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی، از سوی دانشجویان هم‌دانشگاهی‌اش به طرز وحشیانه‌ای کشته شد. این در حالی بوده بر اساس تحقیقات پس از حادثه هیچ مدرکی دال بر انتشار مطالب توهین به مقدسات از سوی مشعل خان به دست نیامد و تنها دلیل کشته شدن وی مشاجره لفظی این دانشجو با مدیریت دانشگاه بوده است. مدیریت دانشگاه مشعل خان را به قتل رساند تا به‌نوعی با وی تسویه‌حساب کرده باشد.

به هر صورت داستان پاکستان و قوانین توهین به مقدسات به یک دوراهی رسیده است. اسلام‌آباد در این راستا دو گزینه پیشرو دارد: یا گروه‌های افراط گرای دینی را سرکوب کند یا در برابر افراط‌گرایان دینی سر تعظیم پایین آورد و تسلیم شود. در شرایط فعلی که گروه‌های افراط‌گرایی دینی به بهانه توهین به مقدسات و بدون انجام تحقیقات لازم و دادگاهی شدن متهمین خودسرانه تصمیم می‌گیرند، خطری بزرگ برای پاکستان محسوب می‌شود. حوادث وحشیانه اخیر نتیجه سیاست دولت در مدارا با گروه‌های مذهبی است که از حساسیت‌های جامعه برای جلب حمایت مردمی سوءاستفاده می‌کنند. حوادث تلخ شانزده اوت در جرانوالا زنگ خطر را برای صاحبان قدرت در پاکستان به صدا درآورده است!

منبع: سرویس انگلیسی ردنا