آرش آبائی در همایش امام رضا (ع) و گفتگوی ادیان: همه ادیان به حفظ کرامت انسانی معترف هستند

به گزارش خبرنگار ردنا (ادیان نیوز)، اجلاسیه پایانی دومین همایش بین المللی امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان به مدت دو روز، در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ۲۷ و ۲۸ دی ماه با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین مروی، تولیت آستان قدس رضوی، حجت الاسلام والمسلمین عبدخدایی و شخصیت‌های حوزوی و دانشگاهی و جمعی از رهبران و متفکران ادیان و مذاهب مختلف در تالار شیخ طبرسی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی برگزار شد.

آرش آبائی محقق و پژوهشگر یهودی و عضو سابق انجمن کلیمیان تهران در بخش معرفی و تأثیر این‌گونه همایش‌ها تصریح کرد: گفتگوی ادیان لازمه پیشرفت جوامع دینی است. چراکه ما بر اساس آن به حقیقت و ماهیت مواضع مشترک ادیان دست می‌یابیم. چراکه همه ادیان به گوهر انسانیت و حفظ کرامت انسانی معترف هستند. درنهایت این همایش باهدف همزیستی وزندگی مسالمت‌آمیز ادیان ابراهیمی در کنار یکدیگر می‌تواند به گسترش عملی صلح در جامعه و افزایش میزان سرمایه اجتماعی و نمادین آن کمک خواهد کرد.

ولید عبدالحمید فرج‌الله «استاد عقاید و مذاهب تطبیقی دانشگاه کوفه» در ادامه بیان کرد: این همایش بر اساس اصول همزیستی، گفتگوی سازنده و برادری بر اساس اصلی که امام رضا علیه‌السلام پایه‌گذاری کرد و آنچه امام علی علیه‌السلام می‌فرمایند: مردم بر دودسته شکل می‌یابند، یکی برادران دینی شما هستند یا همتای شما در خلقت، نهادینه‌شده‌اند.

کشیش یوبالیت آلدو «کشیش کلیسای شرق آشوری» معتقد است: باب گفتگو در این همایش باعث می‌شود ادیان مختلف با دیدگاه و اعتقادات گوناگون گرد هم جمع شده‌اند تا با گفتگو و تعامل سازنده در کنار یکدیگر به بیان اهداف و افکار خود بپردازند. بسیار این تفکر مبارک و ارزنده‌ای است که از طرف آستان قدس رضوی پیگیری و عملیاتی شد.

حاخام یونس حمامی لاله زا نیز در ادامه به بیان اهداف بسیار مهم گفتگوی ادیان اذعان کرد: این همایش امکان را فراهم کرد تا متفکرین و رهبران ادیان کنار هم جمع شوند تا بتوانند با تبادل‌نظر به اتحاد و یکپارچگی دست یابند تا بتوانیم ماحصل آن را در جامعه و میان شهروندان و نظام سیاسی نیز ببینیم.

ادیان توحیدی موجب رشد جامعه بشری هستند

حجت الاسلام والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی به عنوان اولین سخنران در روز اول این همایش با تأکید بر اینکه تمام ادیان الهی برای هدایت و رشد جامعه انسانی به وجود آمدند؛ اظهار کرد: تفاوت ادیان توحیدی در مرتبه آنهاست که آن هم به دلیل رعایت اقتضائات زمان بوده است.

وی با بیان اینکه ادیان توحیدی موجب رشد جامعه بشری هستند، این ادیان را منشاء وحدت و اتحاد بشریت دانست و افزود: بدخواهان و دنیا طلبان ابتدا تلاش کردند ادیان الهی را از خاصیت بیاندازند و سپس پای را فراتر نهادند و تلاش کردن این‌ها را منشاء اختلافات و نزاع قرار دهند.

تولیت آستان قدس رضوی بیان کرد: در دهه‌های اخیر مصلحان و رهبران ادیان توحیدی مسئله گفت‌وگوی ادیان را به صورت جدی مطرح کردند و نشست‌های علمی مختلفی در کشورهای گوناگون تشکیل دادند؛ حال آنکه قرن‌ها پیش حضرت علی بن موسی الرضا(ع) به عنوان ولی و حجت خدا، رهبران تمام ادیان را به مناظره و گفت‌وگو دعوت کردند و در این زمینه اهتمام وافری بر گفت‌وگوی میان ادیان داشتند و خود جلسات را مدیریت و رهبری می‌کردند.

وی تصریح کرد: خداوند را شاکریم که در زیر سایه نام مبارک حضرت رضا(ع) که مبدع گفتگوی ادیان و مذاهب هستند، این سنت حسنه استمرار پیدا می‏کند؛ مطالعه و تحلیل مناظرات امام رضا(ع) چه به لحاظ محتوا و چه از حیث شیوه قابل توجه است که می‌تواند یک الگو کاملا اطمینان‌بخش را برای ما ارائه کند.

حجت الاسلام والمسلمین مروی تصریح کرد: توجه نسبت به نوع، محتوا و شیوه مناظرات امام رضا(ع) می‌تواند الگو بسیار موفقی برای برای گفتگوی میان ادیان و مذاهب پیش روی ما قرار دهد. لذا امیدوار هستیم بتوانیم به برکت این مضجع شریف و نام مبارک امام رضا(ع) این حرکت انسانی، بشری و توحیدی را در همه عالم گسترش دهیم.

وی گفت: یکی از نکاتی که از رهبر معظم انقلاب آموختم این است که معظم له معمولا در مواجه با گزارش‌های مختلف اجرایی، علمی، دینی و… یک پرسش مطرح می‌کنند و آن هم این است که با انجام این کار چه نتیجه‌ای حاصل می‌شود و خروجی انجام این کار چیست؟

تولیت آستان قدس رضوی ادامه داد: برگزاری چنین همایش‌هایی برای زیبایی ویترین نیست بلکه باید به خروجی آن کار بیاندیشیم و تا زمانی که در حوزه مسائل علمی و بحث‌های دانشگاهی و حوزه‌ای مشغول باشیم، با دشمنی نیز مواجه نخواهیم شد؛ اما هنگامی که قرار باشد نتیجه این بحث‌ها در جامعه اجرایی شود، آنگاه مشکلات و موانع خود را نشان خواهند داد.

وی با بیان اینکه باید آمادگی مقابله با مشکلات پیاده سازی نتیجه این همایش‌ها در جامعه را داشت؛ گفت: فعالیت‌های عملی تا زمانی که در مراکز علمی باشد، دشمنان با آن کاری ندارند اما هنگامی که خروجی آن بخواهد عملی شود، آنگاه بدخواهان و دشمنان انسانیت و بشریت به میدان می‌آیند، لذا در این نوع همایش‌ها و نشست‌ها ضمن پرداختن به مباحث علمی باید برای رفع مشکلات امتداد اجتماعی این مباحث در جامعه نیز تدبیری اندیشیده شود.

حجت الاسلام والمسلمین مروی تأکید کرد: در مقابل آنهایی که به دنبال منازعه و تخاصم میان ادیان هستند باید گفتگوی ادیان ایجاد کرد؛ بنابراین در این همایش‌ها در کنار مباحث علمی، محتواسازی و تولید اندیشه، باید راهکارهای ترویج گفتگوی ادیان در جوامع بشری و نحوه روبه رو شدن و رفع موانع آن را بررسی کرد.

نزاع‌های دینی و سیاسی دوره جدید به دلیل دوری از “راه انبیا” و پیروی از “قدرت و ثروت” است

آیت‌الله محمد هادی عبدخدایی رئیس دومین همایش بین‌المللی امام رضا(ع) و گفت وگوی ادیان نیز در این مراسم با اشاره به این که امام رضا(ع) نماد و الگویی برای گفت وگوهای بین الادیانی هستند، عنوان کرد: دنیای امروز نیازمند همکاری ادیان با یکدیگر است.

وی ابراز کرد: نزاع‌های دوره جدید برآمده از کنار نهادن راه انبیا و پیروی از قدرت و ثروت است. گفت وگوی میان ادیان و همکاری آن ها با یکدیگر راهی است تا همه بشریت به راه انبیا الهی برگردیم.

رئیس دومین همایش بین‌المللی امام رضا(ع) و گفت وگوی ادیان، ادامه داد: همفکری ادیان می‌تواند در زمینه‌های اعتقادی مشترک، همچون وجود خداوند، معاد و اختیار انسان صورت گیرد. همچنین این همفکری می‌تواند در حیطه مسائل کاربردی همچون عدالت و بنیان خانواده انجام پذیرد.

به گفته وی ما به عنوان مسلمان و بنا بر وظیفه دینی، دست خود را برای همکاری و گفت وگو دراز می‌کنیم تا با هدف دستیابی به تقرب الهی در مسیر انسانیت گام برداریم‌ در این مقام می‌توانیم با تمسک به امام رضا(ع) به عنوان نمادی از گفت وگوی بین الادیانی که روش گفت وگو و جدال احسن را به ما آموخته‌اند گفتگویی عالمانه، آموزنده و مشتمل بر حقیقت و اصول اخلاقی داشته باشیم.

اهل حکمت اهل گفتگو برای دستیابی به حق و حقیقت هستند

غلامرضا اعوانی، استاد مطرح فلسفه نیز در این مراسم با بیان اینکه گفتگوی حضرت رضا(ع) با ادیان مختلف در شرایط بسیار سختی انجام می‌شد، گفت: اما خوشبختانه امروزه گفت وگوها بسیار آسان شده و شرایط فراهم است از این رو باید از آن بهره لازم را برد.

وی ابراز کرد: در تعالیم قرآنی آمده است، گفت وگو با اهل کتاب باید همراه با حکمت باشد و در واقع اهل حکمت اهل حق و حقیقت هستند، همچنین جدال در دین دشمنی می‌آورد و نباید در گفت وگوها جدال کرد.

وی تصریح کرد: دو آیه در قرآن کریم ما را در گفت وگو بین ادیان کمک می‌کند نخست اینکه قرآن اهل ادیان را به وحدت دعوت می‌کند، همانگونه که در آیه ۶۴ سوره آل عمران آمده است: “بگو: ای اهل کتاب، بیایید از آن کلمه حق که میان ما و شما یکسان است پیروی کنیم که به جز خدای یکتا را نپرستیم، و چیزی را با او شریک قرار ندهیم، و برخی برخی را به جای خدا به ربوبیّت تعظیم نکنیم. پس اگر از حق روی گردانند بگویید: شما گواه باشید که ما تسلیم فرمان خداوندیم”.

اعوانی ادامه داد: دین باید منتهی به رستگاری و نجات بشریت شود در جایی از قرآن کریم آمده است: ما خلق کردیم جن و انس را برای عبادت و عبودیت و عبودیت در تمام ادیان مشترک است. عبودیت دو شرط دارد، نخست اینکه عبادت باید بر توحید محض و از هر شرکی مبرا باشد و تفاوت انسان و خدا در عبودیت و ربوبیت است.

وی همچنین خاطر نشان کرد: در آیه دیگری از قرآن کریم شرایطی برای عبودیت و بندگی خدا مطرح شده است که اصول مشترک بین همه ادیان است، از جمله آن می‌توان به دوری از شرک، احسان و نکویی به پدر و مادر، نکشتن فرزندان از روی ترس، پرهیز از گناهان کبیره و صغیره،خودداری از مصرف در مال یتیم، برقراری قسط و عدل در جامعه، پیروی از حق هر چند بر ضد انسان باشد و… اشاره کرد.

این محقق و پژوهشگر در ادامه با اینکه اسلام همه ادیان را به این شرایط فرا خوانده است، گفت: در قرآن بر اصل نبوت همه انبیا الهی نیز تاکید شده است که توجه به این اصل مهم در گفتگوی ادیان بسیار موثر است. هدایت دین چیزی نیست که منسوخ شود و انبیا الهی نور واحد هستند و ایمان به همه آنها واجب است.

وی همچنین خاطرنشان کرد:اسلام می‌خواهد با احیا ادیان الهی و بازگشت مومنان به دین خالص و اقامه دین تا حد امکان همه مردم روی زمین رستگار شوند بنابراین گفت وگوی حضرت رضا(ع) رستگاری و فلاح است. لازمه رسیدن به رستگاری وحدت امت اسلامی است.

این همایش با مشارکت ادیان مختلف مسیحی، زرتشتی، کلیمی و … برگزار شد

دکتر احد فرامرز قراملکی، دبیر علمی دومین همایش بین‌المللی امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان، نیز به عنوان دیگر سخنران به اهداف این همایش اشاره کرد و گفتگو و همزیستی مسالمت‌آمیز پیروان ادیان و مذاهب در کنار یکدیگر، تقویت تعامل علمی بین دانشمندان ادیان و مذاهب گوناگون، تقویت تعامل علمی میان مؤسسات دینی ایران و سایر کشورهای جهان،همفکری ادیان و مذاهب در چالش های اجتماعی دوره معاصر،تاکید بر نقش خانواده به عنوان نهادی مقدس از منظر ادیان و مذاهب را برخی از اهداف آن برشمرد.

وی با اشاره به اینکه ۳۲ نهاد حمایت کننده و ۸۱ مرکز تحقیقاتی از کشورهای اروپایی، آمریکایی و خاورمیانه در این همایش با ما مشارکت و همکاری داشتند، تصریح کرد: کمیته علمی داخلی این همایش نیز متشکل از ۳۴ نفر از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و ۱۸ دین پژوه جهانی تشکیل شد.

وی همچنین به برگزاری پیش نشست‌های مختلف در سطح جهان اشاره کرد و افزود: تا کنون ۱۸ پیش نشست در شهرهای مختلف و ۸ پیش نشست نیز در کشورهایی همچون عراق و ایتالیا برگزار شده است که ۱۰ مجموعه سخنرانی با تاکید بر خانواده و اهمیت تحکیم آن را می‌توان یکی از امتیازات این پیش نشست‌ها برشمرد.

رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در ادامه اظهار کرد: در این همایش دانشمندان تراز اول با مشارکت ادیان مختلف مسیحی، زرتشتی، کلیمی و …برگزار شد و جهت گیری دومین دوره از این همایش نخبگانی است و با تاکید بر مناظرات امام رضا(ع) در فلسفه دین و الهیات تطبیقی برنامه ریزی شده است.

خبرنگار: محمد پناه زاده گله بان