حدود نهصد روز از محرومیت هشتاد درصدی دختران افغانستان از تحصیل در مدارس و دانشگاهها پس از مرحله ابتدایی می گذرد یعنی معادل ۳.۷ میلیون نفر که با تصمیم «شیخ هبه آخوندزاده» رهبر طالبان از تحصیل محروم شده اند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، تقریبا ۳۰ درصد از دختران افغانستان از زمان به قدرت رسیدن طالبان در سال ۲۰۲۱ پای به مدرسه ابتدایی نگذاشته اند.
براساس این گزارش، این اولین بار نیست که مدارس دخترانه در افغانستان تعطیل می شود. این پدیده در قرن گذشته چهار بار تکرار شده است جایی که همین جنبش، مدارس دخترانه را در نخستین حکمرانی خود در افغانستان یعنی بین سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بست.
طالبان پس از آنکه در سال ۲۰۲۱ بار دیگر به قدرت رسیدند، دختران را از حقوقشان در زمینه تحصیل محروم کردند.
کارشناسان آموزش در افغانستان می گویند: طالبان به وعده های خود مبنی بر بازگشایی مدارس متوسطه و دانشگاهها عمل نکرده است و این موضوع بدین معنا است که آنها نمی خواهند این اقدام را انجام دهند.
براساس این گزارش، افغانستان تنها کشور بین بیش از پنجاه کشور اسلامی است که دختران در آن از تحصیل محروم هستند.
عبدالرحیم جلالی استاد دانشگاه به الجزیره می گوید: متاسفانه طالبان براساس تفسیر خود از احکام شرعی، مدارس دخترانه را برای دومین بار بستند در حالی که این تصمیم هیچ گونه وجهه دینی و فرهنگی ندارد. موضع آنها در قبال زنان باعث انزوای داخلی و بین المللی آنها خواهد شد و تنها مردم افغانستان لطمه می بینند.»
تحلیلگران سیاسی معتقدند: پرونده بستن مدارس و دانشگاهها در افغانستان، بین المللی شده است. بسیاری از مسؤولان دولت طالبان خواهان ازسرگیری تحصیل هستند اما رهبر آنها بر موضع خود اصرار دارد و به هیچ کس با هر سمتی، اجازه نمی دهد در این باره صحبت کند.
ابراهیم شینواری معاون سابق وزاررت آموزش افغانستان به الجزیره می گوید: «با توجه به حساسیت موضوع زن در جامعه افغانستان، دولت های قبلی اقدام به تفکیک جنسیتی در مدارس دولتی و خصوصی کردند.
کارشناسان آموزش می گویند: بیش از ۳۳۰ هزار دختر افغان سال گذشته از مدارس ابتدایی در سراسر این کشور فارغ التحصیل شدند اما به جای اینکه تحصیلشان را ادامه دهند، به بیش از ۳.۷ میلیون دختری پیوستند که از ادامه تحصیل محروم شدند.
جایگزین ها و فرصت های محدود
پس از بیش از دو سال انتظار، خانواده های این دختران مطمئن شدند که طالبان قصد بازگشایی مدارس و دانشگاهها را ندارد به همین خاطر به فکر ترک افغانستان هستند تا مدارس و مراکز آموزشی و دانشگاههایی را برای ادامه تحصیل دخترانشان پیدا کنند.
احمد رشید از جمله افرادی است که سال گذشته دخترش از یک مدرسه دولتی در افغانستان فارغ التحصیل شد. او به بازگشایی مدارس امیدوار بود اما فهمید که دولت طالبان چنین قصدی ندارد به همین خاطر ، کشور را به خاطر آینده دخترش ترک کرد.
از زمان ممنوعیت تحصیل رسمی دختران در افغانستان، برخی از موسسات افغانی و خارجی یک سری کلاس های آنلاینی را راه اندازی کردند و به تعدادی از دختران نیز فرصت داده شده تا تحصیلات عالی خود را با مدرک کارشناسی ادامه دهند.
«زبیده حکیمی» یکی از این دختران افغان است که از یک دبیرستان دولتی فارغ التحصیل شد و در امتحان ورودی دانشگاه قبول شد اما تصمیم طالبان، باعث محرومیت او از ادامه تحصیل شد به همین خاطر مجبور شده است در یک دانشگاه هندی ثبت نام کند و به صورت مجازی به تحصیل خود ادامه دهد و از طریق اینترنت در حال تحصیل است.
زبیده می گوید: تحصیل از طریق اینترنت تنها فرصتی است که اکنون برای ادامه تحصیل مهیا است. با چالش هایی روبرو می شوم. مثلا یا برق نیست یا کیفیت اینترنت پایین است اما چاره ای نیست باید ساخت.
مسئولان موسسات آموزشی آنلاین اعلام کردند: در تلاشند با تعدادی از دانشگاههای خارجی از جمله دانشگاه آمریکایی قطر برای پذیرش دانشجویان دختر فارغ التحصیل از این موسسات برای ادامه تحصیلات عالیه به توافق برسند.
حمیده کریمی رئیس آکادمی کوثر به الجزیره می گوید: سه هزار و پانصد دانشجو افغان از طریق آنلاین در این آکادمی در حال تحصیل هستند.
این در حالی است که براساس نظرسنجی گالوپ در سال ۲۰۲۲، ۲۵ درصد از مردان افغانستان و ۶ درصد از زنان امکان دسترسی به اینترنت دارند و سهم زنان روستایی تنها دو درصد است.
با این حال معضل دیگری هم وجود دارد و آن هم سرنوشت اسناد و مدراکی است که اگر ادارات دولتی تایید نکنند، دختران فارغ التحصیل نخواهند توانست در آینده به دانشگاه بروند.
آنها می افزایند که وزارت آموزش افغانستان هیچ سازوکاری برای همکاری با مدارسی که خدمات خود را به صورت آنلاین ارائه می کنند، ندارد.
خدیجه نبیل مدیر مدرسه «کابل آنلاین» به الجزیره می گوید: «اعتباربخشی به مدرک فارغ التحصیلی از طریق اینترنت چالش بزرگی است و ما در تلاشیم این مشکل را با ادارات دولتی مرتفع کنیم. مدارس مجازی وضعیتی است که شرایط کنونی ایجاب کرده است و نمی دانم طالبان با آن چگونه برخورد خواهد کرد.»