تعامل امام خمینی (ره) با پیروان ادیان الهی براساس تعالیم قرآن بود

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت‌الاسلام والمسلمین یاسر ابوزاده گتابی؛ پژوهشگر حوزه ادیان و مذاهب، ۱۳ خرداد در نشست علمی «مبانی قرآنی مواجهه امام خمینی(ره) با پیروان ادیان الهی در دستیابی به صلح جهانی» که از سوی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم برگزار شد با بیان اینکه شخصیت تاثیرگذاری همچون امام خمینی(ره) با گفتار و کردار خویش در مواجهه با پیروان ادیان الهی به عنوان الگویی شایسته و قابل تاسی نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به صلح جهانی دارد، گفت: تبریک‌ گفتن اعیادی همچون نوروز و کریسمس، درخواست دعا از آنان، معرفی اسوه‌هایی همچون انبیاء و اولیای الهی، تقید در اجرای احکامی همچون امر به معروف و نهی از منکر، استناد به کتب مقدس ادیان الهی و تاکید بر وحدت حول محور توحید که تمام این امور دارای مبانی قرآنی هستند و می‌تواند نقش تاثیرگذاری در دستیابی به صلح جهانی داشته باشد، از جمله روش‌های امام در تعامل با پیروان ادیان است.

ابوزاده گتابی ادامه داد: بدون شک یکی از شخصیت‌های فرزانه و توانمند در دنیای معاصر رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی(ره) است؛ شخصیتی که به اعتراف تحلیل‌گران و متفکران غربی، مسیح معاصر، دست خدا بر روی زمین، از مردان بزرگ تاریخ در این قرن، شکننده طلسم سکوت در برابر ظلم و طاغوت و … در دنیای معاصر بوده است.

این پژوهشگر با اشاره به ارسال تبریک اعیاد از سوی امام به پیروان ادیان اظهار کرد: تبریک‌گفتن اعیادی همچون عید باستانی نوروز به هموطنان ایرانی اعم از مسلمان و غیر مسلمان همچنین تبریک سالانه ایام کریسمس، عیدی که منتسب است به میلاد حضرت مسیح(ع) از سوی امام راحل چه در زمانی که ایشان در ایران حضور داشته و چه در زمان تبعید ایشان در نوفل لوشاتو فرانسه همراه با انتخاب مضامینی زیبا و دقیق یکی از برنامه‌های متداول زندگی حضرت امام(ره) بود.

وی ادامه داد: توجه به آیاتی از قرآن کریم که در آن از تعبیر «ایام الله» و عید استفاده شده است، می‌تواند در فهم مبانی و پیشینه قرآنی این عمل حضرت امام مؤثر باشد. تعبیر ایام‌الله به معنای روزهای خدا در آیات ۵ سوره ابراهیم و ۱۴ جاثیه ذکر شده است و مراد از آن یادآوری روزهایی است که اهمیت بسیار زیادی برای معتقدان به خداوند متعال دارد. از جمله قرآن فرموده است: وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآیَاتِنَا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَکَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَ ذَکِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ.

ابوزاده گتابی ادامه داد: تعبیر عید نیز که تنها یکبار و در آیه ۱۱۴ مائده ذکر شده است، به تعبیر علامه طباطبایی روزی است که باعث وحدت کلمه، تجدید حیات ملت، نشاط جامعه و یادآور عظمت و نقش دین است. اگر این رفتار و مواجهه قرآنی امام خمینی با پیروان دیگر ادیان در جوامع بشری نهادینه شود ریشه بسیاری از کینه‌توزی‌ها، دشمنی‌ها، جنگ‌ها و خون‌ریزی‌ها از سطح جهان رخت بربسته و صلح جهانی جای آن را خواهد گرفت.

ابوزاده گتابی با اشاره به درخواست دعای امام(ره) از مسیحیان، گفت: یکی از نکاتی که در کلام حضرت امام به آن اشاره شده است، درخواست ایشان از مسیحیان بوده تا در ایام ولادت حضرت مسیح برای رهایی ملت ایران از دست رژیم ستم‌پیشه شاهنشاهی دست به دعا بردارند؛ «من به اسم ملت مظلوم ایران از شما ملت مسیح می‌خواهم که در روزهای متبرک خود به ملت ما که گرفتار سلطان ستمکارند، دعا کنید و فرج آنان را از خدای بزرگ بخواهید». در میان مردم متعارف و مرسوم است که از یکدیگر التماس دعا دارند. همانگونه که قرآن کریم در آیه ۶۰ سوره غافر فرموده است دعا کردن به نوعی عبادت الهی محسوب می‌شود؛ وَ قَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ‌.

این پژوهشگر با اشاره به اعتراف به حقانیت و تعظیم اسوه‌هایی همچون حضرت عیسی و مریم(س)، گفت: حضرت امام(ره) به مناسبت‌هایی همچون فرا رسیدن سال نو میلادی و همچنین دیدار با نمایندگان مسیحی، ضمن معرفی حضرت عیسی و حضرت مریم و بیان ویژگی‌های آن بزرگواران، به عنوان محورهای اشتراکی مابین ادیان مسیحیت و اسلام، ضمن بیان نکاتی آموزنده از زندگی آن بزرگواران، مسیحیان را به تبعیت تام از سیره آنها دعوت می‌کند. برای مثال فرمودند: خوشا به حال آنان که گرسنه و تشنه عدالتند و از بهر عدالت زحمت می‌کشند. و وای به حال آنان که بر خلاف دستور عیسی مسیح و بر خلاف دستور همه پیامبران به نفع ظالمان و جاسوسان و پایمال کنندگان حقوق ملت‌ها زحمت می‌کشند. و ای ملت مسیح و پیروان عیسی روح الله! بپاخیزید و از شرافت عیسی مسیح و ملت عیسوی دفاع کنید، و اجازه ندهید دشمنان تعلیمات آسمانی و مخالفان دستورات الهی، ملت مسیح و روحانیت عیسی را به خلق‌های مستضعف جهان بد معرفی کنند.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از کارهای امام در تعامل با پیروان ادیان توجه دادن به مسئولیت اجتماعی اندیشمندان ادیان است، تصریح کرد: امام خمینی با بهره‌جویی از مبانی قرآنی به دفعات در این مورد به گفت‌وگو پرداختند و با خطاب قرار دادن اندیشمندان دیگر ادیان، مسئولیت اجتماعی آنان یادآوری را کردند و از جمله فرمودند: من از روحانیت مسیح می‌خواهم که سران بعضی کشورهای قدرتمند را نصیحت کنند و پشتیبانی آنان را از کسی که پشت به تعالیم آسمانی کرده، تقبیح نمایند. قرآن کریم، حضرت مسیح را به عظمت یاد نموده و حضرت مریم را تنزیه فرمود؛ بر ملت مسیح است که دین خود را به ملت مسلم ادا کنند.

او با بیان اینکه درخواست از روحانیون در جهت حمایت از مستضعفان از دیگر روش‌های امام در تعامل با پیروان ادیان دیگر است، اضافه کرد: امام در تعبیری فرمودند: هان ای پدران کلیسا و روحانیون تابع حضرت عیسی به پا خیزید و از مظلومان جهان و مستضعفان گرفتار در چنگال مستکبران پشتیبانی کنید و برای رضای خدا و پیروی دستور حضرت مسیح یکبار ناقوس‌ها را در معابدتان به نفع مظلومان ایران و محکوم نمودن ستمگران به صدا درآورید. در جمله دیگری در دیدار با «اسقف کاپوچی» نماینده ژان پل دوم فرمودند: هر کس که دنبال مسیح باشد، باید حامی مظلومان باشد و باید با ابرقدرت‌ها مقابله کند همان طور که کسی که تابع مذهب اسلام است باید با ابرقدرت‌ها مخالفت کند و مظلومان را از چنگان این‌ها بیرون بیاورد.

ابوزاده گتابی با اشاره به درخواست امام از دانشمندان و عالمان دینی جهت تبعیت از انبیاء، گفت: امام راحل به تمام روحانیون ادیان مختلف توصیه می‌کنند که پیرو اندیشه‌های راستین پیامبران الهی بوده و علت اصلی مشکلات و گرفتاری‌های بشر را دوری از تعالیم انبیاء معرفی می‌کنند. از این رو معتقد است که آن‌ها وظیفه دارند که بر طبق آموزه‌ها و تعالیم پیامبر خویش عمل کنند. ایشان در پیامی که خطاب به شخص پاپ ژان پل دوم نوشته بودند، متذکر شدند که وظیفه پاپ این است که به تاسی از مسیح، مستکبرانی همچون کارتر رئیس جمهور آمریکا را عتاب و استیضاح کند.

این پژوهشگر با اشاره به اهمیت وحدت در منش امام، بیان کرد: دقت و باریک‌بینی حضرت امام در این مقوله به حدی بوده که تمام اقوام، مذاهب و اقلیت‌ها را مد نظر قرار داده و همه آنها را به عنوان جزئی از ملّت ایران معرفی می‌کنند. ایشان فرمودند: آقایان همه اقلیت‌ها مطمئن باشند که اسلام با اقلیت‌ها همیشه به طور انسانی، به طور عدالت، رفتار کرده است و همه در رفاه هستند و این‌ها هم مثل سایر اقلیت‌ها جزئی از ملت ما هستند، و ما و آن‌ها با هم در این مملکت زندگی می‌کنیم ان‌‏شاءاللّه‏؛ و رمز این پیروزی که وحدت کلمه است باید حفظ بشود. اقلیت‌های مذهبی همیشه در اسلام محترم بوده‌‏اند؛ و توافق بین ادیان بزرگ یکتاپرست برای پیشرفت بشریت لازم است.

این پژوهشگر ادیان بیان کرد: همچنین ایشان تاکید داشتند که عدالت در سایه وحدت شکل می‌گیرد؛ اتحاد در مقابل دشمنان از مهم‌ترین ثمرات وحدت است همچنین آزادی اقلیت‌های مذهبی در سایه وحدت شکل می‌گیرد. ایشان فرمودند: تمام اقلیت‌های مذهبی در ایران برای اجرای آداب دینی و اجتماعی خود آزادند و حکومت اسلامی خود را موظف می‌داند تا از حقوق و امنیت آنان دفاع کند و آنان هم مثل سایر مردم مسلمان ایران ایرانی و محترم هستند.

ابوزاده گتابی با بیان اینکه تمسک به آیات قرآن و کتاب مقدس از دیگر روش‌های امام در مواجهه با پیروان ادیان است، اضافه کرد: امام خمینی بر اساس مبانی قرآنی با استفاده از آیات کتب مقدس اسلام و مسیحیت در سطرهای آغازین پیامی که به مناسبت میلاد حضرت مسیح در سال ۱۳۵۸ مرقوم نموده‌اند، با تمسک به آیاتی از قرآن کریم از جمله آیه ۸ ممتحنه و همچنین برشمردن فقراتی از انجیل متی، ضمن اشاره به آیاتی در باب عدالت محوری خداوند و پیروان حق، از مسیحیان و علمای مسیحی دعوت می‌کنند تا در ستاندن حق مظلومان از جباران و ستمکاران جهان، همانند ملت ایران، بپا خیزند.