به گزارش ادیان نیوز، حتماً در طول زندگی
با آدمهایی برخورد داشتهاید که علیرغم داشتن زندگیهای ساده و خالی از خرجهای زیاد
و تجملات امروزی، حال دلشان خوب و لبشان پرخنده و به قولی همیشه شاد هستند. اما این
نوع شادی و نشاط از کجا نشأت میگیرد؟ دامنه یک حالت روحی چگونه میتواند انقدر وسیع
و گسترده باشد بهطوری که همگان را بهرهمند سازد؟
اگر افراد اهداف بزرگ و بلندی داشته باشند
اما بهاندازه هدفشان تلاش نکنند، اینها هم مستحق آشفتگیهایی هستند که زمینه ناشادی
و ناخرسندیها را فراهم میکند.
درباره این موضوع با حجت الاسلام سرلک مشاور
و کارشناس امور مذهبی گفتوگو کردهایم. روحانی جوانی که پیشتر با حضور در برنامه
خندوانه از شاد بودن و توصیهها دین اسلام در خصوص شادیآفرینی سخن گفت.
در ادامه گفتوگوی با این کارشناس
مذهبی را میخوانید.
حجتالاسلام سرلک، به معرفی دو متغیر مهم
در تعریف شادی اصیل و پایدار میپردازد و میگوید: “شادی اصلی و اصیل عبارت است
از هیجانی که به هنگام نزدیک شدن به هدف روی میدهد. این هیجان و نشاط محصول دو متغیر
اساسی و مهم بوده: یکی هدفمندی و دیگری تلاش و حرکت جدی برای رسیدن به هدف.”
وی ادامه داد: «در کنار داشتن هدف و تلاش
برای رسیدن به آن، باید توجه داشت که در چه مسیری و چگونه تلاش میکنیم. آدمهایی که
اهداف کوتاه داشته و مثلاً دنیا و مصادیق ضعیف آن چون شهرت و مقام را هدف و مقصد خودشان
در نظر میگیرند و برای رسیدن به آن تلاش میکنند ، چون هدفهایشان بزرگ نبوده اینها،
به تعبیر قرآن کریم به زندگی تنگ گرفتار خواهند
شد:« وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَه ضَنْکًا» یا درجایی دیگر میفرماید:
« أَنَّمَا الْحَیَاهُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ» این انسانها لاجرم در دریایی از
غمها، استرسها، افسردگیها و ناخرسندیها گرفتار خواهند شد. از آنطرف هم اگر افراد
اهداف بزرگ و بلندی داشته باشند اما بهاندازه هدفشان تلاش نکنند، اینها هم مستحق
آشفتگیهایی هستند که زمینه ناشادی و ناخرسندیها را فراهم میکند.»
جوهره آدمی کار و تلاش است
کار، تلاش و کوشش صحیح در زندگی، منبع انرژی
است که به انسان نشاط و شادی میدهد. حتماً دیدهاید افرادی را که بعد از سالیان سال
فعالیت در سنی بازنشسته میشوند، دچار افسردگی و بیماریهای روحی شده و مرتباً به دنبال
این هستند که خود را با برنامهای سرگرم کنند.
در رابطه بین افسردگی و بیکاری طبق نظرسنجی
که از سوی وزارت کار اعلام شده، افسردگی در افرادی که تجربه بیکاری داشتهاند، بیشتر
از افرادشاغل بوده است. و این بدینجهت است که جوهره وجود آدمی با فعالیت و تلاش طراحیشده و اگر تلاش و کوشش از زندگی انسان گرفته شود، قطعاً
دچارغم و غصههای فراوانی خواهد شد.
سبک زندگی انسانهای شاد
به تعبیر قرآن کریم ریشه شادیها و غمها،
اراده خداوند است؛ « وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَکَ وَأَبْکَی» و اوست که به کسانی که در
مسیر هدفهای بلند، تلاشهای جدی گام برمیدارند یاری رسانده و آنان را به شادی حقیقی
میرساند: « قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُواْ هُوَ
خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ»
سرلک در ادامه گفتگوی خود به سبک زندگی انسانهای شاد اشاره کرد و ادامه داد:
“آدمهای باهدفهای بلند و تلاشهای جدی در شئون زندگی فردی و جمعی خود به یک
سبکزندگی متناسب با این جنس از حیات پر از شادی و نشاط میرسند. مثلاً اینکه با مردم
مهربان نرمخو هستند، از اشکال و ایرادات دیگران
بهراحتی چشمپوشی کرده و نسبت به خطای دیگران پرخاشگری، غضب و سختگیری ندارند.
در رابطه بین افسردگی و بیکاری طبق نظرسنجی
که از سوی وزارت کار اعلام شده، افسردگی در افرادی که تجربه بیکاری داشتهاند، بیشتر
از افرادشاغل بوده است. و این بدینجهت است که جوهره وجود آدمی با فعالیت و تلاش طراحیشده
و اگر تلاش و کوشش از زندگی انسان گرفته شود، قطعاً دچارغم و غصههای فراوانی خواهد
شد.
این انسانها نسبت به مشکلات دیگران بیتفاوت
نیستند، در رفع غم دیگران تلاش کرده و این کوشش نقش بسیار سازندهای در شادکردن خودشان
دارد. در حقیقت اینها از رفتارهای خودشان
مثل یک منبع انرژی توان گرفته و حرکت را به جلو میبرند.”
عاملی که راندمان کیفیت زندگی را افزایش
میدهد
خوشاخلاقی و شوخطبعی از ویژگیهای انسانهای
شاد، همت بلند با اهدافمتعالی بوده چنانچه در روایتی امام صادق (ع)، دعابه و مزاح
را از علائم مؤمن و وسیلهای برای شادکردن مؤمن معرفی و برای شوخطبع بودن و شادکردن
دیگران برکات و نتایج بسیار درخشان و قابلتوجهی بیان میکنند.
آدمهای شاد و همتبلند به تعبیر حجتالاسلام
سرلک “چرخ و دنده زندگی را با روغن شوخطبعی و شاد کردن دیگران روان میکنند بهطوریکه
و چرخ حرکت زندگیشان هیچگاه عصبی، خشک و زنگزده نشده و راندمان آن کاهش پیدا نمیکند.”
خندههایی تلختر از گریه
کارشناسان معتقدند که شادی و نشاط سطوحی
دارد. بعضی شادی را منحصر در خندیدن میدانند، درهمین راستا فکر میکنند به هر دلیل
و شرایطی باید خندید و نتیجه این میشود که سرمایه خنده افرادکوتهبین، اشک دیگران
است. این افراد آزردهشدن و محرومیت دیگران برایشان مهم نبوده و فکر میکنند شادی همان
لحظههایی است که اینها در حال تجربه حباب خندههای تلخ به ظاهر فریبنده هستند. درست
مثل ورزشکارانی که فکر میکنند قدرت و موفقیت را باید از دوپینگ بگیرند و نتیجه آن
میشود که اگر مدال یا سکویی را بهجعل به دست بیاورند بهزودی از دست خواهند داد و
دچار غم بزرگی میشوند. بنابراین شادی واقعی سهم آدم هایی است که هدفهای بلند و همتهای
دقیق و جدی دارند.
راههای دستیابی به شادیهای ارجینال
رضایت از زندگی موضوعی است که با مقوله
شادی ارتباط تنگاتنگی دارد. عدهای آن را مقدمهای برای ایجاد شادی در زندگی دانسته
و گروهی احساس رضایت از زندگی را نتیجه قهری شادیهای واقعی میدانند.
نکتهای که باید به آن توجه داشت این است
که رضایت به معنای مشکل و اختلاف نداشتن، نیست،بلکه به معنای تلاش برای ارائه راهحلهای
صحیح است.
انسانهای قدرشناس، لایق شادیها هستند
سرلک، از مهمترین عوامل اتصال به شبکه
شادی و نشاط را قدرشناسی معرفی کرد و گفت:” انسانهای قدرشناس، زیباییها، لطفها
وخوبیهای دیگران را میبینند و در برابر این همه خوبی و محبت شکرگزار بوده و زبان
به سپاس بازکرده و بدینطریق خود را به دریای نشاط و شادی وصل میکنند.”
آدمهای شاد و همتبلند به تعبیر حجتالاسلام
سرلک “چرخ و دنده زندگی را با روغن شوخطبعی و شاد کردن دیگران روان میکنند بهطوریکه
و چرخ حرکت زندگیشان هیچگاه عصبی، خشک و زنگزده نشده و راندمان آن کاهش پیدا نمیکند.”
این جامعه شایسته شادی نیست
این استاد حوزه و دانشگاه، با بیان مصادیقی
از بیرحمیها و عدمگذشتهایی که در جامعه جریان دارد، ادامه داد: “در جامعه
ای که انسان ها ازخطای یکدیگر نمیگذرند، این جامعه شایسته شادی نیست. انسانها وقتی
در مسائل اقتصادی،خانوادگی سیاسی و اجتماعی به هم بیرحم و بیگذشت می شوند، همسایهای
که از همسایه خودش نمیگذرد و در مقام انتقام و جبران رفتار او است، این آدم شایسته
شادی نبوده و آرامش را برای قلب خودش کشته است.
بیتفاوتی در برابر مشکلات مردم
سرلک سومین عامل مهم و اساسی در شادی بخشی
را کمککار دیگران بودن و رفع گرفتاری از مردم معرفی می کند. او با اشاره به روایتی
از پیامبراکرم(ص)، کمک به دیگران و رفع گرفتاری از آنها را برتر از اعتکاف دو ماه
در مسجدالحرام معرفی کرد و ادامه داد: “در مشکلات دیگران بیتفاوت نباشیم. مخصوصاً
در این دوران، که جامعه ما با مشکلات اقتصادی و گرفتاریها و اشکالات فراوانی مواجه است، انسانهایی که به حدتوان خود
به کمک دیگران میروند مستحق هدیه ویژه خداوند که شادی و نشاط روحی است، می شوند.”
عملی که بههنگام نزول بلا و گرفتاری نجاتدهنده
است
به تعبیر امیرالمؤمنین علی(ع) ایجاد سرور
و شادمانی در دل مردم با برآوردن حاجات و رفع گرفتاری از آنها عامل مهمی در نجاتبخشی
انسان در مواقع نزول بلا و به هنگام گرفتاری است. و عجیب تر اینکه این گرهگشایی از
کار مردم ده برابر بیشتراز پاداش طوافخانه خدا که نوشتن ششهزار حسنه و آمرزش ششهزار
گناه و عطای ششهزار درجه است، فضیلت دارد.
احترام به بزرگترها نشاط و شادیآور است
این کارشناس امور خانواده از عوامل دیگر
در شادیآفرینی در جامعه، به حفظ حرمت دیگران مخصوصاً بزرگ ترها اشاره کرده است.
کسانی که روزگار ردوپای چین و چروک و سپیدی مو بر چهره آنان نشانده است، بسیار حرمت
دارند.
سرلک احترام و تکریم به آنها را عامل ایجاد آرامش و نشاط در جامعه
معرفی کرد و ادامه داد: “این ها همه ذیل همان هدفهای بزرگ و تلاشهای جدی تعریف
میشود، مخصوصاً اگر این بزرگترها پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ ما باشند. تکریم
ویژه و به تعبیر روایات توقیر و محترم دانستن بزرگترها موجب میشود جامعه به شادی
عمیقی دست پیدا کند. جامعهای که در آن بزرگترها مورد احترام و تکریم قرار نمیگیرند
، دچار بههمریختگی و آشفتگی میشود.”
تعامل تجربهها شادی میآفریند
گرهگشایی از کار مردم ده برابر بیشتراز
پاداش طوافخانه خدا که نوشتن ششهزار حسنه و آمرزش ششهزار گناه و عطای ششهزار درجه
است، فضیلت دارد.
این مشاور خانواده، کارجمعی را عامل مهمی
در ایجاد شادی و نشاط دانست و گفت: “قرآن بحث تعامل سازنده و ارتباط گروهی را
مهم دانسته است، وانسانها باید کارگروهی را بیاموزند. تکرویها و خودمحوریها ما
را مستحق آشفتگیها، غموغصه و افسردگی میکند.”
با این نگاه میتوان گفت که شادی تنها مجموعه
ای از لذتها و خوشیها نیست. بلکه نوعی ساختوساز است که افراد درکنار هم قرارگرفتن
و تعامل تجربهها به یکدیگر به دست می آورند.
منبع: تبیان
انتهای پیام/ ب