ریشه تقابل شیعه و سنی جهالت است/ قرآن، پیامبر و آرمان‌های‌مان مشترک است
استاد اهل سنت جامعةالمصطفی:
نصیب الله عمراف معتقد است یکی از اتفاقاتی که شاهد هستیم، تکیه علمای شیعه و سنی بر اشتراکات است. ریشه تقابل در نبود شناخت است و ما قرآن واحدی داریم و بسیاری از آرمان‌های‌مان مشترک است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، نصیب‌الله عمراف، دکترای اندیشه معاصر مسلمین و از اساتید اهل سنت مجموعه جامعهالمصطفی در گفت‌وگویی به مناسبت میلاد پیامبر اسلام(ص) و هفته وحدت، به سوالاتی درباره اهمیت وحدت میان شیعه و سنی پاسخ داد؛
به نظر شما چرا مسلمانان جهان نمی‌توانند با هم در برابر دشمنانشان متحد و یکدل شوند؟
در ماه ربیع‌الاول و ماه اهل بیت پیامبر(ص) قرار داریم. امید است که به برکت این ایام، خداوند زمینه‌ای فراهم کند تا بشریت از شرّ کرونا نجات پیدا کند. در پاسخ به سؤال شما باید بگویم که عوامل متعددی می‌تواند به عنوان مانع و چالش باشد که نگذارد مسلمانان از کشور‌های مختلف انسجام و اتحاد داشته باشند.
در این میان عوامل بسیاری مانند جریانات سیاسی، استکبار جهانی، دشمنان قسم‌خورده علیه اسلام و اسلام‌ستیزان وجود دارند. یکی از راهبرد‌های دشمنان اسلام‌هراسی است اما بخش زیادی هم به عموم امت مسلمان برمی‌گردد که در برابر این همه توطئه آمادگی علمی ندارند تا آن‌گونه که شایسته است در برابر این اقدامات و دشمنی‌ها مقابله کنند، پس سطح علمی، فرهنگی و معرفتی اهمیت دارد. متأسفانه این جهالت و تعصب‌های کوری که گاه مشاهده می‌شود، به زیان اسلام است. احیاناً خواصی براساس تعصب مذهبی باعث تأثیر در دیگران می‌شوند و مشکلاتی را در زمینه اتحاد مسلمانان به وجود می‌آورند.
فکر می‌کنید چه کسانی از تفرقه میان مسلمانان بهره می‌برند؟
دشمنان اسلام بیشترین استفاده را می‌برند، به خصوص صهیونیست‌ها و استکبار جهانی. اینها یکپارچگی و اتحاد اسلام را از بین می‌برند و بیشترین بهره از تفرقه نصیب اینها می‌شود. هرچه اتحاد مسلمانان و کشور‌های اسلامی افزایش یابد، تهدیدی برای آن‌ها به شمار می‌رود. جهان غرب و استکبار و صهیونیسم انسجام کشور‌های اسلامی را به عنوان تهدید می‌بینند، چون در پیکره جهان اسلام جنایت‌های زیادی انجام داده‌اند. امروز عراق، یمن، لبنان و افغانستان زخمی است و اینها زخم‌هایی‌اند که به اسم اسلام وارد شده و اگر مسلمانان به خودشان بیایند و به دنبال کسانی باشند که باعث شده‌اند این زخم‌ها وارد شود، آن روز برای جهان استکبار، روز سختی خواهد بود.
مهم‌ترین موانع وحدت در جهان اسلام از نظر شما چیست؟
باید بصیرت داشته باشیم؛ اما گاهی بصیرت در میان عموم امت و خواص از شیعه و سنی وجود ندارد. اگر بصیرت شکل نگیرد، امکان اتحاد بسیار بعید است و تا ضرورت وحدت و منافع آن را متوجه نشویم، نمی‌توانیم راه‌های رسیدن به وحدت را یاد بگیریم و فایده‌ای ندارد. داشتن بصیرت امری علمی و دانشی است.
با اینکه پیامبر(ص) و کتاب مسلمانان یکی است، باز می‌بینیم که شیعه و سنی برخی مواقع در مقابل هم می‌ایستند. چه چیزی باعث این تقابل شده است؟
یکی از اتفاقاتی که شاهد هستیم، تکیه علمای تشیع و سنی بر اشتراکات است. ریشه تقابل در نبود شناخت است. ما قرآن واحدی داریم و بسیاری از آرمان‌های‌مان مشترک است. گاهی طرف مقابل را نمی‌شناسیم و از روش‌هایی که به اجتهاد رسیده است، آگاهی نداریم و این‌گونه اختلاف بروز می‌کند. معمولاً در این زمینه باید مطالعات تطبیقی و مبنایی صورت بگیرد و تجربه نشان داده است که هرچه در مطالعات تطبیقی و مقارن دقیق‌تر باشیم، تفرقه کاهش می‌یابد و اگر اختلافی باقی بماند، آثار مخربی نخواهد داشت.
رابطه شما با اساتید و علمای شیعه چطور است؟
چهار سال در حوزه قم افتخار طلبگی داشتم و توفیق شاگردی اساتید بزرگی نصیب من شد و ارتباطم با علمای اهل تشیع در جامعهالمصطفی مداوم است و هرچه با یکدیگر بیشتر آشنا می‌شویم، به این نتیجه می‌رسیم که شیعه و سنی گل‌های یک باغ هستند و هیچ مشکلی نیست و اختلاف رنگ و بو در گلستان، زیبایی آن است.
وضعیت اهل سنت را در ایران چطور می‌بینید؟
چندین سال است که در استان گلستان ساکن هستم. در اینجا شیعه و سنی در کنار هم هستند و محبت زیادی بین آن‌ها وجود دارد. اهل سنت ترکمن هستند و در کل این استان و شمال ایران پراکنده‌اند و ارتباطشان با اهل تشیع خوب است. مسلمانان از حقوق برابر برخوردارند و ما باید این جلوه‌ها را به درستی منعکس کنیم. برخی از فیلم‌های مستند در مورد اهل تسنن فقط در هفته وحدت از صدا و سیما پخش می‌شود، در حالی است که این برنامه‌ها باید همیشگی باشد تا در خارج از ایران روی این مسائل انگشت نگذارند که ایرانیان از برخی حقوق‌ها محروم هستند و این تلاش‌ها می‌تواند توطئه‌ها را خنثی کند.
پیامبر اسلام پیامبر رحمت و مهربانی است. چه کنیم تا این مهربانی در همه پیروان او برجسته و ترویج شود؟
پیامبر(ص) در یک سخن گوهر بار فرموده‌اند؛ الانسان عدوّ لما جهله؛ آنچه سبب دشمنی می‌شود ریشه در جهالت دارد. هرچه شناخت را بیشتر کنیم، خودش زمینه‌ساز است تا به یکدیگر جذب شویم. با جذب شدن کم‌کم مهربانی و روابط شکل می‌گیرد. ریشه اختلاف، جهالت و فقدان شناخت است. هرچه این دو مورد کاهش یابد، زمینه محبت و دوستی فراهم می‌شود.