ادبیات عاشقهای ارمنی اصفهان
ادبیات عاشقها را میتوان یکی از محبوبترین شاخههای فرهنگ مردمی به شمار آورد. عاشقها ترانه سرایان دوره گردی هستند که هنر شاعری، نوازندگی، خوانندگی، خلق موسیقی و نقّالی را هم زمان از استادان معاصر خود آموختهاند و عاشقی در واقع حرفه آنان است. واژه “عاشق”، که به ترکی “عاشیق” و به ارمنی “عاشوق” تلفظ میشود، اگرچه اساساً از همان کلمه عاشق و از ریشه عشق گرفته شده، در اینجا به معنای یک هنر حرفهای به کار میرود.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در وصف ادبیات عاشقهای ارمنی در فرهنگ ارمنی، واژه “گوسان” از دوران قبل از مسیحیت وجود داشته و در معنای گسترده هنرمند به کار میرفته. “گوسان” که بنابر فرهنگ ریشهیابی “هراچیا آچاریان” از ریشه “گو” یا “گوش” پهلوی گرفته شده است، به معنای افرادی بوده که به نحوی با هنر نقّالی، موسیقی و هنرهای نمایشی ارتباط داشته و در واقع عهدهدار تولید و نشر فرهنگ مردمی بودند.
این سرایندگان دوره گرد داستان ایزدان و قهرمانان دوران باستان را با ساز و آواز برای مردم روایت می کردند. هنر “گوسان ها” از دوران باستان در ناحیه آذربایجان و ارمنستان وجود داشته و از مشترکات فرهنگی ایرانیان و ارمنیان محسوب می شود.
آنچه ادبیات عاشقی را از ادبیات شفاهی و مردمی به معنی خاص (فولکلور) متمایز می سازد، علاوه بر برخی ویژگی های فنی، جنبه حرفه ای آن است، به این معنا که بر خلاف ادبیات فولکلوریک، که حاصل خلاقیت جمعی است، شعر و موسیقیِ عاشقی را افراد، آن هم به شکل تخصصی و حرفه ای، خلق و اجرا می کنند.
دریافت مقاله :