روایت خطبه غدیر از شایسته‌سالاری و مبارزه با رانت‌خواری در حکومت امام مهدی(عج)

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در آستانه فرا رسیدن عید سعید غدیر و به منظور بررسی فرازهای مهدوی خطبه غدیر پیامبر اکرم(ص) با حجت الاسلام «سیدمجتبی فلاح»، کارشناس مهدوی و مولف کتاب «بر بلندای غدیر» گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه بخش دوم و پایانی آن تقدیم حضورتان می شود:

دومین فراز مهدوی خطبه غدیر بر چه آموزه هایی از این اعتقاد اصیل شیعی تصریح دارد و چه افق گشایی هایی درباره پایان تاریخ و آینده روشن بشریت می کند؟

پیامبر اکرم(ص) در دومین فراز مهدوی خطبه غدیر می فرمایند: «مَعاشِرَ النّاسِ اِنّی نَبِیٌّ وَ عَلِیٌّ وَصِیٌّ، اَلا اِنَّ خاتَمَ الاَْئِمَّهِ مِنَّا الْقائِمُ الْمَهْدِیُّ» و چند ویژگی را برای امام مهدی(عج) برمی شمارند نخست آنکه ایشان بر همه ادیان غلبه می کند و پیروز می شود «أَلا إِنَّهُ الظّاهِرُ عَلَی ‏الدِّینِی».

سه آیه از قرآن کریم به این مسئله مهم اشاره دارد آیه ۳۳ سوره مبارکه توبه: «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ؛ او کسى است که پیامبرش را با هدایت و دین درست فرستاد تا آن را بر هر چه دین است پیروز گرداند هر چند مشرکان خوش نداشته باشند»، سوره مبارکه صف، آیه ۹ «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ؛ اوست کسى که فرستاده خود را با هدایت و آیین درست روانه کرد تا آن را بر هر چه دین است فائق گرداند هر چند مشرکان را ناخوش آید» و نیز آیه ۲۸ سوره مبارکه فتح که نزدیک به این مضمون آمده فقط فراز پایانی آیه کمی متفاوت است «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا؛ اوست کسى که پیامبر خود را به [قصد] هدایت با آیین درست روانه ساخت تا آن را بر تمام ادیان پیروز گرداند و گواه‏ بودن خدا کفایت مى ‏کند».

این فراز کوتاه و آیاتی که به آن تصریح دارد چه وعده حتمی‌ای را به جهانیان می دهد؟

با این فراز کوتاه، پیامبر اکرم(ص) در مرحله نخست حکومت جهانی امام مهدی(عج) را مورد توجه قرار می دهند اینکه دایره جغرافیایی این حکومت منحصر به یک شهر، کشور و قاره و بخشی از کره زمین نخواهد بود بلکه ایشان در سراسر زمین حکومت عدل الهی را حاکم می کنند.

چه واقعیات مسلم دیگری در دومین فراز مهدوی خطبه غدیر مطرح شده و چه گروهی را مخاطب قرار می دهد؟

در بخش دوم از دومین فراز مهدی خطبه غدیر حضرت رسول(ص) می فرمایند: «أَلا إِنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظّالِمینَ». در کتاب «بر بلندای غدیر» آورده ام همانطور که شیعیان مخلص در ۱۸ ذی الحجه حضور داشتند منافقین هم حضور داشتند و در همان جا ابراز مخالفت کردند، در واقع رسول خدا(ص) با این فراز از خطبه نورانی خود آرامش را از ستمگران گرفتند.

نکته سوم از فراز دوم مهدوی خطبه غدیر «أَلا إِنَّهُ فاتِحُ الْحُصُونِ وَهادِمُها» و نکته چهارم تصریح به «اَلا اِنَّهُ قاتِلُ کُلِّ قَبِیلَهٍ مِنْ اَهْلِ الشِّرْکِ» است.

یعنی آگاه باشید امام مهدی(عج) مشرکان را از هر نژاد و ملتی که باشند، نابود می کنند این مهم است که بدانیم پیامبران الهی به خصوص حضرت محمد مصطفی(ص) و اوصیای ایشان تا امام مهدی(عج) به هیچ وجه با شرک کنار نیامده اند در دوره حکومت نبوی(ص) آزادی ادیان و مذاهب وجود داشت و وقتی پیروان ادیان با مسلیمن سر ستیز نداشتند، در آرامش بوده اند اما اولیاء و اوصیای الهی با شرک کنار نیامده اند و امام مهدی(عج) نیز چنین هستند.

در ادامه این فراز، پیامبر اکرم(ص) چه واقعیات مهدوی‌ای را بیان می کنند؟

در بخش پنجم از دومین فراز مهدوی خطبه غدیر حضرت رسول(ص) می فرمایند: «أَلاَ إِنَّهُ مُدْرِکٌ بِکُلِّ ثَارٍ لِأَوْلِیَاءِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ» یعنی آگاه باشید حضرت مهدی(عج) انتقام خون دوستان خدا را می گیرد به عبارت دیگر، آنها که توسط مشرکان کشته اند، انتقام شان توسط حضرت حجت(عج) گرفته می شود.

و در بخش ششم این فراز می فرمایند: «هُوَ ناصِرُ دینِ الله» از این بخش درمی یابیم اگر کسی می خواهد در زمره مهدی باوران و منتظران قرار بگیرد باید نصرت‌گر دین خدا باشد.

در بخش هفتم از دومین فراز مهدوی خطبه غدیر حضرت رسول(ص) می فرمایند: «ألا إنَّهُ الْغَرّافُ مِنْ بَحْرٍ عَمیقٍ» یعنی امام مهدی(عج) کشتی‌بان دریای مواج و سامان بخش زندگی متلاطم جامعه بشری است، در واقع جامعه بشری زمانی به آرامش و آسایش می رسد که امام مهدی(عج) سکاندار زندگی انسان ها شوند.

ویژگی هشتم آنکه «ألا إنَّهُ یَسِمُ کُلَّ ذی فَضْلٍ بِفَضْلِهِ وَ کُلَّ ذی جَهْلٍ بِجَهْلِهِ» یعنی هر صاحب فضلی را مطابق فضلش نشان دار و هر جاهلی را نمایان می کنند به عبارت دیگر، در حکومت جهانی امام مهدی(عج) شایسته سالاری حاکم است نه رانت خواری و حاکمیت روابط خویشاوندی و دوستی.

پیامبر اکرم(ص) در خطبه غدیر چه واقعیت دیگری را درباره امام زمان(عج) تبیین کرده اند؟

حضرت رسول(ص) تصریح می دارند: «ألا إنَّهُ خِیَرَهُ اللَّهِ وَ مُخْتارُهُ» این یعنی امام مهدی(عج) منتخب خدا هستند و این تصریح کنایه دارد به اینکه مقام امامت، انتخابی نیست همانطور که کیفیت نماز و روزه ابلاغی است نه انتخابی، در انتخاب رهبر و امام هم مردم اختیار ندارند بلکه امام از جانب خدا منسوب می شود.

امامت بعد از رسول خدا(ص)، انتصابی است همانطور که اوصیای همه انبیای الهی از حضرت آدم(ع) تا رسول خاتم(ص) انتصابی بوده اند.

دهمین ویژگی دومین فراز مهدوی خطبه غدیر تصریح پیامبر اکرم(ص) به علم امام مهدی(عج) است «اَلا اِنَّهُ وارثُ کُلِّ عِلْمٍ وَالْمُحِیطُ بِهِ» یعنی آگاه باشید امام مهدی(عج) وارث همه علم ها است و بر همه دانش ها تسلط دارد لذا در دولت کریمه مهدوی یک نهضت علمی ویژه ای رخ می دهد و مردم با اسرار نهفته آفرینش توسط حضرت حجت(عج) آشنا می شوند.

پیامبر اکرم(ص) چه ویژگی های دیگری را برای امام مهدی(عج) در خطبه غدیر برمی شمارند؟

حضرت(ص) در ادامه فرمودند: «أَلا إِنَّهُ الُْمخْبِرُ عَنْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ الْمُشَیِّدُ لاَِمْرِ آیاتِهِ» یعنی امام مهدی(عج) گزارش دهنده فرمان خدای عزّوجلّ است و احکام الهی را روشن و تبیین می کند؛ «أَلا إِنَّهُ الرَّشیدُ السَّدیدُ» یعنی ایشان راستکار و درستکار و در انجام امور پایدار و استوار است و اگر بخواهیم در مسیر حکومت مهدوی قرار بگیریم باید افرادی در امور اجرایی قرار بگیرند که درستکار باشد.

پیامبر(ص) همچنین تصریح داشتند: «اَلا اِنَّهُ الْمُفَوَّضُ اِلَیْهِ» آگاه باشید امور خلایق به امام مهدی(عج) تفویض شده است.

آگاه باشید همه انبیای الهی به وجود ایشان مژده داده اند یعنی همه ادیان گذشته الهی پیروان خود را به مهدی موعود(عج) بشارت داده اند و پانزدهمین ویژگی آنکه «اَلا اِنَّهُ الْباقِی حُجَّهً وَلا حُجَّهَ بَعْدَهُ» یعنی آگاه باشید حضرت مهدی(عج) آخرین حجت خداوند است و بعد از او حجتی نخواهد بود اراده الهی بر این قرار گرفته رسول خاتم(ص)، ۱۲ جانشین داشته باشد لذا باید مراقب باشیم گرفتار فرقه های انحرافی نشویم و در جهان حقی نیست مگر با امام مهدی(عج) و هیچ نوری در آفرینش وجود ندارد مگر نزد آن حضرت(عج).

پیامبر(ص) در ادامه شرح ویژگی های امام مهدی(عج) فرمودند: «أَلا إِنَّهُ لاغالِبَ لَهُ» آگاه باشید هیچ کس بر امام مهدی(عج) غلبه نمی کند و کسی بر ایشان پیروز نمی شود و پیروزی اصلی با ایشان است.

آخرین ویژگی ای که پیامبر(ص) در خطبه غدیر برای امام مهدی(عج) برمی شمارند، چیست؟

حضرت رسول(ص) می فرمایند: «و اِنَّهُ وَلیُّ اللهِ فی اَرضِهِ و حَکَمُهُ و امینُهُ فی سِرِّهِ و علانِیَتِهِ» آگاه باشید امام مهدی(عج) ولی خدا در زمین است همانطور که امیرالمومنین امام علی علیه السلام، ولی الله است. بر اساس خطبه غدیر، فلسفه رهبری در آئین نبوی در چارچوب ولایت به گردش می آید نه پادشاهی و خلافت.

بر این اساس امام مهدی(عج) همچون امیرمومنان امام علی(ع)، ولی خدا در زمین هستند و لذا خاستگاه حکومت الهی ولایت الهی است. امام مهدی(عج) امین خدا بر اسرار پنهان و آشکار خدا در زمین هستند.

چه نتیجه کلی ای از این دو فراز مهدوی خطبه غدیر به دست می آید؟

این دو فراز شریف از خطبه نورانی غدیر این مهم را گوشزد می کند که انتظار صحیح در این چارچوب معنا می یابد که همانطور که حضرت رسول(ص) حکومت تشکیل دادند تا در چارچوب حکومت جامعه را به سرمنزل مقصود و سعادت برسانند وجود حضرت علی مرتضی(ع) بعد از پیامبر(ص) مکلف بودند در همین چارچوب امت را هدایت کنند دیگر ائمه(ع) هم همین طور بودند و امام مهدی(عج) نیز با حکومت جهانی خویش، جامعه بشری را به سعادت ابدی رهنمون می شوند.