بررسی نسبت وحی، مکاشفه، تجربه دینی با فلسفه دین

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، مجموعه دو جلدی «فلسفه دین؛ وحی، مکاشفه و تجربه دینی و چیستی دین و معرفت دینی» نوشته یحیی کبیر به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.

مجموعه دو جلدی «فلسفه دین (وحی، مکاشفه و تجربه دینی) و (چیستی دین و معرفت دینی)» نوشته یحیی کبیر در ۶۸۰ و ۷۹۲ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد.

فلسفه دین به یک معنا دنباله رو تمایل فطری انسان به تفکر جدید درباره موضوعات بسیار مهم دینی است که به تفکر بنیادی، تحلیلی و انتقادی در باب دین و نگاه عقلانی به آن می‌انجامد.

این شاخه از فلسفه شامل استدلال ورزی و تفکر پایه‌ای درباره ماهیت وحی و تجربه دینی، چیستی دین و قلمرو آن یا انتظار بشر از دین و همچنین براهین دینی، از جمله براهین اثبات وجود خدا است؛ هر یک از این موضوعات، مرکز توجه اندیشمندان غرب و شرق بوده و همچنان در محافل مطالعات دینی محل بحث و بررسی است.

در این نوشتار، مقصود از دین بیشتر سنت ادیان توحیدی (اسلام، مسیحیت و یهودیت) است. موقف این اثر در مورد اصل وجود خداوند پدیدارشناختی است، زیرا تا درک حقیقتی برای انسان عینیت نیابد، انسان هرگز سراغ آن نمی‌رود.

ساختار فلسفی این اثر تحلیلی است؛ زیرا تحلیل و آنالیز تصوری و تصدیقی آن ضروری است و بنای آن بر رعایت گونه گویی است اما کوشش شده است که مدعیان، استدلال‌ها و نتیجه گیری ها در عین ایجاز، روشن و بدون ابهام بیان شوند.

این اثر دو جلدی در شش بخش و ۴۱ فصل تهیه و تنظیم شده که جلد اول آن تحت عنوان «فلسفه دین (وحی، مکاشفه و تجربه دینی)» و جلد دوم با عنوان مجموعه دو جلدی «فلسفه دین (چیستی دین و معرفت دینی)» منتشر شده است.

دو بخش آن در جلد اول تدوین گردیده که بخش اول آن با عنوان «تجربه دینی» و در نُه فصل تألیف شده است؛ عناوین این بخش عبارتند از: چیستی ایمان، وحی و تجربه، بررسی و نقد عقلی و وحی (۱و۲)، چیستی تجربه دینی، خدا و تجربه از «فلسفه دین» نورمن گیسلر، وجود و ابعاد تجربه دینی، آزمون واقعی بودن تجربه دینی، عقل و تجربه دینی تدوین گردیده است.

نویسنده در دومین بخش از این اثر که با عنوان «مشاهدات، مکاشفات و وحی» و در شش فصل منتشر شده، به مباحثی اعم از رؤیا و واقع، خودشناسی انسان، وحدت مافوق طبیعت و کثرت مشهود، حیرت، سایه حق (ظل الله)، تجلی حق، در ۶ فصل پرداخته است.

اولین بخش از دومین جلد این اثر، تحت عنوان «چیستی و تعریف دین» و در نُه فصل منتشر شده که از جمله فصول این اثر می‌توان به درآمدی روان شناختی بر تعریف پذیری دین، تعاریف روانشناختی و جامعه شناختی از دین، تعاریف غایت گرایانه و اخلاق گرایانه، منشأ دین، چیستی دین و معرفت دینی، اشاره کرد.

«قلمرو دین و انتظار بشر از دین»، عنوان دومین بخشی از دومین جلد این اثر است که در چهار فصل مسئله ضرورت گرایش به دین و انتظار بشر از دین، روش‌های تبیین انتظار بشر از دین، انتظار بشر از دین در مغرب زمین و دیدگاه متفکران اسلامی درباره انتظار بشر از دین را تبیین کرده است.

بخش سوم که تحت عنوان «خدا و عقل – بررسی براهین خداشناسی» است و در شش فصل تألیف شده، رهیافت جدید به دلایل اثبات خداوند، تبیین براهین خداشناسی، نقد و بررسی تبیین براهین خداشناسی از منظر استاد جوادی آملی، برهان‌های وجودی، برهان جهان شناسی، علم و ایمان (دین) پرداخته است.

آخرین بخش این مجموعه دو جلدی که با عنوان «خدا و زبان دین» و در هفت فصل منتشر گردیده، به تشریح مسئله زبان دین، چیستی زبان، زبان سلبی دین، زبان ایجابی، زبان دین الگو، زبان دین؛ مدل‌های مقید و تعدیل یافته، و نقد و بررسی زبان دین از منظر آیت الله جوادی آملی می‌پردازد.