ادیان و مذاهب در آفریقای جنوبی (بخش دوم)

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، ورود مسیحیت به تاریخ ۱۴۸۸ میلادی به هنگام ورود دریانوردان پرتغالی به رهبری بارتولو دیوز[۱۳] بر می گردد. در همان موقع آنها در کنار رودخانه بوشمن در سواحل کیپ شرقی یک سنگ اهکی بزرگی درست کرده و صلیبی را در بالای ان قرار دادند و از همه دعوت به مسیحیت کردند و گفته می شود که در سال ۱۵۰۱ میلادی در منطقه موصلبی[۱۴] کلیسای کوچکی را نیز دائر نمودند. هر چند که امروزه هیچگونه مدرک مثبته ای بر این ادعا وجود ندارد. در بین سالهای ۱۶۵۲ و ۱۷۹۶ میلادی در زمان حکومت کمپانی هلندی هند شرقی، مذهب کاتولیک در آفریقای جنوبی ممنوع اعلام شد.

تنها در برخی موارد مبلغان وکشیشانی توسط کشتیهای پرتغالی وفرانسوی به این خطه وارد می شدند. همین موقعیت در زمان حکومت انگلیسیها نیز در بین سالهای ۱۷۹۵ و۱۸۰۲ در آفریقای جنوبی اتفاق افتاد. ولی در سال ۱۸۰۴ حکومت باتاویان (هلندی) تحت تاثیر انقلاب فرانسه تحمل مذهبی را توصیه نمود و لذا ۳ کشیش هلندی وارد کیپ تاون شدند ولی وقتی دو سال بعد دوباره کیپ تاون دست انگلیسیها افتاد هر سه آنها برگشت داده شدند.

تاریخ کلیسای کاتولیک در جنوب آفریقا

در سال ۱۸۱۴ کیپ تاون به مستعمره انگلستان تبدیل شد و لذا جامعه کاتولیک تنها در سال ۱۸۲۰ توانست از سوی انگلیسیها به رسمیت شناخته شود ولذا در سال ۱۸۳۷ کشیش پاتریک ریموند [۱۵] از سوی پاپ به عنوان اولین کشیش در آفریقای جنوبی منصوب شد و در همان سالها اولین کلیسای کاتولیک نیز ساخته شد وبعد از آن کلیسای کاتولیک به رهبری ایشان رشد نمود. یک مانع بزرگ در توسعه این کلیسا وجود داشت وآن عدم توجه کافی به مردم بومی آفریقا بود واولویت را برای رفع حوائج اروپائیها قرار داده بودند ولذا آنها مهمترین استفاده کنندگان از شبکه مدارس، بیمارستانها، ویتیمخانه ها بودند که در جاهای مختلف ساخته شده بودند.

در سال ۱۸۴۷ حوزه خلیفه گری (اسقفی) کیپ شرقی ایجاد شد وآقای ایدان دوروکس یکی از مسیونرهای قوی آن زمان به عنوان کشیش آنجا منصوب شد وهمین کشیش بود که اولین گروه خواهران مسیحی را به آفریقای جنوبی دعوت نمود. در سال ۱۸۵۰ در حوزه اسقفی ناتال که شامل ترانسوال، لسوتو وفری استیت بود کشیش جین فرانکوس الارد کار تبلیغی، مسیونری خود را در بین زولوها بزرگترین قبیله آفریقای جنوبی آغاز کرد ودر سال ۱۸۵۴ اولین ایستگاه تبلیغاتی مسیونری در نزدیکی رودخانه اومکرما ایجاد شد که بعد از ۶ سال بسته شد.

در سال ۱۸۶۱ دو کشیش دیگر فعالیتهای تبلیغی خود را در لسوتو شروع کردند که قویترین کلیسای کاتولیک در آنجا بود. در همان زمان کشیش دیگری در شهر بلوم فونتن کار خود را شروع کرده بود. وقتی در ان موقع الماس در کرانه های رودخانه وال پیدا شد، در سال ۱۸۷۵ یک کلیسا برای کارکنان معدنهای الماس ساخته شد وکم کم کلیساهای دیگر همزمان با کشف طلا در جاهای مختلف افتتاح شدند تا جائیکه در سال ۱۸۸۷ یک اسقف بنام اودیلون[۱۶] در شهر ژوهانسبورگ اقامت گزید. تا این موقع فعالیتهای تبلیغی بسیار اندکی در مورد سیاهان بومی آفریقای جنوبی شده بود. البته در این زمان مسیحیان پروتستان که از ابتدای قرن در منطقه بودند از کاتولیکها سبقت گرفته بودند تا اینکه در سال ۱۸۸۰ اقای فرانسیس ابوت[۱۷] روشهای جدید ومتدهای میسیونری تازه ای را با تلفیق کشاورزی، مدرسه وتبلیغ ایجاد نمود که در نهایت باعث ازدیاد مسیحیان وتوسعه کلیسای کاتولیک در ناتال گردید.

در سال ۱۹۲۵ اولین بیشاپ سیاه از آفریقای جنوبی بنام دیوید اولری[۱۸] کار خود را در ژوهانسبورگ شروع کرد ویک سال بعد یک تبعه بومی از آفریقای جنوبی بنام کورنلیوس برنارد[۱۹] به عنوان کشیش عالیرتبه در کیپ تاون شد ولی هنوز کلیسای کاتولیک بر روی محوریت روحانیون خارجی وسفید می چرخید. در سال ۱۹۴۸ یک حوزه علوم دینی (مختص سفیدها) افتتاح شد. در سال ۱۹۵۱ وقتی پاپ Piusx11 سلسله مراتب کلیساهای کاتولیک را در جنوب آفریقا انتخاب نمود از کل ۲۱ کشیش تنها ۵ کشیش متولد آفریقای جنوبی بودند.

بنابراین حرکت بومی سازی روحانیت کاتولیک در جنوب آفریقا بسیار کند پیش می رفت. در سال ۱۹۴۷ یک حوزه علوم دینی کاتولیک برای سیاهان بومی ایجاد شد واولین کشیش سیاه بنام امانوئل مابوتوانا[۲۰] در منطقه Leribe شروع بکار کرد ومتعاقب آن در سال ۱۹۵۴ یک کشیش سیاه دیگر بنام بوناونتر دلامینی[۲۱] در منطقه اومیزیمکولو فعالیت تبلیغی و مسیحی خود را شروع کرد.

علیرغم کندی حرکت در قرن بیستم توسط کلیسای کاتولیک ولی در زمانهای قبل وبعد جنگ جهانی دوم رشد سریعی در ان مشاهده می شود تا جائیکه در دهه ۹۰ میلادی در کل جامعه آفریقای جنوبی کاتولیکها را ملاحظه می کنیم ودر آمار گیری سال ۱۹۹۱ بیش از ۸ درصد جمعیت کشور را کاتولیکها تشکیل می دادند ودر واقع کلیسای کاتولیک دومین کلیسا از نظر وسعت ودامنه فعالیت در این کشور است. (بعد از DRC) البته این امر در بین سیاهان اگر کلیساهای مستقل آفریقایی راکنار بگذاریم رتبه اول را به خود اختصاص می دهد چون خیلی ها معتقدند این کلیساها مذهب مستقلی نیستند بلکه مجموعه ای از کلیساها هستند که از کاتولیکها وسایر مذاهب مسیحی منشعب شده اند. آمار کاتولیکها در لسوتو بیش از ۴۹ درصد است که بیشتر از آفریقای جنوبی است. این امر در سوازیلند ۶درصدرصد، بوتسوانا ۴ درصد و نامیبیا ۱۶ درصد است.

کلیساهای کاتولیک و آپارتاید

کلیساهای کاتولیک همچون سایر شاخه های مسیحیت در مخالفت با رژیم آپارتاید در کشور فعالیت چندانی نداشته است چرا که خود کلیسا ها در جدا سازی سیاهان از سفیدها نقش موثری داشته اند. تا اینکه وقتی در سال ۱۹۵۳ حکومت آپارتایدی مدارس وسیستم آموزشی کاتولیکها را که برای ماموریتهای مسیونری ومسیحی سازی طراحی کرده بودند ونیز بیمارستانهای آنها را می خواست تحت تسلط خود در آورد ودر این هنگام کاتولیکها اعتراض خود را اظهار نمودند.

مجمع کشیشان جنوب آفریقا در سال ۱۹۵۲ و سپس در سال ۱۹۵۷ رسما رژیم آپارتاید را محکوم نمود وان را روحیه شیطانی نامید. ودر دهه ۱۹۷۰ چند مورد اعمال مخالفت آمیز آنها علیه دولت نشان داده شد هر چند که در داخل خود کلیسا ها اعمال تبعیض آمیز در چندین سطح مورد عمل بود.

در همین دهه بود که با توجه به نظرات شورای واتیکان ونیز تبلیغات وفعالیتهای کشیشان سیاه، اعتراضات کاتولیکها نسبت به آپارتاید شدت گرفت و در سال ۱۹۷۲ در یک اقدامی خواستند حوزه علمیه دینی را از ان حالت جدائی (بین سیاه و سفید) خارج سازند و در سال ۱۹۷۶ این تصمیم در هر دو حوزه علمی انجام شد. گفته می شود که قیام سوتو در سال ۱۹۷۶ در آگاهی بخشی بیشتر برای کاتولیکها و شرکت انها در اعتراضات مسیحی که بیشتر توسط شورای کلیساهای آفریقای جنوبی هدایت می شد موثر بوده است واز سال ۱۹۹۰ اولویت اول در این کلیساها به پایان بخشیدن به اختلافات، آموزش، دموکراسی و توسعه داده می شد[۲۲].

شورای کلیساهای مسیحی آفریقای جنوبی

کانالهای ارتباطی رسمی و غیر رسمی زیادی در سطح ملی وبین المللی بین کلیساهای آفریقای جنوبی وجود دارد که یکی از این کانالها شورای کلیساهای آفریقای جنوبی[۲۳] است.و اگر چه این شورا شامل همه گروههای مسیحی نیست ولی به عنوان یکی از کانالهای ارتباطی در بین آنها است به عنوان مثال اکثر کلیساهای بومی آفریقا، اکثر کلیساهای افریکانس، کلیساهای پنتاکوستال ونیز کلیساهای کاریزماتیک عضو این شورا نیستند و برای خود دارای کانالهای ارتباطی ورهبری خاصی هستند.

مسیحیت امروزه در مناطق روستائی وشهری کشور حضور دارند و علمای دینی فراوانی در آنها مشغول تبلیغ دینی هستند وموسسات آموزشی زیادی هم برای تربیت مبلغین دینی دائر نموده اند که با توجه به وجود مذاهب، شاخه های مختلف مسیحیت، از متدهای گوناگون آموزشی نیز در آنها استفاده می شود. در این هدف آموزشی و تربیتی برخی از سازمان ها و موسسات مسیحی در کنار کلیساها، مشغول بوده وبه کارهای آموزشی می پردازند. اجرای برنامه های مداوم رادیوئی و تلویزیونی در مورد مسیحیت نشانگر اهمیت مذهب در آفریقای جنوبی است. برخی از روزنامه ها هر روز یک پیام دینی را با خود حمل می کنند. ودهها مجله وروزنامه وکتب دینی بالاخص مسیحی در کشور چاپ وتوزیع می گردد.

مطالعه بخش نخست

پی نوشت:

[۱۳] Bartholo nomow Dioz

[۱۴] Mossel Bay

[۱۵] Patrick Raymond Grifith

[۱۶] Odilon Monginux

[۱۷] Abbot Francis

[۱۸] David oleary

[۱۹] Cornelius Bernard

[۲۰] Emanuel Mabathoana

[۲۱] Bonaventure Dlamini

[۲۲] [۲۲] :THE CATHOLIC DIRECTORY p67 – ۶۹

[۲۳] SACC

پدیدآورنده: رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پرتوریا