تأکید امام راحل بر رعایت حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی/ سایر اقلیت‌ها نیز می‌توانند در سمت‌ها منصوب شوند
از نظر امام خمینی (ره) غیر از مراکزی که شرط مسلمان بودن دارد، سایر اقلیت‌ها می‌توانند در سمت‌ها منصوب شوند و نباید در این حوزه‌ها سختگیری کرد. امام به اقلیت‌های دینی توصیه می‌کند که حتماً افراد صالحی را برای نمایندگی خود انتخاب کنند.
ردنا (ادیان نیوز) – حجت الاسلام و المسلمین «محمدعلی رحمانی» از شاگردان حضرت امام و از همراهان ایشان در تبعید به عراق، معتقد است بر اساس نظر بنیان‌گذار انقلاب اسلامی حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی می‌بایست رعایت شود.
حجت الاسلام رحمانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از اعضای دفتر امام خمینی (ره) بوده و در دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق فرماندهی بسیج مستضعفین و مسئولیت «ستاد جذب و هدایت کمک‌های مردمی به جبهه‌ها» را به عهده داشت. او سپس به سمت ریاست عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی کشور منصوب شد.
وی هم‌زمان با ایام ارتحال بنیان‌گذار انقلاب در گفتگو با ردنا (ادیان نیوز) درباره جایگاه اقلیت‌های دینی و مذهبی در جمهوری اسلامی مورد نظر امام خمینی (ره) گفت: از نظر امام غیر از مراکزی که شرط مسلمان بودن دارد، سایر اقلیت‌ها می‌توانند در سمت‌ها منصوب شوند و نباید در این حوزه‌ها سختگیری کرد.
حجت الاسلام رحمانی تصریح کرد: ما در همان زمان جنگ در جمع ارتشیان غیرمسلمان‌هایی را داشتیم که به کشور خدمت کردند. هیچ کسی نگفت مناصب آنها را بگیرید. خلبان غیرمسلمان داشتیم که شهید هم شدند. اقلیت‌ها شهدایی را تقدیم کشور کردند که الآن گاهی رهبر انقلاب با آنها دیدار می‌کند.
مسئول ستاد جذب و هدایت کمک‌های مردمی به جبهه‌ها با اشاره به نقش‌آفرینی اقلیت‌ها در زمان دفاع مقدس افزود: دوخت اکثر لباس‌هایی که برای مواجهه با شیمیایی و آلودگی‌های محیطی در جبهه استفاده می‌شد با برادران مسیحی و ارامنه ما بود. ما آن زمان با مرکز خلیفه‌گری ارامنه رابطه نزدیکی داشتیم و حتی ایرانیان غیرمسلمان از خارج از کشور کمک‌های زیادی را برای ما ارسال می‌کردند.
وی در قسمتی از این گفتگو به تأکید امام بر حفظ حقوق اقلیت‌ها اشاره کرد و گفت: آیت الله صدوقی، شهید محراب معتمد بزرگ امام بود. ایشان یک‌بار با رهبر زرتشتیان به ملاقات امام آمدند. بعد از رفتن، آقای صدوقی گفتند که برخی از اموال زرتشتیان در دادگاه‌های ما با تشخیص غیر صحیح مصادره شده و این افراد همراه رژیم گذشته نبودند. امام فرمود شما وکیل مطلق من هستید، هر موردی را که تشخیص می‌دهید که به اقلیت‌ها بی‌مهری شده دستور اقدام بدهید. امام به آقای صدوقی گفت اگر حقی از زرتشتیان ضایع شده دستور دهند که بررسی شود.
جمهوری اسلامی باید خدمتگزار همه مردم باشد
حجت الاسلام رحمانی گفت: در محضر امام بودم که نمایندگان خلیفه‌گری ارامنه برای ملاقات با امام آمدند. امام فرمودند امیدوارم این نهضت برای همه اقلیت‌های مذهبی که در ایران زندگی می‌کنند خیر بیاورد. ما می‌دانیم که همه مذاهب چه مسلمین و چه غیر مسلمین در زمان این شاه و پدرش در زحمت و ظلم زندگی کردند و ما می‌دانیم که اسلام همیشه برای اقلیت‌های مذهبی احترام قائل بود.
وی ادامه داد: وقتی که اسقف کاپوچی رئیس کلیسای ارتدوکس لبنان به ایران آمد، امام فرمود در جمهوریت اسلام تمام آزادی‌ها هست. اسلام برای نجات بشر آمده است؛ چنانکه حضرت مسیح برای نجات بشر آمده بود، و سایر انبیا برای نجات بشر آمده بودند. اسلام علاوه بر اینکه بشر را در روحیات غنی می‌کند، در مادیات هم غنی می‌کند. اسلام دین سیاست است؛ قبل از اینکه دین معنویات باشد.
رئیس سابق عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی کشور افزود: امام در همین دیدار می‌فرمایند حکومت اسلامی حکومتی است که، برایِ مردم خدمتگزار است؛ باید خدمتگزار باشد. در اسلام مابین اقشار ملت‌ها هیچ فرق نیست. در اسلام حقوق همه ملت‌ها مراعات شده است: حقوق مسیحیان مراعات شده است؛ حقوق یهود و زرتشتیان مراعات شده است؛ تمام افراد عالم را بشر می‌داند، و حق بشری برای آنها قائل است؛ تمام عالم را به نظرِ محبت نگاه می‌کند؛ می‌خواهد عالم مستضعفین نجات پیدا کنند، می‌خواهد تمام عالم روحانی بشوند، تمام عالم به عالِم قدس نزدیک بشوند. اسلام برای نجات مردم بشر آمده است که از این علایق جسمانی آنها را رها کند و به روحیات برسد.
وی تصریح کرد: امام همیشه تأکید داشتند که من هم مانند بقیه افراد کشور هستم. در نظام جمهوری اسلامی ما رعایت حقوق افراد مختص مسلمانان نیست. امام به جمله حضرت امیر اشاره می‌کنند که «وَ أَشْعِرْ قَلْبَک الرَّحْمَهَ لِلرَّعِیهِ وَ الْمَحَبَّهَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ، وَ لَا تَکونَنَّ عَلَیهِمْ سَبُعاً ضَارِیاً تَغْتَنِمُ أَکلَهُمْ، فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ: إِمَّا أَخٌ لَک فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَک فِی الْخَلْقِ»[۱] یعنی ای مالک، مهربانی به رعیت و دوست داشتن آنها و لطف در حق ایشان را شعار دل خود ساز. چونان حیوانی درنده مباش که خوردنشان را غنیمت شماری، زیرا آنان دو گروه‌اند یا هم‌کیشان تو هستند یا همانندان تو در آفرینش.
حجت الاسلام رحمانی گفت: در گذشته قانون نبود. بلکه یک سلسله قراردادهای اجتماعی بود که باید رعایت می‌شد. امروزه که قانون وجود دارد نیز هم همین‌طور است. آزادی‌های فردی و سیاسی باید برای همه باشد. امام در جایی به اقلیت‌ها توصیه می‌کند که حتماً افراد صالحی را برای نمایندگی خود انتخاب کنید و اینها مسائل مربوط به شما را رعایت کنند.
رعایت حقوق اقلیت‌ها واجب است
این روحانی نزدیک به بنیان‌گذار انقلاب ایران گفت: دکتر مهرپور در سال ۶۲ درباره نحوه اعمال مجازات غیرمسلمانان ساکن ایران از امام پرسیده بودند. امام فرموده بودند حتی کسانی که ساکن ایران هستند، یعنی ایرانی هم نیستند، احکام اسلام درباره آنها مانند سایر مسلمانان جاری می‌شود. مالشان محترم است. بعد در راهکارهای اجرایی، اشاره می‌کنند که اقلیت‌های دینی در اجرای مقررات دینی خویش، در احوال شخصیه مطابق اصل ۲۶ قانون اساسی می‌توانند داری انجمن و جمعیت باشند.
وی افزود: در دفتر امام بودیم. آیت الله اردبیلی گفتند برخی از افرادی که متواری شده‌اند، اقوامشان در ایران هستند. با اینها چه کنیم؟ امام فرمود همه اینهایی که رفته‌اند، ضدانقلاب نبودند. برخی از اینها از ترس از کشور رفته‌اند. اموال همه اینها محترم است. رعایت حق اقلیت‌ها بر جمهوری اسلامی و مسلمانان واجب است و وظیفه شرعی و اسلامی هر مسلمان اقتضا می‌کند که این حقوق رعایت شود.
توجه به حقوق ادیان در قانون اساسی
حجت الاسلام رحمانی گفت: اصول قانون اساسی بر اساس اندیشه امام راحل تدوین شد. امام گفت ما دنبال اسلام ناب محمدی هستیم که در آن هم به کرامت انسان‌ها و حقوق بشر توجه شود و هم به چهارچوب‌های ارائه شده اسلام برای زندگی مسالمت‌آمیز اجتماعی؛ بر همین راستا قوانینی تدوین شد که در حقوق ادیان و مذاهب را مورد لحاظ قرار داد.
وی افزود: در اصل سیزدهم آمده که ایرانیان زرتشتی ، کلیمی و مسیحی تنها اقلیت‌های دینی شناخته می‌شوند که در حدود قانون در انجام مراسم دینی خود آزادند و بالاتر از این اصل، در مورد کسانی که خارج از این چهارچوب هستند و حتی منکر خدا هستند، در اصل چهاردهم به حکم آیه شریفه «لَا یَنْهَاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَلَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ»[۲] آمده است که دولت جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان موظف‌اند نسبت به افراد غیرمسلمان با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی عمل نمایند و حقوق انسانی آنان را رعایت کنند. البته در ادامه آمده است که این اصل در حق کسانی اعتبار دارد که بر ضد اسلام و جمهوری اسلامی ایران توطئه و اقدام نکنند.
رئیس پیشین عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی کشور ادامه داد: در اصل دوازدهم آمده است که دین رسمی ایران، اسلام و مذهب جعفری اثناعشری است و این اصل الی‌الابد غیرقابل تغییر است و مذاهب دیگر اسلامی اعم از حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی دارای احترام کامل هستند و پیروان این مذاهب در انجام مراسم مذهبی، طبق فقه خودشان آزادند و در تعلیم و تربیت دینی و احوال شخصیه مانند ازدواج، طلاق، ارث و وصیت و دعاوی مربوط به آن در دادگاه‌ها رسمیت دارند و در هر منطقه‌ای که پیروان هر یک از این مذاهب اکثریت داشته باشند، مقررات محلی در حدود اختیارات شوراها بر طبق آن مذهب خواهد بود، با حفظ حقوق پیروان سایر مذاهب؛ یعنی جایی که مالکی یا حنبلی زیاد است بدون معارضه برابر فقه مربوط به خود عمل می‌کنند.
وی تصریح کرد: طبیعی است آنچه در قانون اساسی به عنوان محور اصلی بیان شده، باید اجرا شود و تخطی از آن جایز نیست. اما آنچه را که در قانون بیان شده، پیش از انقلاب حضرت امام توسط کتب فقهی و نوشته‌ها و مصاحبه‌های خود بیان می‌کردند و همین تفکر باعث گسترش اندیشه امام در جوامع بشری شد و خود امام گفتند این انقلاب برای مستضعفین جهان است. و همین ادبیات باعث شد سایر ادیان و مذاهب به انقلاب رو بیاورند.
تحول در نگاه کنشگران کشورهای عربی پس از ظهور انقلاب
حجت الاسلام رحمانی گفت: «طلال عتریسی» استاد دانشگاه روان‌شناسی لبنان می‌گوید اگر به عقب برگردیم، درمی‌یابیم ابتدا افکار عمومی از کمونیست متأثر بود و حرکت‌های اسلامی حتی در کشورهای عربی حضور قوی نداشت؛ اما بعد از حضور امام خمینی (ره) همه به این نتیجه رسیدند که اسلام می‌تواند در سطح اجتماعی تغییر ایجاد کند. اسلام ارائه شده توسط امام، جهان را متحول کرد.
این روحانی نزدیک به امام گفت: اسلامی که امام آن را معرفی کرد اسلامی بود که در آن، همه ادیان و مذاهب الهی جایگاه داشتند. از امام درباره حقوق اقلیت‌های نژادی و سیاسی و مذهبی سؤال شد. فرمود اسلام بیش از هر دین و هر مسلکی به اقلیت‌های مذهبی آزادی داده و آنان نیز باید از حقوق طبیعی خود بهره‌مند شوند. در جمهوری اسلامی نیز کمونیست‌ها از بیان عقاید خود آزادند. در اسلام حقوق همه ملت‌ها رعایت شده است و می‌خواهد عالم مستضعفین نشاط پیدا کند و تمام عالم روحانی شوند. امام در ادامه به بیانی از حضرت امیرالمؤمنین اشاره می‌کنند که حضرت پس از آنکه فهمید خلخالی به ظلم از پای زن غیرمسلمانی جدا شده بود فرمودند اگر انسان بمیرد سزاوار است.
وی افزود: امام درباره اقلیت‌های مذهبی می‌فرمایند اینها اهل ملت ما و اهل مملکت ما هستند. من امیدوارم که حکومت عدل اسلامی برای آنان بسیار خوب باشد و زندگی مرفه و آزادی داشته باشند. اینجا امام می‌گوید منظور من صهیونیست نیست. چرا که آنها متجاوز به حقوق ملت فلسطین هستند. از نظر امام جدایی جامعه یهود از صهیونیست امر روشنی بود.
………………………….
[۱] . ترجمه و شرح نامه ۵۳ نهج البلاغه (عهدنامه مالک اشتر).
[۲] . سوره ممتحنه آیه ۸.