مسلمانان مراکشی در حال احیای میراث یهودی در محله‌های یهودیان سابق هستند
مراکشی‌هایی که اکنون در ملّاح‌ها لقب محله‌های یهودیان در شهرهای قدیمی مراکش که هنوز هم بدان خوانده می‌شوند – زندگی می‌کنند درباره مردمی که قبل از آنها در آنجا زندگی می‌کردند چیزی نمی‌دانند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، این محله‌ها بعداً به محله‌های یهودی‌نشین کوچک و عمدتاً فقیر تبدیل شدند و ارتباطی با یهودیان امروزی نداشتند.
اما یک برنامه جدید درصدد تغییر وضعیت فعلی است. «بازسازی خانه‌هایمان» (Rebuilding Our Homes) یک طرح چندساله آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده است که از سوی «فدراسیون (یهودیان) سفاردی آمریکا» و «جمعیه میمونه» (سازمان غیرانتفاعی مراکشی که به حفظ میراث و فرهنگ یهودی مراکش اختصاص دارد) حمایت می‌شود.
هدف این طرح احیای زندگی مرفه برای یهودیان در نواحی شهری تاریخی در فاس، الصویره و رباط با آموزش ساکنان فعلی آنها در مورد تاریخ محلی و کمک به تبدیل شدن آنها به بخشی از میراث غنی این مکان‌ها است.
جیسون گوبرمن، مدیر اجرایی فدراسیون سفاردی آمریکا گفت: «ما از ساکنان این محله‌ها خواستیم تا با ثبت و آپلود عکس‌های خانه‌های قدیمی یهودی در آرشیو ما و یادگیری زبان عبری، در حفظ این مکان مشارکت کنند.»
گوبرمن یکی از بنیانگذاران این پروژه سه ساله است که هنوز ۱۸ ماه دیگر به پایان آن باقی مانده است.
او توضیح داد: «ما می‌خواستیم بین جوانان و بزرگسالان در این محله‌ها و تاریخ خودشان و همچنین با میراث غنی یهودی اطراف آنها ارتباط برقرار کنیم.»
عنوان یکی دیگر از این کارگاه‌ها «یهودیت و هنر سنتی یهودی» است. امروزه بسیاری از ساکنان ملاح‌ها از خلق آثار یهودی و فروش آنها به گردشگران امرار معاش می‌کنند.
مزوزاها، شمعدان‌های شبات و دیگر قطعات سنتی مربوط یهودیان که توسط مسلمانان ساخته شده‌اند، مغازه‌ها را در کوچه‌های باریک پر کرده‌اند.
السعیدی، یکی از صنعتگران شرکت‌کننده در این پروژه گفت: «من دوره‌ای را در صنعت سنتی یهودی گذراندم و توانستم آن را با هنر محلی مراکش ترکیب کنم. ما در مورد ابزارهایی که یهودیان برای ایام مقدس خود استفاده می‌کنند، آنچه در دین مهم است و بسیاری از نکات ظریف دیگر آموختیم.»
این دوره به عنوان بخشی از همکاری جمعیت میمونه، فدراسیون سفاردی آمریکا، USAID و بنیاد محمد پنجم ارائه شده است.
السعیدی با ابراز خوشحالی از دیدار با گردشگران، ابراز امیدواری کرد که اسرائیلی‌های زیادی به مراکش بیایند.
المهدی بودره، رئیس جمعیت میمونه مستقر در مراکش، گفت: «این آثار به گردشگران یهودی و اسرائیلی فروخته خواهد شد که انتظار داریم از سال آینده تعداد بیشتری از آنها به مراکش سفر کنند.»
انتظار می‌رود سال آینده حدود ۲۰۰ هزار گردشگر اسرائیلی از مراکش دیدن کنند. اسرائیل و مراکش در دسامبر ۲۰۲۰ به عنوان بخشی از توافق ابراهیم برای عادی‌سازی روابط به توافق رسیدند
بودره گفت: «قبل از شروع پروژه فقط چهار راهنمای تور عبری‌زبان در این کشور وجود داشت. اما اکنون ۲۰۰ نفر هستند و بسیاری دیگر می‌خواهند عبری را یاد بگیرند. مردم منتظر دیدار یهودیان و تعامل با آنها هستند.»
بودره در مورد ارتباط خود با یهودیت گفت: «من یک مسلمان متعصب هستم. از نظر قومی عرب و آمازیغ (بربرها یا آمازیغ‌ها گروهی قومی و بومی در مناطق شمال آفریقا، به‌ویژه در اقوام مراکش) هستم. اما از نظر فرهنگی من مراکشی هستم. مراکش برای قرن‌ها خانه بزرگ‌ترین جامعه یهودی در جهان اسلام بود. یهودیت بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ ما به عنوان مراکشی است و ما باید به آن افتخار کنیم.»
قبل از مهاجرت گسترده یهودیان مراکشی به اسرائیل در دهه ۱۹۶۰، نزدیک به ۲۵۰۰۰۰ یهودی در چندین شهر مختلف در این پادشاهی زندگی می‌کردند.
بودره گفت: «مادر من از کازابلانکا آمده بود، جایی که یهودیان و مسلمانان در کنار هم زندگی می‌کردند، بنابراین من همیشه داستان‌هایی در مورد جامعه یهودی می‌شنیدم، بدون اینکه شخصا آنها را بشناسم. با این حال، نسل جوانی که در ملاح‌ها زندگی می‌کنند، تقریباً هیچ چیز درباره میراث غنی یهودی کشور ما نمی‌دانند.»
بودره گفت که عموم مردم در مورد یهودیانی که در ملاح‌ها زندگی می‌کردند نظر مثبت دارند.
او گفت: «ما نظر مردم اینجا را در مورد یهودیان قبل از شروع پروژه بررسی کردیم و متوجه شدیم که ۸۵ درصد از مردم نظر مثبتی در مورد آنها دارند. این نرخ حمایت بالایی است که برای شروع برنامه برای ما مهم بود.»
ما همچنین بررسی کردیم که مردم درباره توافقنامه ابراهیم چه فکر می‌کنند و متوجه شدیم که حدود ۹۳ درصد از مردم عمدتاً به دلایل اقتصادی از (یهودیان) حمایت می‌کنند. این دلیل خوبی است، اما ما می‌خواستیم ارتباطی را با یهودیان و اسرائیل تشویق کنیم که عمیق‌تر از پول باشد. دو ملت پیشتر به هم نزدیک بودند و می‌توانند بار دیگر به هم نزدیک شوند.»
انتظار می‌رود که بازسازی خانه‌ها و دوره‌ها و کارگاه‌ها، تا یک سال و نیم دیگر ادامه یابد.
بودره گفت: «هدف ما این بود که ابزارهایی را در اختیار مردم قرار دهیم تا محله‌های یهودیان را توسعه دهند و آنها را برای پذیرایی از گردشگران یهودی آماده کنند، زیرا رونق اقتصادی نباید فقط در استراحتگاه‌ها و هتل‌های باکلاس باشد. مردم در حال حاضر شروع به باز کردن رستوران‌های مراکشی کرده‌اند و اشتیاق بیشتری نسبت به یهودیت نشان می‌دهند. امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.»