نوشته حاضر، متن تازه یابی است که ضمن آن، پرسشها و پاسخهایی از سوی علمای وقت ارائه شده است.
ردنا (ادیان نیوز)- جامعه عصر صفوی در پنجاه سال آخر خود، سخت درگیر چند بحث بود، نماز جمعه، تصوف و رد آن، غنا، و بحث اجتهاد و تقلید و اخباری گری. نوشته حاضر، متن تازه یابی است که ضمن آن، پرسشها و پاسخهایی از سوی علمای وقت ارائه شده است. به رغم آن که در این زمینه متن های زیادی انتشار یافته، اما متن حاضر، هم از لحاظ روش کار که سوال و جواب است، و هم برخی از نکات، روشنگر بسیاری از نکات است.
متنی که در پی میآید، بخشی از نسخهای است که در اصل شامل دو قسمت است. بخش اول، یادداشتهایی است درباره مسائل اخباری ـ اصولی، تصوف و غنا؛ مباحثی که از مسائل اصلی و جاری نیم قرن آخر صفوی بوده است. بخش دوم، رسالهای است در اثبات معاد جسمانی که به کار این مقاله ما مربوط نیست.
برای تعیین تاریخ این نسخه، باید عرض کنم تاریخ خاتمه رساله دوم، روز آخر ماه محرم ۱۱۱۶ ق و کاتب آن، قنبرعلی بن خواجه حسینی جاغرقی است، و تاریخ دیگری در نسخه نیامده است. با این حال، چنان که اشاره خواهد شد، اصل آن به احتمال زیاد مربوط به چند دهه پیش از سال ۱۱۰۶ ق است.