فهم عمیق‌تر میراث مکتوب سنت اسلامی با مجموعه «اسلام‌پژوهی»
نشر کرگدن به‌تازگی روند انتشار مجموعه‌ای با عنوان «اسلام‌پژوهی» را با دبیری و ویراستاری دکتر مهرداد عباسی آغاز کرده است.
به گزارش ادیان‌نیوز، از این مجموعه تاکنون دو کتاب از فضل‌الرحمان ملک، متفکر و قرآن‌پژوه برجسته آمریکایی‌پاکستانی، به ترتیب با عناوین «مضامین اصلی قرآن» با ترجمه فاطمه علاقه‌بندی و «اسلام و مدرنیته: تحول یک سنت فکری» با ترجمه زهرا ایران‌بان منتشر شده‌اند.
انتشار همین دو کتاب نشان می‌دهد که مخاطبان با مجموعه‌ای غنی و متفاوتدر حوزه مطالعات اسلامی مواجه خواهند بود. پیش از انتشار این دو کتاب نیز آثار چندانی از فضل‌الرحمان یا درباره او به فارسی وجود نداشت و عمده مقالات تألیف و ترجمه شده درباره او توسط دبیر همین مجموعه یعنی مهرداد عباسی قلمی شده بودند.
عباسی دارای مدرک دکتری رشته علوم قرآن و حدیث است و هم‌اکنون به‌عنوان عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و همچنین پژوهشگر بنیاد دایره المعارف اسلامی به تدریس و پژوهش اشتغال دارد. او به‌جز دبیری مجموعه «اسلام‌پژوهی» در نشر کرگدن، ویراستاری ترجمه «دایره‌المعارف قرآن» در انتشارات حکمت و سرپرستی مجموعه‌ای با عنوان «مطالعات قرآن و حدیث» را نیز بر عهده داشته است. ازجمله مهم‌ترین کتاب‌های منتشرشده با ترجمه و ویراستاری او می‌توان به «نگرش‌هایی به اسلام در مطالعات ادیان»، «رویکردهایی به تاریخ تفسیر قرآن» و «رهیافت‌هایی به قرآن» اشاره کرد.
این قرآن‌پژوه درباره محتوای مجموعه «اسلام‌پژوهی» به مهر گفت: برای این مجموعه یک اسم کلی انتخاب کردم تا برای انتخاب آثار متنوع برای ترجمه آزادی بیشتری داشته باشیم. به‌طورکلی محتوای مجلدات این مجموعه مرتبط با رویکردهای جدید به اسلام و قرآن در عصر جدید و دو قرن اخیر است. ما در این مجموعه به هر عالم و محققی در جهان اسلام که حرفی نو و درخور توجه درباره اسلام و قرآن و علوم مختلف اسلامی از
قبیل حدیث و فقه و کلام و فلسفه و عرفان داشته باشد توجه خواهیم کرد.
همچنین اگر ایده جدیدی درباره فهم روشمند قرآن و حدیث یا تحلیلی روشمند درباره تاریخ تمدن اسلامی عرضه شده باشد برای ما حائز اهمیت است. در مجموع، هر آنچه به فهم عمیق‌تر و دقیق‌تر میراث مکتوب سنت اسلامی کمک کند در مجموعه ما از آن استقبال خواهد شد.
وی افزود: بی‌تردید ما خود را محدود به جهان اسلام و نویسندگان و محققان مسلمان نکرده‌ایم و نخواهیم کرد و اتفاقاً بیشترین تمرکز ما بر آثار تولیدشده در محافل پژوهشی غرب در حوزه مطالعات اسلام خواهد بود. به تعبیری، از میان آثار آکادمیک اسلام‌پژوهان غربی، روش‌ها و رویکردهای جدید به اسلام و قرآن و تاریخ و سیره در زمینه مطالعات اسلامی را رصد خواهیم کرد و زبدۀ آنها را برای ترجمه و نشر در این مجموعه خواهیم گنجاند.
عباسی ادامه داد: اکنون بسیاری از آکادمی‌های غربی در رشته مطالعات اسلامی و همچنین مطالعات ادیان، مطالعات خاورمیانه و مطالعات زبان‌های سامی فعال‌اند و اساتید مبرزی در این آکادمی‌ها به تدریس و پژوهش اشتغال دارند. مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری منتشر شده در این محافل از نخستین گزینه‌ها و کاندیداها برای ورود به مجموعه ما هستند که عمده آنها به زبان انگلیسی و در وهله بعد به آلمانی و فرانسه
منتشر می‌شوند.
این پژوهشگر و مترجم علوم قرآنی همچنین درباره لزوم آگاهی جامعه علمی کشور از رویکردهای جدید مطالعات اسلامی در سطح بین‌المللی گفت: پروژه خود من نیز در یک دهه اخیر واکاوی مطالعات اسلامی در غرب بوده است. تلاش غربیان برای فهم اسلام و همچنین نگرش‌های جدید آنها به تاریخ اندیشه اسلامی و تحولات تمدن اسلامی بسیار جالب توجه است و آشنایی با این رویکردها می‌تواند در حوزه مطالعات اسلامی ما نیز منشأ آثاری باشد و زمینه‌ساز طرح‌هایی بنیادین و اصلاح‌گرانه باشد.
مترجم کتاب «رویکردهایی به تاریخ تفسیر قرآن» هدف از انتشار مجموعه «اسلام‌پژوهی» در نشر کرگدن را نیز آشنایی پژوهشگران علوم اسلامی در ایران با رویکردهای جدید بیان کرد و ادامه داد: با انتشار این مجموعه ما می‌توانیم با روش‌ها و رویکردهای پژوهش‌های غربی در مطالعات اسلامی آشنا شده و از آنها در دپارتمان‌ها و مراکز علمی خودمان نیز بهره ببریم.
عباسی در پایان، ۱۰ عنوان احتمالی از مجلدات آتی مجموعه «اسلام‌پژوهی» را به ترتیب زمان انتشار به شرح زیر معرفی کرد:
«نقل قرائات قرآن: مسئلۀ تواتر و پیدایی قرائت‌های شاذ» شادی حکمت ناصر؛ ترجمۀ الهه شاه‌پسند و ولی عبدی.
«زبان به‌مثابه معجزه: قرآن شاهکار فرهنگ عربی» نوید کرمانی؛ ترجمۀ ملیحه احسانی‌نیک و لیلا ذوالقدری.
«جغرافیای مطالعات اسلامی در غرب: خاستگاه، تداوم و تحولات» ویراسته عظیم نانجی؛ ترجمه مهرداد عباسی و عاطفه بیگدلی.
«حاشیه‌های فمینیستی قرآن» عایشه هدایت‌اللّه؛ ترجمۀ مرضیه محصص و صدیقه دانشفرد.
«هرمنوتیک کتاب مقدس در دورۀ معاصر» ویلفرد اومینگ؛ ترجمۀ نسیم حسنی.
«اسلام و دموکراسی» سعید خطاب و گری باما؛ ترجمۀ میلاد اعظمی‌مرام.
«پیامبران عهدین در قرآن و منابع اسلامی» روبرتو توتولی؛ ترجمۀ راحله نوشاوند و شیرین رجب‌زاده.
«خوانش قرآن در قرن بیست‌ویکم: رهیافتی بافت‌محور» عبداللّه سعید؛ ترجمۀ فاطمه مصلح‌زاده.
«مقدمه‌ای تاریخی‌انتقادی بر قرآن» نیکلای سینایی؛ ترجمۀ آلاء وحیدنیا.
«زنانه‌نگری و قرآن» جمعی از نویسندگان؛ ترجمۀ متینه‌سادات موسوی.