به مناسبت سالروز درگذشت ابراهیم پورداوود، نخستین مترجم اوستا
۲۶ آبان ۱۳۴۷، استاد ابراهیم پورداوود، ایران‌شناس معاصر، اوستاشناس، نخستین مترجم فارسی اوستا و استاد فرهنگ ایران باستان و زبان اوستایی پس از سال‌ها آموختن و آموزش فرهنگ ایران، درگذشت.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، ابراهیم پورداوود یکی از ایران‌شناسان برجسته به شمار می‌رود. پورداوود، بنیادگذار ایران‌شناسی در ایران و او را جاوید دارنده‌ی فرهنگ و زبان‌های ایران باستان می‌دانند.
پورداوود نخستین مترجم اوستا به زبان فارسی بود و از وی آثار بسیار دیگری در زمینه‌ی ایران و فرهنگ آن به جای مانده است.
به واقع پورداوود را به عنوان نخستین اوستاشناس و ایران‌شناس می‌شناسند که پس از گذشت نزدیک به یک سده، هنوز از کتاب‌های او درباره ایران باستان و ترجمه فارسی اوستا بهره جسته می‌شود. او همچنین نخستین استاد مطالعات ایران باستان و زبان‌های باستانی ایران در دانشگاه تهران بود.
او خدمات علمی و برجسته‌ای به زبان و ادبیات ایران ارایه داد تاجایی که دانشگاه تهران به مناسبت شصتمین زادروز پورداوود در ۱۳۲۵ خورشیدی نشان ادبی را به او اهدا کرد و بزرگانی چون بدیع‌الزمان فروزانفر، پرویز ناتل‌خانلری، لطفعلی صورتگر و محمد معین در آن آیین سخنرانی کردند.
همچنین در این آیین بود که علی شایگان وزیر فرهنگ وقت، نشان نخست دانش را برای نخستین بار از طرف وزارت فرهنگ به استاد پورداود اهدا کرد. پورداوود تنها یک استاد برجسته دانشگاه تهران نبود، بلکه جایگاه بین‌المللی داشت.
او همه‌ی زندگی خود را برای زنده کردن فرهنگ ایران گذاشت و به همین دلیل در جهان چهره‌ای شناخته شده دارد. فرهنگ ایران‌زمین وامدار زندگانی او است.
پورداوود در زمینه شعر نیز آثاری را از خود به یادگار نهاد. دیوان شعر او شامل قصیده غزل، مسمط، ترجیع‌بند و به طور کلی اشعاری است که در جنگ جهانی اول سروده و دارای موضوعات و مضامین وطنی است.
چند شعر نیز مربوط به دوران جوانی و پیری او در این دیوان دیده می‌شود. پورداوود دیوان خود را به نام یگانه دخترش پوراندخت‌نامه نامید. افزون بر دیوان، منظومه‌ای به نام یزدگرد شهریار نیز از آثار شعری او به شمار می‌رود که ۱۹۷ بیت و درباره کشته شدن یزدگردسوم، واپسین پادشاه ساسانی، است.
ابراهیم پورداوود ۲۰ بهمن ۱۲۶۴، در خانواده‌ای بازرگان، زاده شد. نام پدرش داوود بود. پس از تحصیلات ابتدایی، مقدمات فارسی و عربی را در مدرسه حاجی حسن رشت انجام داد و در ۱۲۸۴ به همراه برادر و استادش عبدالرحیم خلخالی به تهران رفت و به آموختن طب قدیم مشغول شد و از محمدحسین سلطان‌الفلاسفه بهره برد. در سال ۱۲۸۷ در بیروت در مدرسه لوییک، زبان و ادبیات فرانسه را فراگرفت و در همان‌جا نام پورداوود را بر خود نهاد و در شهریور ۱۲۸۹ به فرانسه رفت و در همان‌جا بود که با محمدعلی جمالزاده آشنا شد. در سال ۱۲۹۲ با یاری محمد قزوینی نشریه ایرانشهر را منتشر ساخت و در ۱۲۹۳ به بغداد رفت و در همان سال به یاری جمالزاده روزنامه رستخیز را منتشر کرد.
در سال ۱۲۹۵ در دانشگاه برلین و سپس در دانشکده ارلانگن به ادامه تحصیل در رشته حقوق پرداخت. در آنجا با تقی‌زاده آشنا شد و در نشر مجله کاوه با او همکاری کرد. همکاری با تقی‌زاده و نیز با محمد قزوینی و آشنایی با خاورشناسان آلمانی از جمله یوزف مارکوارت تأثیری ژرف بر اندیشه او نهاد و او را بیش از پیش به تحصیل و تحقیق درباره ایران باستان علاقه‌مند ساخت.
پورداوود در ۱۳۰۳ به همراه خانواده به ایران بازگشت و در مهر ۱۳۰۴ به دنبال دعوت پارسیان هند به هندوستان رفت و دو سال‌ونیم در آنجا ماند و به انتشار بخشی از ادبیات مزدیسنا و گزارش اوستا پرداخت و چند سخنرانی درباره تمدن ایران باستان از جمله شرح آتش بهرام، پیشوایان دین مزدیسنا، تقویم و فرق دین مزدیسنا، زبان فارسی، فروردین، دروغ و ایران قدیم و نو ایراد کرد.
وی در ۱۳۱۱ به دنبال درخواست رابیندرانات تاگور از سوی دولت ایران برای تدریس فرهنگ ایران باستان به هند رفت و در دانشگاه ویسوبهارتی به تدریس پرداخت. در ۱۳۱۲ از بمبئی به آلمان رفت و به ادامه کار ترجمه و گزارش اوستا پرداخت و سرانجام در ۱۳۱۶ به ایران بازگشت و در دانشکده حقوق و دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد. در ۱۳۱۷ عضو پیوسته فرهنگستان ایران شد.
به مناسبت شصتمین سال تولد پورداوود، مجلس جشن باشکوهی در تالار اجتماعات دانشسرای عالی تهران با حضور استادان و دانشمندان و دانشجویان و شخصیت‌های کشور برپا شد و به همین مناسبت در ۱۶ مهر ۱۳۲۵ یادنامه‌ای در دو مجلد تدوین و چاپ شد. یکی به فارسی با مقاله‌ای مفصل از محمد معین درباره پورداوود و دیگری حاوی مقالات خاورشناسان به زبان‌های بیگانه.
پورداوود ایران‌شناس، اوستاشناس و نخستین مترجم فارسی اوستا و استاد فرهنگ ایران باستان و زبان اوستایی در ۱۳۴۲ از دانشگاه تهران بازنشسته شد و در ۱۳۴۶ عنوان استاد ممتاز دانشگاه را به دست آورد.
از زمان بازنشستگی به بعد، اوقات خود را به خواندن و پژوهش گذراند و کمتر در مجامع دیده شد و سرانجام ابراهیم پورداوود پس از سال ها خدمت و فعالیت در راه اعتلای فرهنگ ایران زمین و آفریدن شاهکارهای فراوان در ۲۶ آبان ۱۳۴۷ در ۸۳ سالگی در تهران درگذشت و در رشت به‌خاک سپرده شد.
بوته بادام زمینى را پورداوود از اروپا به ایران آورد و در آستانه اشرفیه پرورش داد که امروز از تنقلات رایج است.
یکی از سروده‌های پور داوود، سرود مزدیسنا نام دارد که در مهرماه ۱۳۱۰ سروده شده و نخستین‌بار با صدای جواد بدیع‌زاده خوانده شده‌است و همچنان در آموزشگاه‌های زرتشتیان در هندوستان و ایران همخوانی می‌شود بیت‌های آغازین این سرود چنین است:
بامداد شد بانگ زد خروس از سرای شه برزدند کوس
چرخ شست نک روی آبنوس موبدا تو هم خیز و روی شو
خوان اشم وهو، گو یتا اهو
گو یتا اهو، خوان اشم وهو…
