عدم ترجمه آثار آنه‌ماری شیمل در خصوص مولانا قابل توجیه نیست

به گزارش خبرنگار ردنا (ادیان نیوز)، همایون همتی در دوره “اسلام پژوهی در جوامع غربی” از برنامه های علمی فرهنگی طلوع که در فضای مجازی پخش شد، با بیان اینکه پروفسور آنه ماری شیمل Annemarie Schimmel دارای آثار بی شمار و تألیفات زیاد است، اظهار کرد: این بانوی بزرگوار شهرت خاصی در سطح جهان در محافل اسلام‌شناسی دارد و برخی از کارهای ایشان ترجمه شده و به زبان فارسی موجود است.

وی خاطرنشان کرد: هنوز کارهای زیادی از ایشان ترجمه نشده است که نشان دهنده ضعف شدید برنامه ریزی مؤسسات فرهنگی، دانشگاه‌ها و متولیان فرهنگی جامعه است.

این استاد ادیان و عرفان با بیان اینکه بیشتر آثار این بانو در حوزه فرهنگ اسلامی و ایرانی است، گفت: هنوز آثار او در زمینه مولانا به فارسی ترجمه نشده که ضعف بزرگی برای کشور است که به هیچ وجه قابل توجیه و جبران نیست.

وی از کسانی که درد فرهنگ دارند، فرهیختگان، نویسندگان و اندیشمندان دعوت کرد آثار آنه ماری شیمل را به نحو آبرومند به زبان فارسی ترجمه و چاپ کنند. هنوز کارهای ایشان درباره اقبال، ابن عربی و مولانا به فارسی ترجمه نشده است.

همتی خاطرنشان کرد: آنه ماری شیمل در آلمان به دنیا آمد و نزدیک ۸۰ سال زیسته است و از نوجوانی علاقه به شعر و ادب و فرهنگ داشته و در دانشگاه برلین تحصیل کرده و زبان و ادبیات عرب و علوم اسلامی خوانده و بیشتر در حوزه کشورهای اسلامی فعالیت داشته است.

وی یادآور شد: شیمل بعدها با برخی از تحصیل کرده‌های هند و پاکستانی آشنا می‌شود و مسافرت‌های زیادی به کشورهای مسلمان نشین داشته و در دانشگاه‌های این کشورها تدریس کرده و از نزدیک با مسلمانان و خانواده‌های مسلمان ارتباط داشته و یک اسلام شناس جامع، بسیار پر کار و در عین حال در چند حوزه و رشته کار کرده است.

استاد ادیان و عرفان عنوان کرد: بدون تردید پژوهشگر و اندیشمند اعتقادات شخصی خود را کنار می‌گذارد و آنها را دخالت نمی‌دهد و می‌کوشد تمام توجه را به فهم پدیده‌ای که می‌خواهد بفهمد معطوف کند و به یک فهم همدلانه و درونی برسد.

وی با بیان اینکه آنه ماری شیمل به فهم مستقیم بی‌واسطه و همدلانه از اسلام و فرهنگ اسلامی در اثر زیستن مستقیم با مسلمانان و کشورها و جوامع اسلامی و سالیان سال کار کردن با دانشجویان مسلمان رسیده بود، تصریح کرد: از اسلام با شور، حرارت، غیرت، تعصب و همیت صحبت می‌کند؛ نه به عنوان فردی آلمانی که پیشینه مسیحی دارد.

همتی خاطرنشان کرد: شیمل در این دنیای فتنه به کشورها رفت و مطالعه کرد و چنان به فهم عینی و همدلانه از اسلام رسید که اگر امروز کتابش را دست متفکران تراز اول بدهید شاید ندانید که نویسنده آن مسلمان نبوده است.

وی با بیان اینکه این خانم از معدود اسلام شناسان عصر ما است که سابقه زیستن طولانی مدت در کشورهای اسلامی مانند ترکیه، هند، پاکستان، اندونزی و مالزی دارد، گفت: دوم سابقه ممتد همکاری و کار کردن با دانشجویان مسلمان در آلمان و کشورهای دیگر است که سابقه ممتد تدریس در دانشگاه های کشورهای اسلامی و تسلط بی نظیر به زبان های کشورهای اسلامی مانند اردو، عربی، ترکی، فارسی و ازبکی است.

استاد ادیان و عرفان یادآور شد: روش پدیدار شناسی ایشان به طور عمده نگاه تاریخی دارد و تجربه‌ای است که در مقطعی از تاریخ شکل می‌گیرد و سپس این تجربه دچار گسترش، بالندگی و در طول تاریخ دچار تحولات می‌شود و مطالعه تحولات، افزایش‌ها و تغییرات در طول تاریخ برای آن پدیده به وجود می‌آید که مطالعه پدیدارشناسانه و تاریخی می‌گویند.

وی با بیان اینکه پدیدارشناسی به فرد یک نگاه تاریخی می‌دهد، گفت: پروفسور شیمل نگاهی پدیدارشناسانه به اسلام دارد و خودشان معتقد هستند که متأسفانه تاکنون نگاه های فلسفی، کلامی، تاریخی، ادبیاتی و حدیثی به اسلام شده ولی نگاه پدیدارشناسانه نشده است.

همتی عنوان کرد: اسلام با معرفی ویژه ای از خدا و پیام توحید شرک را کنار زد و در عین حال دین انحصار طلب نیست و شمول گرا است یعنی به همه پیامبران و کتب آسمانی احترام می‌گذارد و اسلام به بهترین شکل وحدت ادیان و وحدت گوهری پیام توحیدی را بیان می‌کند.

وی با اشاره به نگاه حاصل از دید همدلانه، درونی و زیستن سالیان خانم پروفسور شیمل در کشورهای اسلامی گفت: ایشان می گویند اسم دین مسلمانان محمدانیسم نیست بلکه اسلام است و در طول قرون وسطی به ویژه قرن‌های ۱۶ و ۱۷ این خطا را اسلام‌شناسان اروپایی قرون وسطی مرتکب شدند که به جای اسلام محمدانسیسم گفتند که نشاندهنده همدلی و آشنایی ایشان از درون با سنت اسلامی و حساسیت‌ها و عرف مسلمانان است.

استاد ادیان و عرفان خاطرنشان کرد: اسلام از آغاز دین جهان شمول و مخاطب آن بشریت بود و پیام آن محدود به جامعه، زمان و جعرافیای خاص نبوده است و انه ماری شیمل در زمینه مصر، اندونزی، پاکستان و هند خیلی خوب کار کرده و از کسانی است که با سابقه اسلام و تحولات در کشورهای اسلامی آشنا است.