سهم متکلمان مسلمان معاصر در کلام اسلامی/ علامه طباطبایی آغازگر کلام اجتماعی است

به گزارش خبرنگار ردنا (ادیان نیوز)، حجت الاسلام والمسلمین محمد صفر جبرئیلی، عضو هیأت علمی گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بعدازظهر امروز در نشست «نقش متکلمان معاصر در تأسیس الهیات اجتماعی» اظهارکرد: در کشور ما در زمینه واژه کلام اسلامی در حد مقاله و کتاب اقدامات گسترده ای انجام شده است و در حدود ۲۰ تا ۳۰ سال اخیز نیز در طرح و بحث های فلسفه های مضاف کارهای زیادی انجام شده است.

وی با طرح این سؤال که آیا ما می توانیم بحث فقه و فقه های مضاف را بیان کنیم، افزود: برخی محققان با این واژه مخالف هستند.

حجت الاسلام والمسلمین جبرئیلی با اشاره به اینکه آیا می توان بحث کلام های مضاف را مطرح کرد، گفت: همانطور که فلسفه و فقه مضاف داریم می توان کلام های مضاف هم داشته باشیم و روی کلام اخلاقی، کلام خانواده، کلام کسب و کار کار کرد.

وی بیان کرد: اگر امروز در حوزه امربه معروف و نهی از منکر مشکل داریم این است که مبانی کلامی  را خوب برای مردم بیان نکرده ایم و کلام اجتماعی، سیاسی و کلام کسب و کار را خوب به مردم آموزش نداده ایم.

کلام اجتماعی ریشه در قرآن و سنت دارد

حجت الاسلام والمسلمین جبرئیلی خاطرنشان کرد: منظور من از کلام اجتماعی این است که می توان آن را شاخه ای از کلام اسلامی دانست و باید گفت که کلام اجتماعی ریشه در قرآن و سنت دارد.

وی با اشاره به اینکه طی عواملی الهیات و کلامان از حوزه اجتماعی فاصله گرفت، گفت: در ۱۰۰ سال  پیش فرضی در جهان اسلام پیدا شد که بزرگان به الهیات اجتماعی روی آورند.

حجت الاسلام والمسلمین جبرئیلی عنوان کرد: در حوزه کلام اجتماعی باید گفت که در دنیای معاصر دستمان خالی نیست و در این حوزه تشیع ابتدا در حوزه نجف و سپس در قم اقداماتی آغاز کردند.

 علامه طباطبایی آغازگر کلام اجتماعی است

وی بیان کرد: در ایران مرحوم علامه طباطبایی را آغاز گر کلام اجتماعی می دانم، عنوان کرد: مرحوم مطهری را مطلع و متلکم اجتماعی می دانم و معتقد هستم که بسیاری از کارهای فقهی ایشان متکلمانه است.

حجت الاسلام والمسلمین جبرئیلی اظهار کرد: بعد از انقلاب آیت الله مصباح و جوادی آملی و امروزه نیز چهره های جوان تری همچون حمید پارسا هستند که با رویکرد تمدنی به اسلام می نگرند.

عضو هیأت علمی گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهارکرد: باید گفت که در زمینه الهیات اجتماعی ما نیز ریشه در قرآن و سنت دارد و در این زمینه اقدامات خوبی انجام شده و در دوران معاصر نیز جهان اسلام اگر هم تحت تاثیر مدرنیته بوده عقب نمانده و خوب ورود پیدا کرده است، اما باید قدم های جدی تر برداشته شود.

آموزه های اعتقادی نباید محدود شود

حجت الاسلام والمسلمین جبرئیلی در پاسخ به نقد حجت الاسلام بستان تصریح کرد: باید گفت که دوران صفویه، قاجار، مشروطه و پهلوی و در سال های  ۱۳۲۰، دهه ۵۰ و دهه ۷۰ در کلام اجتماعی نقاط عطف هستند.

وی در ادامه با تأکید بر اینکه آموزه های اعتقادی نباید محدود شود، گفت: بنده رابطه انسان با خدا و خدا با انسان را قبول دارم و در این زمینه نیز نگاه زیبای آیت الله خامنه ای را(رابطه انسان با خدا و رابطه خدا با انسان) را تحلیل کرده ام.

بحث کلام در جامعه پر رنگ شود

وی افزود: بحث کلام باید در جامعه پررنگ شود و کلام مضاف و کلام اجتماعی را آنقدر باید بگوییم، تبیین کنیم و به آن بپردازیم تا در جامعه جا بیفتد.

عضو هیأت علمی گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان سخنانش یادآور شد: در زمینه مناسبات بین الهیات اجتماعی و کلام اجتماعی که حجت الاسلام سبحانی فرمودند نیز تلاش می کنم دغدغه ام باشد و به این عرصه نیز ورود پیدا کنم.