نقش جمهوری اسلامی در ایجاد امت واحده مسلمانان
به گزارش ادیان نیوز، اتحاد و همبستگی یکی از عوامل اصلی ممتاز شدن یک جامعه بر جوامع دیگر است و از این‌رو جامعه‌شناسان، تجزیه شدن یک جامعه به گروه‌ها و واحدهای کوچک‌تر را عامل اصلی انحطاط آن ملت معرفی می‌کنند.در همین راستا برای شکست جامعه مسلمانان، دشمنان قسم‌خورده به‌ویژه آمریکا، از دیرباز در کمین بوده‌اند تا وحدت میان مذاهب و کشورهای اسلامی از بین برود، تا از این طریق بتوانند افکار پلید خود را برای جلوگیری از تحقق یا پیشرفت امت اسلامی و در نتیجه ایجاد تمدن نوین اسلامی به اجرا گذارند.
در مقابل، انقلاب اسلامی ایران و رهبران فقیه آن از روزهای آغازین انقلاب اسلامی، راهبرد “وحدت مسلمین” را سرلوحه برنامه‌های خویش قرار داده، آن را عامل قوت، قدرت پایدار، برتری مسلمین و حرکت جامعه به سمت کمال و رشد قلمداد نمودند و تفرقه و تنازع را مهم‌ترین عامل شکست درونی و بیرونی امت اسلامی و اضمحلال قدرت و شوکت مسلمین برشمردند.
بنا به اعتقاد حضرت امام خمینی(ره)، اگر دولت‌ها و ملت‌های اسلام به هم پیوسته بودند، “به‌صورت یک امت بودند”، معنا نداشت که قریب به یک میلیارد مسلمان زیر دست قدرت‌ها باشند.
ایجاد وحدت در میان مسلمانان به‌عنوان یکی از برنامه‌های اصلی انقلاب اسلامی بوده و بنیانگذار انقلاب نیز در این‌باره فرمودند: “ما برای دفاع از اسلام و ممالک اسلامی و استقلال ممالک در هر حال مهیا هستیم. برنامه ما که برنامه اسلام است، وحدت کلمه مسلمین است؛ اتحاد ممالک اسلامی است؛ برادری با جمیع فرق مسلمین است در تمام نقاط عالم، هم پیمانی با تمام دول اسلامی است در سرتاسر جهان.”[۱]
پس از سپرده شدن سکان‌داری انقلاب اسلامی به دست مقام معظم رهبری، ایشان نیز هم‌چون حضرت امام(ره)، در فرآیندی تکاملی که برای انقلاب اسلامی ترسیم فرموده‌اند، “ایجاد دنیای اسلام و امت اسلامی” را آخرین حلقه این فرآیند تکاملی قرار داده و گاهی از آن، با همین عنوان یاد فرموده‌اند.
ولی امر مسلمین جهان با تأکید بر حیاتی بودن مسئله وحدت اسلامی می‌فرمایند: “امروز اتحاد بین مسلمین برای مسلمین یک ضرورت حیاتی است، شوخی و شعار نیست، جدا باید جوامع اسلامی با یکدیگر اتحاد کلمه پیدا کنند و همسو حرکت نمایند.”
فواید متعددی که بر وحدت اسلامی مترتب می‌شود در بیانات مختلف مقام معظم رهبری مورد اشاره قرارگرفته است، که از جمله آن‌ها می‌توان به “حرکت به سمت عزت و بیداری مسلمین”، “ظهور قدرت اسلامی”، “احساس قدرت و عظمت”، “عزیز شدن اسلام”، “کاستن ضربه‌پذیری دنیای اسلام”، “دچار وحشت شدن دشمنان اسلام” و “عدم جرأت دشمن به تهدید و تشکیل پایگاه در دنیای اسلام” اشاره کرد.
اما آنچه به‌عنوان روح حاکم بر تمامی این مزیت‌ها به‌شمار می‌رود، این است که تمامی این اهداف و فواید در راستای یک هدف برتر و متعالی قرار دارد که آن هدف والا را بدون شک باید “ایجاد دنیای اسلام و امت واحده اسلامی” دانست که در بستر آن آحاد جامعه انسانی، به همه کمال‌های فردی و جمعی دست پیدا خواهند نمود.
رویکرد انقلاب اسلامی به وحدت اسلامی، صرفا یک توصیه اجتماعی و نیاز مقطعی و تاکتیک سیاسی و اقدام عملی برای حفظ منافع مادی مشترک نیست، بلکه تلاش برای حفظ وحدت و پرهیز از تفرقه، واجبی عینی است که ریشه در اعتقاد به وحدانیت الهی دارد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی همچنین در بیان اهمیت وحدت و اصل بودن آن در اسلام و انقلاب اسلامی می‌فرمایند: “ما این مسئله وحدت را مورد تأیید و به‌عنوان یک اصل اسلامی و انقلابی مورد تاکید قرار می‌دهیم” و در نفی تاکتیکی بودن شعار وحدت اسلامی اضافه می‌نمایند که:”این امر را یک مسئله استراتژیک می‌دانم، یک مسئله تاکتیکی و مصلحتی نیست که حالا بگوییم مصلحت ما ایجاب می‌کند که با مسلمین غیر شیعه ارتباط داشته باشیم، ما این انگیزه صحیح مسئله وحدت مسلمین را در جمهوری اسلامی، یک مسئله اساسی قرار داده‌ایم.”
به‌صورت چکیده می‌توان نتیجه گرفت، نسبت انقلاب اسلامی و وحدت اسلامی، به رابطه و نسبتی دوسویه و هم‌افزایانه است؛ بدین معنا که وحدت اسلامی نقش به‌سزایی در مراحل مختلف فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی داشته و در طرف مقابل، انقلاب اسلامی نیز عاملی اساسی در جهت تقویت و استمرار وحدت اسلامی بوده است.
همچنین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز با استناد به قرآن کریم، دولت را موظف کرده تا سیاست کلی خود را در راستای تحقق وحدت و یک‌پارچگی همه‌جانبه ملل اسلامی تنظیم کند: “به حکم آیه کریمه «انّ هذه امّتکم امّه واحده و أنا ربّکم فاعبدون» همه مسلمانان یک اُمّتند و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار دهد و کوشش پیگیر به عمل آورد تا وحدت سیاست، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.”[۲]
گفتنی است با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران گام‌های عملی بسیاری از جمله: “ایجاد دار التقریب فرق اسلامی”، “برپایی راهپیمایی روز جهانی قدس”، “برگزاری هفته وحدت” و …در جهت اتحاد مسلمانان و ایجاد امت واحده اسلامی برداشته است، طیف گستردهای از گروههای غیر شیعی و حتی جنبش‌های آزادی‌بخش غیر اسلامی، انقلاب اسلامی را الگو و اسوه خود قرار داده‌اند.
[۱] صحیفه امام خمینی، ۱/۳۳۶
[۲] قانون اساسی، اصل ۱۱
منبع: انجمن رهپویان هدایت