ده فرمان یهودیت چیست و آیا این ده فرمان مورد تأیید قرآن و اسلام است؟ در این نوشتار به این دو سوال پاسخ می دهیم…
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، بنیاسرائیل ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﻣﺼﺮ، ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻬﻞ ﺳﺎل در بیابانهای میان ﻣﺼﺮ و کنعان ﺳﺮﮔﺮدان شدند. خدا در این زمان چندین دستور را به آنها میدهد.[۱]
مطابق تعالیم تورات[۲]، و نیز به باور امروزه یهودیان ده فرمان اصلی عبارتند از:
1. پرستش خداى یگانه؛
2. سجده نکردن بر بتها؛
3. گرامى داشتن نام خدا؛
4. گرامى داشتن روز شنبه؛
5. احترام به پدر و مادر؛
6. دورى از قتل و ریختن خون یکدیگر؛
7. دورى از زنا؛
8. دورى از دزدى؛
9. شهادت دروغ ندادن علیه همسایه؛
10. طمع نورزیدن بر اموال و ناموس همسایه.[۳]
تأیید ده فرمان یهود در قرآن:[۴]
در این زمینه باید گفت که تمام این فرمانها مورد تأیید اسلام نیز بوده و گرچه همه این ده فرمان به صورت یکپارچه در یک قسمت قرآن وجود ندارند، اما در فرازهای مختلف قرآن کریم به محتوای تمامشان اشاره شده است؛ و در برخی فرازها نیز تصریح شده که چنین فرمانهایی از طرف پروردگار به قوم موسی(ع) ابلاغ شده است. موارد زیر از جمله آیاتی است که به ده فرمان اشاره دارد:
۱. در آیه ۱۴۵ سوره اعراف از الواحی که فرمانهای پروردگار به حضرت موسی(ع) در آن نگاشته شده بود، سخن به میان آمده است:
و براى او در الواح اندرزى از هر موضوعى نوشتیم؛ و بیانى از هر چیز کردیم. پس آنرا با جدّیت بگیر! و به قوم خود بگو: به نیکوترین آنها عمل کنند!
همچنین در آیات ۱۵۰ و ۱۵۴ همین سوره نیز به الواح موسی(ع) اشاره شده است.
۲. آیات ۲۲ تا ۳۹ سوره اسراء با بندهای اول، دوم، پنجم، ششم و هفتم فرمانهای دهگانه همخوان است.
ادعای ابن عباس آن بود که محتوای همه تورات را میتوان در نیمه اول سوره اسراء یافت.[۵]
۳. آیات ۸۳ و ۸۴ سوره بقره نیز به برخی از توصیههای پروردگار خطاب به بنی اسرائیل اشاره میکند:
«و (به یاد آورید) زمانى را که از بنى اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند یگانه را پرستش نکنید؛ و به پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و بینوایان نیکى کنید؛ و به مردم نیک بگویید؛ نماز را برپا دارید؛ و زکات بدهید. سپس (با اینکه پیمان بسته بودید) همه شما – جز عده کمى- سرپیچى کردید؛ و (از وفاى به پیمان خود) رویگردان شدید. و هنگامى را که از شما پیمان گرفتیم که خون هم را نریزید؛ و یکدیگر را از سرزمین خود، بیرون نکنید. سپس شما اقرار کردید؛ (و بر این پیمان) گواه بودید».[۶]
بندهای اول، دوم، سوم، ششم ده فرمان را میتوان در آیات بالا یافت.
4. برخی از فرمانهای دهگانه حضرت موسی(ع) نیز در آیات ۱۵۲- ۱۵۴ سوره انعام به مسلمانان توصیه شده است:[۷]
«و به مال یتیم جز به نحو احسن نزدیک نشوید تا به حد رشد برسد، و حق پیمانه و وزن را به عدالت ادا کنید، هیچکس را جز به مقدار توانایى تکلیف نمیکنیم، و هنگامى که سخنى میگویید عدالت را رعایت نمایید، حتى اگر در مورد نزدیکان بوده باشد، این چیزى است که خداوند شما را به آن سفارش میکند تا متذکر شوید. و اینکه این راه مستقیم من است از آن پیروى کنید و از راههاى مختلف (و انحرافى) پیروى نکنید که شما را از راه حق دور مىسازد، این چیزى است که خداوند شما را به آن سفارش میکند تا پرهیزگار شوید. سپس به موسى کتاب(آسمانى) دادیم، (نعمت خود را) بر آنها که نیکوکار بودند تکمیل کردیم، و همه چیز را(که مورد نیاز آنها بود در آن) روشن ساختیم، کتابى که مایه هدایت و رحمت بود، تا به لقاى پروردگارشان(به روز رستاخیز) ایمان بیاورند».
۵. در آیه ۴۴ سوره مائده همخوان با بند سوم ده فرمان، به مسلمانان توصیه میکند که در راستای احترام به پروردگار، آیات او را به بهای اندکی نفروشند. در ضمن علاوه بر فریضه نماز، تمام توصیههایی که به ذکر پروردگار و حمد و تسبیح ذات اقدس او در قرآن وجود دارد، احترام به خدا ارزیابی میشود.
۶. احترام روز شنبه که محتوای بند چهارم ده فرمان بوده، نیز در چندین آیه قرآن بدان اشاره شده است. [۸] البته مسلمانان روز جمعه را روز عبادت خود میدانند.
۷. دزدی که در بند هشتم ده فرمان از آن نهی شده، در اسلام نیز شدیداً مورد نکوهش قرار گرفته و بر اساس آیه ۳۸ سوره مائده، مجازات سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است.
۸. بر اساس آیاتی؛ نظیر آیه ۶ سوره معارج، مسلمانان هرگز و علیه هیچ فردی نباید شهادت دروغ بدهند که طبیعتاً شامل شهادت به دروغ ندادن در مورد همسایه که در بند نهم ده فرمان بدان توصیه شده نیز خواهد شد.
9. و در نهایت آنچه در بند آخر ده فرمان آمده، تنها یکی از مصادیق نیکی به همسایگان است که به صورت مطلق و فراگیر در آیاتی مانند آیه ۳۶ سوره نساء توصیه شده است.
در پایان میتوان نتیجه گرفت، با توجه به یکی بودن آموزههای اصلی ادیان آسمانی، تمام آنچه در این ده فرمان وجود دارد، منطبق با همان چیزی است که در قرآن کریم بدان توصیه شده است، جز روز شنبه که با وجود مهر تأیید زدن قرآن بر مقدس بودن آن برای خصوص قوم موسی(ع)، اما در تعالیم اسلامی، روز جمعه ارزشمندتر از آن اعلام شده است.
بر این اساس میتوان گفت؛ این ده فرمان از جمله بخشهایی در متون مقدس نیست که مورد تحریف و دستبرد واقع شده باشد.[۹]
پی نوشت:
[۱]. کتاب مقدس، سفر خروج، ص ۱.
[۲]. «داستان های تورات»، ۵۸۳۷؛ «تحریف تورات و انجیل بنابر آیات قرآن»، ۴۵۶۷۴؛ «داستان یوسف و زلیخا در قرآن و تورات»، ۷۰۸۵۳.
[۳]. کتاب مقدس، سفر خروج، ۲۰.
[۴]. «ارتباط میان مطالب قرآن و تورات»، ۵۲۳۱۹؛ « حج در تورات و حج انبیاء»، ۸۲۷۲۲.
[۵]. طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۵، ۱۲۶، بیروت، دار المعرفه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
[۶]. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج ۱، ص ۱۷۹، تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ش.
[۷]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج ۴، ص ۵۹۴، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش؛ ملاحویش آل غازی، عبدالقادر، بیان المعانی، ج ۲، ص ۵۰۰، دمشق، مطبعه الترقی، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.
[۸]. بقره، ۶۵؛ نساء، ۴۷؛ نساء، ۱۵۴؛ اعراف، ۱۶۳؛ نحل، ۱۲۴.
[۹]. «بیاحترامی به کتابهای اهل کتاب»، ۶۶۷۵۸.