دیدار پاپ و آیت‌الله سیستانی مسیر گفت‌وگوی ادیان را هموار می‌کند
دکتر «محمدجواد نجفی» محقق و استاد دانشگاه، معتقد است این دیدار راه را برای گفت‌وگوی بین ادیان هموار می‌کند و می‌تواند فرصتی را فراهم کند که جهانیان با نوع‌دوستی و مهرورزی شیعیان بیشتر آشنا شوند.
ردنا (ادیان نیوز) – محمدعلی خرمی: رهبر کاتولیک‌های جهان امروز به عراق سفر می‌کند. او در این سفر سه روزه، با آیت‌الله‌العظمی سیستانی یک از شاخص‌ترین مراجع مذهب شیعه در شهر نجف دیدار کرده و به زیارت حرم نخستین پیشوای مذهبی شیعیان می‌رود.
ادیان نیوز در گفتگو با این استاد دانشگاه به بررسی دستاوردهای احتمالی دیدار پاپ فرانسیس با آیت‌الله سیستانی پرداخته است.
دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی چه دستاوردهایی برای شیعیان می‌تواند داشته باشد؟
دیدار پاپ می‌تواند دستاوردهای برجسته‌ای نه تنها برای شیعیان بلکه دیگر مسلمانان و فراتر همه مردمان چه در عراق و چه دیگر بخش‌های جهان داشته باشد. آشنایی نزدیک پاپ با رنج‌های سالیان گذشته مردم عراق، همگرایی آنان و همبستگی‌شان در دفاع از کیان خویش و رهروی از مرجع اعلای دینی می‌تواند دستاوردی برای گسترش نگرش پاپ باشد از سوی دیگر منش والا و ستودنی آیت‌الله سیستانی می‌تواند نمایشی از سرفرازی مردم عراق از همه اقوام ادیان مذاهب باشد که با نگرشی بر آبرانه همه آنان را اعضای یک پیکر می‌داند. برای مردم عراق این دیدار از آن رو هم می‌تواند برجسته باشد که سرزمینشان کانون گفت‌وگوی رهبران دینی جهان شناخته شود و همچنین آینه‌ای از خشونت پرهیزی مردم باشد، به رغم خشونت‌های عریانی که از سوی تروریست‌های پرورش یافته در دامن امریکا که باشد. همگرایی بیشتر پیروان ادیان در عراق دستاوردی است که از دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی می‌توان انتظار داشت.
آیا این دیدار سبب قدرت یافتن مسیحیت در عراق می‌شود؟
هرچند آیت‌الله سیستانی برای پیروان همه ادیان به گونه برابر، سنگ تمام نهاده است ولی پاپ می‌تواند به مسیحیان اطمینان بخشد که با آرامش و آسایش همچنان در کنار مسلمانان تجربه زیستی خوبی را به دست آورند و آن را برای جهان به ارمغان ببرند. شکوفایی قدرت و نیروی معنوی مسیحیان در سفر پاپ، بیشتر برای احقاق حقوق آنان، اثرگذار است. امیداست از رهگذر چنین رویکردی آقای پاپ با الهام از نگرشی که مرجعیت شیعه به پیروان ادیان دارد به دیگر رهبران دینی جهان سفارش کند که درباره همه ادیان به‌ویژه مسلمانان از خود حسن نیت نشان دهند. آقای پاپ اگر خواهان افزایش توان معنوی مسیحیان در عراق است باید هم‌زمان دفاع از مردم رنج‌کشیده فلسطین را که آماج نابرابری و ستم دینی از سوی یهودیان صهیونیست و مسیحیان تندرو پشتیبان آنان است را از خود به یادگار بگذارد و قدرت‌های جهانی را در برابر این پرسش به چالش بکشد که چرا مردم فلسطین در سرزمین خود از حق حاکمیت بر سرنوشت خویش بازداشته می‌شوند و گروهی اندک از سرزمین‌های گوناگون در سرزمین‌های اشغالی گرد هم آمدند؟ و با چه منطقی با نژادپرستی و بهره‌گیری از همه امکانات ده‌ها سال است مردم آن سرزمین را از هرگونه شانسی در زیست انسانی باز داشتند.
آیا ممکن است این دیدار موجب بیشتر شدن قدر آیت‌الله سیستانی در عراق شود؟
گسترش قدرت معنوی آیت‌الله سیستانی زاییده بینش، منش و کنش‌های راهبردی خودشان است. این دیدار می‌تواند ژرفای قدرت معنوی ایشان در عراق و دیگر سرزمین‌ها چه مسلمان و چه غیرمسلمان را آشکارتر سازد. ابتکار ایشان در دیدار پاپ می‌تواند الگویی برای گسترش هرچه بیشتر گفت‌وگوی ادیان برای رهایی انسان باشد. جالب است که آیت‌الله سیستانی بدون هیچ‌گونه جایگاه رسمی سیاسی نقطه امید برای همگان در کمک به آزادی دموکراسی امنیت و همزیستی مسالمت‌آمیز در عراق است.
این دیدار چقدر می‌تواند نگاه دنیا به شیعه را تغییر دهد؟
این دیدار می‌تواند به جهانیان کمک کند که شیعیان و رهبران دینی آنان را بهتر بشناسند. این دیدار نشان می‌دهد که شیعیان از خشونت و کشتار یکدیگر و دیگر پیروان ادیان بیزار و پیراسته‌اند و راه رهایی مردمان جهان را گفتگو، صلح و خوش‌بینی به آینده جهان می‌بینند و برای این آرمان‌های انسانی آماده‌اند از جان خود مایه بگذارند؛ چنانکه در نبرد با داعش این ازخودگذشتگی نمایشی گسترده در دید جهانیان داشت. این دیدار می‌تواند نقطه عطفی در بهبود نگرش جهانیان به شیعیان باشد و در برابر تبلیغات بی‌پایه قدرت‌های جهانی که انگ تروریسم را نثارشان می‌کنند، نشان دهد که تاریخ و فرهنگ شیعه آینه‌دار خردورزی، انسان‌دوستی و کوشش برای برپایی تمدن انسانی است.
پاپ هم‌زمان در حرم امیرالمؤمنین نیز حضور می‌یابد. پیام این زیارت چیست؟
زیارت آرامگاه امام علی علیه‌السلام، قبله دل‌های شیعیان، مسلمانان و آزادگان جهان، بس معنادار است. اندیشمندان مسیحی مانند جرج جرداق در شناخت شخصیت جاوید و تاریخی آن یگانه تاریخ، گوی سبقت را از شیعیان ربوده‌اند.
پاپ می‌تواند با آشنایی بیشتر با شخصیت درخشان امام علی علیه‌السلام نیک بیاموزد که جانشین پیامبر در همه دوران زندگی برای برپایی و گسترش آرمان‌های الهی و انسانی از همه هستی خود گذشت و حکومت کمتر از پنج سال او، ماندگارترین نماد حاکمیت مردم، عدالت‌گستری، برقراری دموکراسی و دستیابی مردم به حقوق خود در اوج آن بوده است.
امیدوارم این دیدار آغازگاهی برای گسترش گفت‌وگوی ادیان بر پایه پیام‌های مشترک اسلام و مسیحیت باشد. این دیدار می‌تواند روزنه‌ای برای نگرشی تازه به روح آرمان‌های قرآنی برای جهانیان باشد که بیاموزند قرآن کریم با پرورش دست پروردگان چون آیت‌الله سیستانی می‌تواند محور همگرایی جهانی و بذر امید در جهان آشفته کنونی برای برون‌رفت از انبوه بحران‌ها و تنگناهایی باشد که قدرت‌های خیره‌سر جهان برای انسان‌ها به بار آورده‌اند.