عرفه جامع عبادات فردی و اجتماعی است

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرسول علوی، پژوهشگر و مدیرکل ترجمه پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی(ص)، در گفت‌وگو با ایکنا؛ با تبریک به مناسبت فرارسیدن این روز گفت: روز عرفه هم در مناسک فقهی و هم در شرائع دینی از اهمیت والایی برخوردار است؛ وقوف حاجیان در صحرای عرفات در روز ۹ ذی حجه واجب است که اهمیت بعد فقهی را می‌رساند و از لحاظ عبادی و معرفتی هم در منابع اهل سنت و هم در شیعه بر اهمیت آن تأکید شده است.

علوی با تأکید مجدد بر اهمیت روز عرفه و دعای آن در منابع شیعه و سنی، بیان کرد: این روز در روایات همپای ماه مبارک رمضان برشمرده شده است؛ امام صادق(ع) فرمودند کسی که در ماه مبارک رمضان به هر دلیلی نتوانسته توبه کند و مشمول رحمت الهی قرار گیرد و خودش را از نعمت غفران الهی محروم کرده است، منتظر باشد تا روز عرفه فرارسد و خداوند او را ببخشد و اگر در این روز هم آمرزیده نشد در خود بنگرد که جزء اشقیاست.

محقق و پژوهشگر پژوهشگاه بین‌المللی جامعهالمصطفی(ص) با بیان اینکه روایات در باب اهمیت روز عرفه بسیار زیاد است، تصریح کرد: در روایتی از پیامبر(ص) نقل شده است: «خداوند در هیچ روزی به اندازه روز عرفه، بندگان خود را از آتش جهنم آزاد نمی‌کند.» همچنین مرحوم محدث قمی در مفاتیح ذکر کرده است: «در میان گناهان، گناهانی است که جز در عرفات بخشیده نمی‌شود.» در روایتی در کافی نیز بیان شده است که پیامبر فرمودند: «آنگاه که در عرفات وقوف کنى، چنانچه گناهانت به تعداد شن‌های شنزار یا ستارگان آسمان یا قطره‌های باران باشد، خداوند آن‌ها را خواهد بخشید.» بنابراین وقتی لسان روایات این قدر بر اهمیت توبه و بخشش در این روز تأکید دارد، همه باید به دیدگاه فرصت به آن بنگریم و از رحمت خدا در این روز بهره ببریم.

عرفه و به‌روزرسانی رابطه با خدا

علوی ادامه داد: همه روز‌های سال روز توبه و بازگشت به خدا و ارتقا و کسب معرفت به خداوند است، ولی در طول سال ایامی مانند پنجشنبه و جمعه، ایام ماه مبارک رمضان و محرم و … قرار داده شده تا انسان سریعتر بتواند به مقصد عبودیت برسد و عرفه یکی از مهمترین این روز‌ها است تا انسان به اصطلاح امروزی‌ها، رابطه خودش با خدا را به‌روزرسانی کند.

مدیرکل ترجمه پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی (ص) افزود: در این روز اگر انسان توفیق یافت تا در کربلا و مکه باشد نور علی نور است، ولی اگر این توفیق نصیب او نشد در مساجد و حسینیه‌ها و امامزادگان و حرم‌های مطهر می‌تواند بهره ببرد و حتی اگر کسی موفق به حضور در هیچ یک از این اماکن مقدس هم نشد، نباید این فرصت را از دست بدهد، زیرا برخی مشاغل به گونه‌ای است که افراد باید در سر کار حاضر باشند که بهره‌مندی از این روز و فرصت بی‌نظیر برای ارتباط با خدا را از دست ندهند.

علوی افزود: در روایتی از امام سجاد(ع) نقل شده است که ایشان در روز عرفه گدایی را دیدند که مشغول تکدی‌گری است و فرمودند: «وای بر تو! آیا در مثل چنین روزی از غیر خدا درخواست می‌کنى، درحالی‌که در این روز برای نوزادانی که در شکم مادران هستند، امید سعادت و خوشبختی می‌رود.» همچنین امام باقر (ع) فرمودند: «هیچ‌کس (چه نیکوکار و چه بدکار) در عرفات وقوف نمی‌کند، مگر اینکه خداوند دعایش را مستجاب می‌کند.»

عرفه روز تذکر سرسپردن به ولایت

این پژوهشگر با بیان اینکه در فرهنگ ناب شیعه، عرفه به عنوان یکی از مناسک مهم حج با امام حسین (ع) عجین شده است و از طرفی روز شهادت مسلم بن عقیل و هانی بن عروه است، گفت: این روز و به ویژه دعای منسوب به امام حسین (ع) سبب شده تا عرفه با شعائر شیعی آمیخته شود که فرصت مضاعفی برای ما ایجاد می‌کند و یادآور این نکته دقیق است که اگر کسی می‌خواهد با خداوند ارتباط برقرار کند باید از مسیر ولایت عبور کند و بداند راهی جز ولایت ندارد. به همین دلیل یکی از اعمال مهم این روز، قرائت دعای عرفه امام حسین(ع) است.

وی با اشاره به اینکه شب عرفه هم در روایات جایگاه ویژه دارد اظهار کرد: استغفار در شب و روز عرفه بسیار مورد تأکید است. همچنین اعمال این روز آن قدر فضیلت دارد که هر چیزی که مانع بهره‌بری از این اعمال است حذف شده، یعنی با اینکه روزه در این روز ثواب بسیاری دارد، ولی اگر مانعی برای عبادت است، گفته شده که روزه نگیرید.

علوی بیان کرد: زیارت امام حسین(ع) و زیارت عاشورا از اعمال مورد تأکید در این روز است و ما که توفیق تشرف به کربلا را نداریم می‌توانیم از راه دور بخوانیم و خود را بی‌نصیب نسازیم. همچنین صدقه دادن از اعمال مورد تأکید امروز است که نشان می‌دهد روز عرفه یک منظومه معرفتی جامع از عبادات فردی برای اتصال قلب انسان با خدا تا ارتباط انسان با دیگران از طریق صدقه و ابراز سرسپردگی به ولایت و امامت در پرتو قرائت زیارت امام حسین(ع) است.

انتهای پیام