دین در پساکرونا| تضعیف نگاه های خرافی و تقویت نگاه های عقلانی
استاد حوزه علمیه قم گفت: برخی سنت های ملی و قومی که بر اثر شیوع بیماری کرونا تحت تاثیر قرار گرفته، احتمالا جنبه موقتی داشته و بعد از اطمینان از غلبه بر این بیماری، به خصوص بعد از کشف راههای درمان، مجدداً سنتها و رفتارها احیا می شوند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت الاسلام والمسلمین سید جواد ورعی یکی از آثار شیوع بیماری کرونا در سطح جهانی را توجه انسان به ضعف و ناتوانی خود در برابر خطرات و آسیب ها دانست و بیان کرد: این مسئله سبب شده بشر به خداوند و معنویات توجه پیدا کند و برگزاری جلسات دعا و نیایش در جوامع مختلف،از سوی افراد متفاوت با عقائد و گرایش های گوناگون، نشانه توجه انسان عالم ماورای طبیعت است.
بشریت به راحتی کرونا را فراموش نخواهد کرد
وی افزود: بدون شک این توجه می تواند در جهان بعد از کرونا آثار و پیامدهای خود را به جا بگذارد گرچه انسان معمولاً وقتی از خطر عبور کرد دچار غفلت و فراموشی می شود اما گستره این حادثه به حدی است که بشریت به راحتی آن را فراموش نخواهد کرد و آثار فراوانی درباره آن خلق و برای نسل های آینده به یادگار باقی خواهد ماند.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه کروناویروس و شیوع جهانی آن تلنگری برای انسان به خواب رفته و مغفول بود، اظهار داشت: این بلا به انسان یادآور شد که با طبیعت، محیط زیست، هوا، حیوانات، جهان پیرامونی خود، انسان های دیگر، جوامع دیگرو به طور کلی با نعمت هایی که در اختیار داشته، چه کرده است؟! شاید بشریت امروز درباره چگونگی زندگی‌اش تجدید نظر کند. بنابراین انتظار می رود بشر قدری از فرو رفتن در مادیات فاصله بگیرد و به معنویات و اخلاق و عالم ماورای طبیعت توجه بیشتری کند. از این منظر این بیماری به رغم آسیب هایی که وارد کرد، برکاتی هم برای آینده بشر خواهد داشت.
باورهای دینی و مذهبی ساده اندیشانه دستخوش تغییر می شوند
وی در مورد تاثیرات این تحولات بر آئین ها و سنت های قومی و مذهبی بیان کرد: به نظر می رسد پاره ای از باورهای دینی و مذهبی که ساده لوحانه و ساده اندیشانه بوده، دچار تحول و دگرگونی خواهد شد.
حجت الاسلام والمسلمین ورعی افزود: اینکه در جوامع مختلف با عقاید گوناگون، برخی گمان می کردند مثلاً ویروس کرونا به آنان آسیب وارد نخواهد کرد، یا این ویروس به برخی از مراکز مذهبی وارد نخواهد شد و رفتارهای جاهلانه ای از خود بروز دادند، با مشاهده واقعیات در عقیده خود تجدیدنظر کنند و به این حقیقت پی ببرند که قانون علیت و سببیت بر جهان حاکم است؛ سنت الهی بر این نیست که با معجزه و امور خارق عادت جهان هستی را تدبیر کند، بلکه معجزه جنبه استثنایی داشته و آیه و نشانه ای در موارد خاص است.
وی ابراز امیدواری کرد: این حادثه موجب شود برداشت های سطحی از متون دینی کنار نهاده شده و مورد تجدیدنظر قرار گیرد و تفسیری صحیح، منطقی و عقلانی از آنها صورت بگیرد.
استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: علما و دانشمندان دینی در این زمینه مسئولیت مهمی بر عهده دارند تا متون دینی را از این گونه مطالب پیراسته کنند تا چنین تفاسیری سطحی صورت نگرفته و دستاویزی برای طعن و کنایه به آموزه های دینی واقع نشود.
تضعیف نگاه های آمیخته به خرافات
حجت الاسلام والمسلمین ورعی ادامه داد: برخی سنت های ملی و قومی که بر اثر شیوع بیماری کرونا تحت تاثیر قرار گرفته، احتمالا جنبه موقتی داشته و بعد از اطمینان از غلبه بر این بیماری، به خصوص بعد از کشف راههای درمان، مجدداً سنتها و رفتارها احیا می شوند، چون سنت ها و رفتارها بسیار ریشه دار و عمیق هستند و به سهولت از بین نمی روند، اما برخی دیگر ممکن است دچار تغییر و دگرگونی شوند.
استاد حوزه علمیه قم در مورد تاثیرات تحولات بر آینده گفت: تصور من این است که نگاه های سطحی و آمیخته به خرافات تضعیف و نگاه های عقلانی و عمیق تقویت خواهد شد.
حجت الاسلام والمسلمین ورعی ادامه داد: ممکن است نگاه ها و توصیه های برخاسته از باورهای خرافی در کوتاه مدت در بعضی از مردم اثر بگذارد، اما در بلند مدت بطلان این نگاه ها و توصیه ها آشکار خواهد شد و همگان خواهند فهمید این نگاهها و داوری‌ها اصل و اساسی نداشته است.
وی با ارجاع به گذشته در مورد این قبیل نگرش ها گفت: در گذشته هم وقتی حوادثی مثل وبا یا طاعون شایع می شد، این نوع نگاه های سطحی و آمیخته به باورهای خرافی وجود داشت و امروزه بطلان آنها مثل روز روشن است. از همین قبیل است اظهارنظرهایی مثل اینکه شیوع ویروس کرونا نشانه نزدیک بودن ظهور امام زمان است. در گذشته هم حوادثی از این قبیل را نشانه ظهور قریب الوقوع معرفی می کردند! متاسفانه این گونه اظهار نظرهای سطحی و فاقد مبنای عقلی و نقلی موجب سست شدن پاره‌ای از باورهای عمومی مردم می‌شود، اما گذر زمان مردم را به این واقعیت می رساند که اینگونه پیشگویی ها اصل و اساسی ندارد.
استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: علما، دانشمندان و متفکران باید آموزه های صحیح دینی را در اختیار جامعه قرار دهند تا جامعه از نظر فکری و فرهنگی رشد پیدا کند و زمینه طرح و پذیرش سخنان سطحی و بی مبنا از بین برود.
وی در مورد آمادگی های لازم برای ورود به دوران پساکرونا گفت: معتقدم که حوزه های علمیه و عالمان دین، دانشگاهها و دانشکده های علوم انسانی به ویژه اساتید رشته های روانشناسی و جامعه شناسی و مانند آن، با شناسایی آسیبها، پرسشها و شبهات، و مسائل جدیدی که در این شرایط پیش می آید، از دانش و تجربه خویش استفاده کرده و اقشار مختلف جامعه را در برابر آن یاری کنند که البته نیازمند نوعی مدیریت و هماهنگی است تا بتوان از ظرفیت های موجود در این راستا بهره بیشتری برد.
حجت الاسلام والمسلمین ورعی در پایان تاکید کرد: اگر بتوان در قالب گروه‌های فکری به تامل و تحقیق در این زمینه پرداخت و از تکروی و اظهارنظرهای فردی پرهیز کرد، قطعاً دستاورد تلاش جمعی اساتید و محققان اثربخشی بیشتری خواهد داشت.