المقالات، کتابی کهن در معرفی فرقههای اسلامی منسوب به ابوعلی جبائی (متوفای ۳۰۳ هجری قمری) است.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، در یکی از نسخههای کهن خطی یمن، متنی وجود دارد در معرفی فرق اسلامی که حائز اهمیت بسیار است. چرا که بر اساس برخی شواهد این متن میتواند کتابی از ابوعلی جبائی از بزرگان معتزله بصره در اواخر قرن سوم و اوائل قرن چهارم هجری باشد.
این بدان معناست که این نوشته از نظر قدمت و سابقه، همتراز با اولین آثار مکتوب باقی مانده در معرفی فرق و مذاهب اسلامی همچون فرق الشیعه نوبختی؛ المقالات و الفرق سعد اشعری و مسائل الامامه ناشی اکبر و متقدم بر آثاری همچون مقالات الاسلامیین ابوالحسن اشعری است.
این متن که به صورت ناقص در ضمن یک مجموعه خطی یمنی شناسایی شده و در اختیار ما قرار دارد، در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته و پژوهشگران نسخ خطی به نشر و تصحیح آن پرداختهاند.
اخیرا فایل نه چندان باکیفیتی از نسخه منتشر شده این کتاب (۲۰۱۹ -ترکیه) در اختیار عموم قرار گرفته است.