تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا
چکیده :
هیچ جامعه شناخته شده‌ای نیست که در آن نوعی از دین وجود نداشته باشد. دین در بسیاری از جوامع جزء بنیادی و اساسی از فرهنگ است که هنجارآفرینی و نقش‌آفرینی مهمی در حیات اجتماعی انسان ایفا می‌کند. دین ترکیبی از باورها و اعمال است. مراسم و مناسک از اعمال دینی است که بخش گسترده‌ای از کنش‌های اجتماعـی ما را شکل می‌دهند. تـنوع، گستردگی، پـویایی، تأثیر فـرا زمـان و مکان، از جمله ویژگی‌های مراسم و مناسک دینی در فرهنگ جامعه ماست.
مراسم عاشورای حسینی یکی از باشکوهترین و عظیم‌ترین مراسم در کشور ماست که با گذشت بیش از هزارسال هنوز هـم به صورت زنـده و پویا در حیـات اجتماعی ما جریان دارد و منشأ تحولات و هنجارآفرینی فراوانی در کنش‌های فردی و اجتمـاعی شده است. از آن جا که بقا و ماندگاری هر عنصـری در نظام فرهنـگی به کارکردهایی بستگی دارد که برای نظام اجتماعی انجام می‌دهد، بررسی برخـی از کارکردهای اجتماعی مراسم عاشورا که سبب ماندگاری آن در نظام فرهنگی کشور ما شده است، موضوع مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد.
کلیدواژه : مراسم؛ مناسک؛ کنش اجتماعی؛ مراسم عاشورا؛ کارکردهای اجتماعی