چکیده :
ازآنجا که حوادث و رخدادها در بستر مناسبات اجتماعی شکل میگیرند؛ شناخت گونههای مختلف رفتاری، در چگونگی پیدایش، روند و سرانجام حوادث و رخدادها، تاثیر بسزایی دارد. شهر کوفه با توجه به ویژگی خاص و نوع رفتار بزرگان آن با حاکمیت مرکزی، وجود گونههای مختلف رفتاری در دعوت از حسین بن علی(ع)، بیعت با نماینده وی و حادثه کربلا، میتواند نمونه مناسبی برای بررسی با دیدگاههای جامعهشناختی باشد.
بررسی این موضوع با رویکرد جامعهشناختی، مسئله را به سمت استفاده از شاخصهای نظریه دوسوگرایی مرتون، قدرت و اقتدار گرث و میلز و سایر آرای جامعهشناختی هدایت کرده است. براین اساس، گونههای رفتاری چون؛ انقلابیون عدالتخواه، انقلابیون نیمه راه، سنتی نیمه راه و سنتی، در کوفه شناسایی شدهاند. در این مقطع زمانی، نظام اجتماعی برگرفته از ساختار قبیلهای و نوع مناسبات سیاسی آن با حاکمیت مرکزی، از عوامل مؤثر پیدایش گونههای رفتاری فوق، در قیام حسین بن علی(ع) بوده است.
کلید واژه : رفتار سیاسی، قیام، کوفه، انقلابی عدالتخواه، انقلابی نیمه راه، سنتی نیمه راه، سنتی.