یک نویسنده، تهیهکننده و کارگردان سینما و تلویزیون گفت: با ساخت فیلم «روز استقلال» نگاه اوانجلیستی در هالیوود اوج گرفت و آثار موعودگرایانه با گرایشهای توراتی بخش مهمی از آثار سینمایی هالیوود را شکل دادند.
حامد عنقا، نویسنده، تهیهکننده و کارگردان سینما و تلویزیون، در گفتوگویی پیرامون جایگاه موضوعات آخرالزمانی در سینمای ایران و جهان اظهار کرد: از روزی که هالیوود از طریق چند خانواده تاجر یهودی (لوییس بیمیر، برادران وارنر، آدولف زوکر) شکل گرفت به مکانی برای هویتسازی تبدیل شد، زیرا بانیان آن افراد معتقدی بودند. به همین جهت اگر فیلمها و سریالهای ابتدایی هالیوود را بررسی کنید، درمییابید که این آثار بر مبنای قصص کتاب مقدس ساخته شدهاند. البته یهودیها به دلیل اعتقاد به مسیح، نگاهی موعودگرایانه را در آثاری مانند «بن هور»، «ده فرمان» و… به کار بستهاند، اما با گذشت زمان و افزایش جامعه مسیحی، نگاه موعودگرایانه در آثاری نظیر «باراباس» هم مورد توجه قرار گرفت.
وی افزود: در دو دهه اخیر با پیدایش جریان فکری اوانجلیستها (مسیحیهای یهودی) و استفاده از پروپاگاندا سعی شده که نگرشهای این جریان در سینما و به ویژه تلویزیون تبلیغ شود. در همین راستا در اکثریت این آثار نگرشهای توراتی مشاهده میشود، اما اینکه چرا سینمای کشورمان در این حوزه موفق نبوده یک قصه قدیمی است که بارها بازگو شده و عادت کردهایم که ابتدا به ما حمله شود و با تأخیر به آن واکنش نشان دهیم.
کارگردان سریال «به همین سادگی» تأکید کرد: در مذهب شیعه جدیترین و دقیقترین نگرش در حوزه موعود و منجی وجود دارد. البته در همه ادیان از سامی و ابراهیمی گرفته تا زرتشت نگاه منجیگرایانه وجود دارد، ولی در هیچ دین و مکتبی موضوع موعود همانند شیعه پایه و اساس نیست. به همین جهت نگاه به ولایت در کشورمان با تکیه بر حضرت حجت(عج) شکل گرفته است. با وجود تمامی این بنیانهای عظیم فکری مرعوب دستگاه تبلیغاتی غرب شدهایم و متأسفانه اصول هویتی خودمان را فراموش کردهایم.
نگاه ویژه شیعه به موعود
وی گفت: روند سینما و تلویزیون و هجمه جهانی به فرهنگ ایرانی واقعاً نگرانکننده است، به ویژه سریالهای ایرانیستیزانهای که اخیراً در هالیوود ساخته شدهاند مانند سریال «مسیح» به این هجمهها شکل جدیتر بخشیدهاند. در این سریال یک کاراکتر ایرانی به نام «پیام گلشیری» قهرمان قصه است و مستقیماً هویت ایرانی را نشانه گرفته است. آنها میدانند که در میان تمامی اقوام فقط شیعیان ایران اعتقاد راسخی به منجی دارند و از این فرصت استفاده میکنند تا به بنیانهای اعتقادی ما حمله کنند.
عنقا ادامه داد: رویکرد فعلی هالیوود در پرداختن به آخرالزمان حدود دو دهه است که به صورت جدی پیگیری میشود. آنها آرام آرام حرکت میکنند و با ساخت آثار هدایت شده، مخاطبان را به سمت و سوی مورد نظرشان سوق میدهند و به موفقیتهایی هم دست یافتهاند. مخاطب تولیدات سینمایی و تلویزیونی هالیوود فقط آمریکاییها نیستند، بلکه آنها پیامی جهانی را به مردم منتقل میکنند و برای افزایش اثرگذاری این پیام تلاشهای فراوانی هم به کار بستهاند و هزینههای مالی فراوانی را هم متحمل شدهاند.
این فیلمنامهنویس با بیان اینکه ما به غربیها فرصت دادهایم تا قهرمانانمان را تحریف کنند، تصریح کرد: سردار قاسم سلیمانی برای مردم خاورمیانه یک ناجی بود که دست داعش را از منطقه کوتاه کرد، اما سینما و تلویزیون یک مستند یا اثر خوب و فاخر درباره او نساخته است و متأسفانه تنها مستند همان اثری است که بیبیسی درباره سردار سلیمانی ساخته است.
عوامل محدودیت در تولید آثار آخرالزمانی در سینما
فیلمنامهنویس و تهیهکننده سریال «پدر» درباره برخی حساسیتها موضوعی درباره بحث موعود و آخرالزمان در سینما توضیح داد: کمبودهای سختافزاری و محدودیتهایی موضوعی از جمله عواملی بود که سبب شده کمکاری صورت گیرد، اما اگر هنرمندان دغدغه این موضوعات را داشته باشند، راهی مییابند تا مفاهیم آخرالزمانی را در آثارشان تبیین کنند.
وی آثار موعودگرایانه و آخرالزمانی غرب را تهاجم فرهنگی خواند و اظهار کرد: آنهایی که دائماً شعار حمایت از تولیدات فاخر را سر میدهند، در راستای کدام یک از شعارهایشان قدم قابل اعتنایی برداشتهاند؟ در حالی که مقام معظم رهبری سال ۱۳۷۳ درباره این موضوع هشدار دادند. امروز بتمن، سوپرمن و… قهرمان و منجی کودکان ایرانیاند و موعود آنها شخصیتهای هالیوودیاند. پس چگونه انتظار داریم آنچه را ما تولید میکنیم مورد توجه آنها واقع شود.
نویسنده سریال «قلب یخی» اضافه کرد: از زمانی که فیلم «روز استقلال» ساخته شد، نگاه آرماگدونی در آثار سینمایی هالیوود از طریق اوانجلیستها در سینما به اوج خودش رسید. برای همین اولویت آنها این بود که آمریکاییها قهرمانان سپاه پاکی باشد. آنها به مردم دنیا این پیام را مخابره میکنند که اگر هر اتفاقی در گوشه و کنار جهان رخ دهد، آمریکاییها ناجی دنیا هستند، اما در سینمای ایران به این موضوعات پرداخته نمیشود.
این تهیهکننده در پایان درباره نقش و جایگاه مدیران در راهاندازی سینمای موعودگرایانه تأکید کرد: حضرت امیر(ع) در جنگ صفین فرمود: «فَیَا عَجَباً عَجَباً وَ اللَّهِ یُمِیتُ الْقَلْبَ وَ یَجْلِبُ الْهَمَّ مِنَ اجْتِمَاعِ هَؤُلَاءِ الْقَوْمِ عَلَى بَاطِلِهِمْ وَ تَفَرُّقِکُمْ عَنْ حَقِّکُمْ فَقُبْحاً لَکُمْ وَ تَرَحاً؛ شگفتا، شگفتا! به خدا سوگند قلب را مىمیراند و غم و اندوه را به روح انسان سرازیر مىکند که آنها در مسیر باطل خود، چنین متحدند و شما، در طریق حقتان، اینگونه پراکنده و متفرق! روى شما زشت باد! و همواره غم و اندوه قرینتان باشد» این سخن مصداق امروز مدیران سینماست که سبب شدهاند سینمای امروز از آثار آخرالزمانی تهی باشد.