خبری تحلیلی ردنا (ادیان نیوز)
آخرین اخبار ادیان ایران و جهان، خبرهای دینی ارامنه زرتشتیان کلیمیان شیعه اقلیت‌های دینی و مذهبی و فرقه‌ها جریان‌‌های دینی

ملاحظاتی دربارهٔ شمایل‌نگاری درگاه شکوهمند کلیسای رومی وار

شمایل‌نگاری سنتی مدخل تزئینی کلیسا و خاصه شمایل‌نگاری درگاه بزرگ کلیسای رومی‌وار یا ورودی شکوهمند کلیسای گوتیکی که هنوز به معماری روم‌‌وار نزدیک است، مبین این معنی است.

به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، هر حرم یا زیارتگاه به مثابۀ دری است که بر عالم ماوراء و ملکوت خداوند گشوده می‌شود. براین اساس، در حرم به نوبهٔ خود، زبدهٔ سرشت کل حرم را به همان زبان رمز بیان می‌کند. شمایل‌نگاری سنتی مدخل تزئینی کلیسا و خاصه شمایل‌نگاری درگاه بزرگ کلیسای رومی‌وار یا ورودی شکوهمند کلیسای گوتیکی که هنوز به معماری روم‌‌وار نزدیک است، مبین این معنی است.

شکل معماری درگاه بزرگ کلیسا در این دوران، به تنهایی، نوعی چکیدهٔ بنای مقدس به شمار می‌آید، زیرا دو عنصر در و طاقچه را با هم ترکیب می‌کند. و طاقچه از لحاظ شکل، شبیه جایگاه همخوانان در کلیساست و تزئینات تصویری آن را منعکس می‌سازد.

از لحاظ ساختمانی منظور از ترکیب در و طاقچه، سبک کردن وزن باری است که بر نعل درگاه فرود می‌آید: بدین گونه که بار ِبیشترین ضخامت دیوار بر گیلویی طاقچه و از آنجا بر میله ستون‌های تو کار دهنه‌های شیب‌دار وارد می‌شود. و اما این‌ ترکیب دو شکل معماری و ساختمانی که هر کدام متضمن کیفیتی مقدس است، نتیجتا با‌ مجموعه‌های شمایل‌نگاری که انداموار به این اشکال پیوسته‌اند و در کسوت رمزهای مسیحی و سازگار با آنها، ناقل حکمت کیهان‌شناختی آغازینی هستند، سازگاری و انطباق کامل یافته‌اند.

در هنر معماری مقدس، طاقچه، شکل “قدس اقداس” و تجلی‌گاه الهی است، چه آن تجلی به صورت تصویری در طاقچه و یا بواسطهٔ رمزی انتزاعی نموده شود و چه توسط هیچ نشانه‌ای منضم به معماری و ساختمان، به ذهن القاء نگردد. این است معنای طاقچه در هنر هندو ایرانی که در کلیسای مستطیل شکل صدر مسیحیت و هنر اسلامی نیز همان کارکرد طاقچه، باقی و محفوظ مانده و در هنر اخیر، به صورت محراب آمده است. این طاقچه، تصویر کوچک‌شدهٔ “مغارهٔ دنیا” است، بدین وجه که طاق قوسیش، بسان گنبد، مطابق با طاق آسمان است، و جرزهایش، بسان جزء مکعب یا مستطیل شکل معبد، برابر با زمین.

و اما الگوی کیهانی در که اساسأ گذرگاهی است از جهانی به جهان دیگر، بیشتر از مقولهٔ زمانی و دوری است تا مربوط به نظامی فضایی(مکانی): از این رو “درهای آسمان” یعنی درهای انقلاب شمس، در وهلهٔ نخست درهای گشوده بر زمان یا انقطاعات دوری است و ثابت ماندنشان در فضا یا مکان، امری ثانوی. بنابراین درگاه طاقچه‌دار به سبب طبیعت عناصری که در آن گرد آمده‌اند، رمز گری ادواری یا زمانی را با نمادپردازی ثابت یا فضایی(مکانی) ترکیب می‌کند.

اینها داده‌های ثابتی است که ترکیبهای عمدهٔ شمایل‌نگاری‌های درگاه‌های شکوهمند قرون وسطی، بر آنها بنیان یافته است.

منبع انجمن علمی اديان و عرفان
گفت‌وگو درباره مطلبی که خواندید

آدرس ایمیل شما منتشر نمی‌شود.