زیارت مسئله‌ای فطری و عقلانی است
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه زیارت مسئله‌ای فطری و عقلانی است و به همین دلیل هم زیارت سکولار در غرب رو به رواج است، گفت: خیلی از افرادی که مخالف زیارت هستند از ابعاد وجودی انسان نامطلع هستند و آن را فطری تلقی نمی‌کنند.
به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در همایش بین‌المللی دیپلماسی حج و زیارت، اظهار کرد: حج مصداق اتم و اکمل زیارت و یکی از واجبات مسلمین است و بهترین مکان برای بحث و بررسی این مقوله هم تشکیلات حج و زیارت جمهوری اسلامی ایران است.
وی با بیان اینکه در ادیان غیر از اسلام هم حساسیت زیادی بر روی مناسک وجود دارد، افزود: مثلا از پنجره کلیساهای مسیحیان ارتدکس و کاتولیک می‌توانیم متوجه مذهب مسیحیان یک منطقه شویم، مسیحیان در اروپا تقید و التزام زیادی به دین خود داشتند ولی به خاطر فشار سختگیرانه علمای آنها در قرون وسطی به سکولاریسم روی آوردند و از کلیسا بریدند.
نتیجه فشارهای مذهبی غیرعقلانی
رئیس دانشگاه ادیان تصریح کرد: الان فشار و زور علمای وهابی به نام دین در عربستان سبب شده تا بدترین فواحش جهان که در کشورهای سکولار هم وجود ندارند در عربستان رخ نمایند؛ فشار غیرعقلانی مذهبی در این کشور آنقدر است که حتی مردم در روز تولد پیامبر(ص) هم نتوانستند شادی کنند و اجازه چنین کاری نداشتند. گرچه در دوره پادشاه جدید این کشور از آن طرف بام افتاده‌اند و می‌خواهند حج را هم از مقوله زیارت بیرون بیاورند و به گردشگری تبدیل کنند.
وی با اشاره به نگاه عرفانی به زیارت اظهار کرد: به تعبیر آیت‌الله جوادی آملی زیارت اعلام وفاداری صادقانه مرید به مراد، مطیع به مطاع و اعلام خودفراموشی جان برکف مخلص نسبت به جانان و زیارت عرضه خویشتن بر ترازو و ابزار سنجش و ایستادن در برابر آینه و معیار کمال است؛ این زیارت زمینی نیست و زائر در عالم دیگری به حضور مزور می‌شتابد.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب با بیان اینکه ما می‌توانیم رویکرد فرهنگی، اجتماعی، تمدنی و حتی سیاسی به پدیده زیارت داشته باشیم که هر کدام آثار خاص خود را دارد، اضافه کرد: آستان قدس موسوعه‌ای در موضوع زیارت را در دست اجرا دارد که اهداف زیارت در همه ابعاد مورد بحث قرار خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه زیارت پدیده مستند به امروز و دیروز نیست و از ابتدای خلقت، همراه انسان بوده است، تصریح کرد: حضرت آدم اولین زائر و هابیل اولین زیارت‌شونده است؛ در روایات آمده آدم به دنبال یافتن هابیل رفت و وقتی مدفن او را یافت ۴۰ شبانه‌روز در کنار آن به سوگ نشست.
زیارت مسئله‌ای فطری و عقلانی است
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب اظهار کرد: برخی در تقابل با زیارت کوشیده‌اند ولی اساساً زیارت امری فطری است همان طور که عشق به نیکی‌ها و کمالات امری فطری است؛ از بررسی آیات و روایات به دست می‌آید که اسلام نه تنها زیارت بزرگان و صلحای ادیان مختلف از جمله انبیاء گذشته را نفی نکرده بلکه مورد تاکید و تایید قرار می‌دهد.
وی افزود: سلام دادن از مفاهیم پرتکرار در زیارات اسلامی است و این سلام فقط مختص پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیست؛ در بسیاری از زیارت ابتدا به حضرت آدم، ابراهیم، نوح و … سلام می‌دهیم و ایمان به ادیان و پیامبران گذشته جزء ایمان ما هست و این سلام در قرآن برای اولیاء و انبیاء صالح مانند سلام علی نوح، به کار رفته است.
ماجرای اصحاب کهف و تاکید بر زیارت
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب ادامه داد: همچنین ماجرای اصحاب کهف و اینکه به تعبیر قرآن، مسجدی بر آن بنیان شده نشانه تقدس این مکان و تاکید بر زیارت این افراد صالح است. بنابراین کسانی که با جمکران مشکل دارند در مورد اصحاب کهف چه می‌گویند؛ فرض کنید اصلاً هیچ سندی ندارد ولی قطعه‌ای از زمین است که میلیون‌ها انسان تصمیم گرفته‌اند در آنجا عبادت کنند، بنابراین مقدس است.
وی خاطرنشان کرد: زیارت صرفاً هم برای مقابر نیست بلکه مکان‌هایی مانند کوه طور و فاران هم محل زیارت است و برای همه ادیان توحیدی و حتی غیرتوحیدی تقدس دارد، در این مکان، هنوز چاه آبی که دختران شعیب از آن آب برداشتند وجود دارد و قطعه به قطعه کوه طور یادآور حوادث مقدس و زیارتکده هزاران نفر از ادیان شرقی و اسلامی و توحیدی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب بیان کرد: قمه‌زنی که برخی شیعیان انجام می‌دهند و مراجع و بزرگان ما هم آن را قبول ندارند و بنده هم آن را کار نادرستی می‌دانم ولی بدتر از قمه را در فیلیپین و در روز تولد عیسی مسیح(ع) انجام می‌دهند؛ یعنی فرد زنده را به صلیب می‌کشند و این نشان می‌دهد پایبندی آنها به مناسک بسیار بیشتر از ما هست و اساسا یکی از منابع درآمدی اسرائیل زیارت بیت المقدس است. همچنین زیارتگاه‌های شینتوئی در ژاپن روزانه زائر دارد.
وی با تاکید بر اینکه خیلی از افرادی که مخالف زیارت هستند از ابعاد وجودی انسان نامطلع هستند، گفت: زیارت امری فطری و عقلانی است و کمال‌طلبی را در انسان احیاء و زنده کرده و سبب شست و شوی معنوی انسان در دنیای ماشینی است.
افزایش زیارت سکولار در غرب
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب با بیان اینکه زندگی یکنواخت غرب سبب شده مردم به هنر، باغبانی و گردشگری و حتی زیارت سکولار رو بیاورند، افزود: زیارت سکولار در غرب رو به رواج است، سانتیاگو افراد گردشگر را می‌پذیرد که در راهپیمای هشت هفته‌ای شرکت کرده و به کلیسای این شهر بروند و از آن بازدید کنند؛ اینها از بعد معنوی زیارت دورشده‌اند ولی نیاز فطری بشر به زیارت را نمی‌توانند منکر شوند. مثلا در بوسنی و هرزگوین یک حادثه در منطقه‌ای رخ داده و سالانه چندین هزار نفر به این مکان پیاده‌روی می کنند.
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با تاکید بر اینکه انسان سکولار و ماشینی هم به زیارت نیاز دارد، اظهار کرد: زیارت حتی در سکولارها هم تحول‌آفرین است و به همین دلیل در غرب به این مسئله روی آورد‌ه‌اند.